Wat is perimetrie?
Perimetrie meet zowel de grenzen van het gezichtsveld waargenomen door het blote oog (gezichtsveld) als de scherpte van de waarneming. In tegenstelling tot het centrale gezichtsveld, dat de hoogste gezichtsscherpte biedt, wordt het buitenste deel van het gezichtsveld vooral gebruikt voor oriëntatie in en perceptie van de omgeving. Voor het onderzoek is het daarom belangrijk dat het te onderzoeken oog een punt fixeert en niet beweegt.
Er zijn verschillende methoden voor perimetrie:
- automatische statische perimetrie: dit wordt het meest gebruikt. De patiënt geeft via een knop een signaal telkens hij een lichtpunt waarneemt aan de rand van zijn gezichtsveld. Naast de locatie registreert de computer ook de sterkte van de stimulus, oftewel de helderheid.
- Kinetische perimetrie: Hier bewegen de lichtpunten van buitenaf naar het centrale gezichtsveld. De patiënt meldt zich zodra hij de lichtvlek in zijn gezichtsveld ziet bewegen.
Bij elk van deze drie methoden wordt het niet-geteste oog afgedekt, zodat het de tekorten in het andere oog niet kan compenseren en zo het onderzoeksresultaat kan vervalsen.
Wanneer wordt perimetrie uitgevoerd?
Perimetrie kan gezichtsvelddefecten detecteren, vaak voordat de geteste persoon zich hiervan bewust is. De oorzaak van een dergelijk gezichtsvelddefect (scotoom) kan in het oog zelf liggen of in de oogzenuw, maar ook in het gebied van de uitzendende zenuwbanen in het visuele centrum van de hersenen.
Er zijn verschillende vormen van gezichtsveldverlies, zoals centraal scotoom, hemianopsie (halfzijdig verlies) of kwadrantanopsie (kwadrantverlies).
De meest voorkomende medische redenen (indicaties) voor perimetrie zijn:
- onverklaarbare visuele stoornissen
- Glaucoma
- Netvliesloslating (Ablatio retinae)
- Maculaire degeneratie
- Laesies van het visuele pad als gevolg van hersentumoren, beroertes of ontstekingen
- Opvolging van reeds bekend gezichtsveldverlies
- Beoordeling van de gezichtsscherpte (bijvoorbeeld voor beroepscertificaten)
Wat wordt er gedaan tijdens een perimetrie?
Vingerperimetrie
De patiënt fixeert het puntje van de neus van de onderzoeker. De onderzoeker spreidt nu zijn armen en beweegt zijn vingers. Als dit door de patiënt wordt waargenomen, beweegt de onderzoeker zijn handen in verschillende posities, zodat hij de grenzen van het gezichtsveld kan inschatten. De patiënt rapporteert elke keer dat hij een beweging van de vingers waarneemt.
Statische perimetrie
Het hoofd van de patiënt rust op een kin- en voorhoofdsteun van het perimetrieapparaat en fixeert een centraal punt in het midden van de binnenkant van een halve bol. Lichtpunten lichten nu op verschillende punten op het halfrond op. Als de patiënt een lichtvlek registreert, meldt hij dit door op een knop te drukken.
Als de patiënt geen lichtsignaal opmerkt, wordt dit later herhaald op dezelfde positie met een hogere lichtintensiteit. Op deze manier worden niet alleen de grenzen van het gezichtsveld, maar ook de gevoeligheid van het gezichtsvermogen bepaald en weergegeven in een gezichtsveldkaart.
Kinetische perimetrie
Vervolgens worden de intensiteit en grootte van de lichtmarkeringen verkleind zodat ook voor zwakkere lichtsignalen isopters kunnen worden bepaald.
Wat zijn de risico's van perimetrie?
Perimetrie brengt geen gezondheidsrisico's met zich mee. Omdat het echter een onderzoeksmethode is die een hoge concentratie vereist, kunnen door de inspanning hoofdpijn en branderige ogen optreden.
Waar moet ik op letten bij perimetrie?
De uitslag van dit onderzoek is sterk afhankelijk van de medewerking van de patiënt. Daarom is het belangrijk om wakker en uitgerust te zijn voor perimetrie. Bovendien moeten bekende visuele tekortkomingen worden gecompenseerd voordat de gezichtsveldkaart wordt verzameld, zodat de waarden niet worden vervormd, vooral voor de visuele gevoeligheid.
