De pharyngeale plexus bevindt zich in de keelholte en is een plexus van zenuwen met voornamelijk vezels van de negende en tiende hersenzenuwen. Het controleert de spieren van de keelholte en het gehemelte, evenals klieren in de keelholte slijmvlies, die het ook gevoelig innerert. Slikstoornissen (dysfagie) en sensorische stoornissen kunnen het gevolg zijn van schade aan de pharyngeale plexus.
Wat is de pharyngeale plexus?
De pharyngeale plexus bevindt zich in de keelholte, waar het een netwerk van zenuwvezels vormt met motorische, autonome en sensorische paden. Ze controleren de faryngeale constrictor (faryngeale constrictorspier), de faryngeale lift (faryngeale levatorspier, zonder stylofaryngeale spier), en klieren en sensorische zenuwen in de keelholte slijmvlies De faryngeale levator en lift vormen samen de faryngeale musculatuur. De pharyngeale plexus ligt op de faryngeus medius constrictorspier, die gerelateerd is aan de ontogenetische ontwikkeling van de nerveuze plexus. Terwijl de spieren nog in ontwikkeling zijn, trekken ze aan hun zenuwen samen met hen en verander de positie van de individuele zenuwvezels - er wordt een neurale plexus gevormd, die delen van verschillende paden bevat. De geneeskunde verdeelt neurale plexus ruwweg in twee groepen op basis van hun functies. Een vegetatieve plexus innerveren voornamelijk de gladde spieren van organen, bloed en weefselvocht schepen, en klieren. Daarentegen behoren zowel de controle van dwarsgestreepte skeletspieren als de overdracht van sensorische informatie tot de taken van een somatische plexus.
Anatomie en structuur
De pharyngeale plexus bevindt zich in de farynx op de constrictor pharyngeus medius-spier. De vezels van de plexus zijn grotendeels afkomstig van de negende hersenzenuw (glossofaryngeale zenuw) en van de tiende hersenzenuw (nervus vagus De glossopharyngeale zenuw verdeelt zijn loop in verschillende takken, van waaruit de rami pharyngei naar de pharyngeale plexus rennen. De nervus vagus heeft ook een keelholte tak die naar de plexus leidt. De twee hersenzenuwen komen voort uit verschillende kernen van de centrale zenuwstelsel Elk van hen draagt motorische onderdelen bij aan de pharyngeale plexus. Andere routes zijn onder meer vegetatieve vezels van de glossofaryngeale zenuw, die de faryngeale klieren beïnvloeden, en sensorische vezels van de nervus vagus, welke leiden afferent naar de hersenen Neuronen van de glossofaryngeale en vaguszenuwen make-up het grootste deel van de pharyngeale plexus. Bovendien bevat de plexus vezels van de superieure larynxzenuw en de superieure cervicale zenuw ganglion.
Functie en taken
Met behulp van motorvezels bestuurt de pharyngeale plexus de superieure faryngeale constrictor (superieure constrictor pharyngis-spier), de middelste faryngeale constrictor (medius constrictor pharyngis-spier) en de inferieure pharyngeale constrictor (inferieure constrictor pharyngis-spier). De superieure constrictor pharyngis-spier bevindt zich in het bovenste deel van de keelholte. Tijdens het slikken is het de functie om de nasopharynx (pars nasalis pharyngis of epipharynx) te sluiten zodat er geen vloeistof of voedsel de toegang tot de neus- Van de drie faryngeale constrictoren ligt de constrictor pharyngis medius spier in het midden. Wanneer het samentrekt, vernauwt het de keelholte (pars oralis pharyngis of mesopharynx), die zich op de kruising van de keelholte en mondholte Op deze manier transporteert de constrictor pharyngis medius-spier voedsel of vloeistof naar de dorsaal - de constrictor pharyngis-inferieure spier vervult dezelfde functie in de onderste keelholte. De faryngeale liften vertrouwen ook op de pharyngeale plexus. Ze omvatten drie spieren, maar alleen de palatopharyngeus- en salpingopharyngeus-spieren ontvangen hun commando's van de pharyngeale plexus. Tijdens het slikproces is het hun rol om de keelholte op te tillen. Via de torus tubarius kunnen ze ook bijdragen aan drukvereffening in de middenoor De pharyngeale plexus controleert deze spieren met behulp van zijn motorische delen. Efferente vezels regelen ook de klieren in de keelholte slijmvlies Ze produceren een afscheiding die het gevoelig houdt huid vochtig en verbetert het afglijden van voedsel. De betrokken zenuwen behoren tot het autonome zenuwstelsel en zijn niet onderworpen aan vrijwillige menselijke controle. Bovendien eindigen gevoelige vezels van de pharyngeale plexus in het pharyngeale slijmvlies. Ze vangen prikkels op en geven deze als elektrische impulsen door aan de zenuwplexus en hogere verwerkingsgebieden. De gevoelige zenuwvezels dragen informatie over temperatuur, druk en aanrakingsprikkels, en pijn.
Ziekten
Slik- en gevoeligheidsstoornissen in de keelholte kunnen optreden wanneer de faryngeale plexus beschadigd raakt. Bij een dergelijke gevoeligheidsstoornis kunnen de gevoelige zenuwuiteinden in het farynxslijmvlies wel prikkels detecteren, maar een beschadigde farynxplexus kan ze niet (meer) (volledig) verwerken. Slikstoornissen worden in de geneeskunde ook wel dysfagieën genoemd. In verband met de pharyngeale plexus kunnen zowel motorische als sensorische stoornissen bij het slikken klachten veroorzaken. In de praktijk komen beide symptoomgebieden vaak samen voor omdat de vezels in de pharyngeale plexus met elkaar vermengd zijn. Sensorische aandoeningen van de keelholte kunnen de slikreflex verstoren: normaal gesproken irritatie van de keelholte, tong, en palatale bogen triggeren automatisch de slikreflex. Echter, als het slikken centra, voornamelijk gelegen in de hersenstamniet langer de juiste signalen ontvangen, kan de motorische respons uitblijven of te laat optreden. Voedsel en vloeistof kunnen dus gemakkelijker de nasopharynx binnendringen of in de luchtwegen Bij inademing van vreemde voorwerpen bestaat het risico van mechanische weefselschade en infectie. Als de motorvezels van de pharyngeale plexus beschadigd zijn, ontvangen de faryngeale koorden en faryngeale liften niet langer zenuwsignalen om samen te trekken. In dit geval is dysfagie ook het gevolg. Het gevoel van smaak hoeven niet te worden beïnvloed door deze klachten. Er kunnen talrijke oorzaken worden overwogen voor laesies van de faryngeale plexus, waaronder neuromusculaire aandoeningen, accidentele chirurgische of stralingsschade, ontsteking, en centraal zenuwstelsel ziekte.
