Nageboorte: functie, taken, rol en ziekten

Nageboorte verwijst naar de weefselresten die nog moeten worden afgevoerd uit de baarmoeder na het eigenlijke geboorteproces. Deze zijn niet meer nodig na de zwangerschap is voltooid. Complicaties kunnen optreden als deze weefselresten onvolledig worden verwijderd uit de baarmoeder.

Wat is de nageboorte?

Nageboorte verwijst naar de weefselresten die nog moeten worden afgevoerd uit de baarmoeder na het eigenlijke geboorteproces. De nageboorte bestaat uit verschillende componenten. Omdat de placenta vormt meestal verreweg het grootste deel van de nageboorte, er wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen de placenta en de “rest” als er wordt verwezen naar de nageboorte. Na zwangerschap succesvol is afgerond met de bevalling vindt een overgang van het moederlichaam plaats, geïnitieerd door de uitdrijving van de nageboorte. Gedurende zwangerschap placenta dient om de teelt te voorzien embryo- met voedingsstoffen. Het beschermt het ook tegen schadelijke invloeden van buitenaf en zorgt voor vitaliteit antilichamen dat de embryo- zelf kan nog niet produceren. De stoffen worden getransporteerd tussen de organismen van moeder en kind via de navelstreng. Dus de placenta is niet meer nodig na het geboorteproces, waarmee het nu pas geboren kind zich afscheidt van het lichaam van de moeder. De nageboorte wordt normaal gesproken binnen de eerste twee uur na de geboorte afgeleverd. Gebeurt dit niet of wordt de nageboorte slechts gedeeltelijk losgelaten, dan zijn complicaties te vrezen.

Functie en taak

De nageboorte brengt een overgang in het lichaam van de moeder in gang nadat de zwangerschap is voltooid. Deze overgang wordt bereikt door een verandering in het hormoon evenwicht. De hormonen die tijdens de zwangerschap door de placenta worden aangemaakt, zijn onder meer verantwoordelijk voor de onderdrukking menstruatie​ Bovendien dient de placenta als een filter om de te beschermen embryo- van de invloed van schadelijk kiemen en gifstoffen. Maar ook de absorptie en de verwerking van toxines en metabolische producten die door het embryo worden uitgescheiden, behoort tot de taak van de placenta. Nadat de zwangerschap is voltooid, veroorzaakt het verwijderen van de placenta dus een aanzienlijke verandering in de hormonen handelen in het lichaam van de moeder. Tijdens de zwangerschap functioneert de placenta als een soort extra hormoonproducerend orgaan en na het vervullen van deze taak moet het uit het lichaam worden uitgescheiden om het hormoon opnieuw te reguleren evenwicht​ Op deze manier bereidt het lichaam zich voor op de nu noodzakelijke taak om de baby te voeden. Daarnaast heeft de nageboorte ook een reinigende werking. Als, met de voltooiing van de zwangerschap, een volledige onthechting van het nu niet meer nodig is

weefsel vindt niet plaats, er treden vaak complicaties op die medisch ingrijpen vereisen. Dus enerzijds voltooit de nageboorte de zwangerschap met het loslaten van de placenta. Aan de andere kant zorgt het ervoor dat het lichaam van de moeder langzaam terugkeert naar de hormonale toestand van vóór de zwangerschap. Het vrijkomen van de placenta leidt onder meer tot hervatting van menstruatie aan het einde van de zwangerschap en het begin van melk productie. In tegenstelling tot wat veel zwangere vrouwen denken, is het loslaten van de placenta na de daadwerkelijke geboorte niet alleen een reinigingsproces. Integendeel, het heeft ook een belangrijke functie voor de verdere ontwikkeling van het moederlichaam. Bovendien wordt de placenta ook in de moderne geneeskunde gebruikt. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt als basis voor de productie van drugs of als bron van stamcellen. Dit maakt het vaak mogelijk om op veel toepassingsgebieden op een ethisch onbetwistbare manier stamcellen te verkrijgen. Op deze manier vervult de placenta die tijdens de nageboorte wordt geboren, tal van taken, niet alleen tijdens de zwangerschap, maar nu ook in het onderzoek.

Ziekten en kwalen

Een van de meest voorkomende complicaties bij nageboorte is het niet of volledig loslaten van de placenta na de feitelijke bevalling. Een verkeerde plaatsing van de placenta kan bijvoorbeeld problemen veroorzaken bij de nageboorte. Dit is vooral relevant als de placenta om verschillende redenen het geboortekanaal volledig of gedeeltelijk blokkeert. Aan de andere kant, zelfs als de placenta regelmatig loskomt, is er vaak een aanzienlijke bloeding, omdat de restanten die in de baarmoeder achterblijven, de samentrekking van bloed schepen​ De postpartum bloeding die daardoor van nature optreedt, kan zeer ernstig en in sommige gevallen zelfs levensbedreigend zijn. Ook daarom is het raadzaam om de bevalling onder medisch toezicht te laten uitvoeren. Dergelijke complicaties zijn moeilijk te voorspellen of in te schatten, en snelle zorg kan hier vaak cruciaal zijn. Onder medische begeleiding wordt de ontbrekende of onvolledige nageboorte dan ook meestal geholpen met medicatie. Op deze manier kan de intensiteit van de bloeding die optreedt vaak aanzienlijk worden verminderd. Op deze manier wordt ook het risico voor het leven van de moeder aanzienlijk verkleind. Een van de meer ongevaarlijke onregelmatigheden is een ongebruikelijke vorm van de afgestoten placenta. De meeste van deze ongebruikelijke vormen zijn onschadelijk. Zo is er in de medische literatuur een hele reeks verschillende verschijningen van de placenta bekend. Opgemerkt moet worden dat de ongebruikelijke vorm van de placenta zijn functie niet mag aantasten. Dit probleem manifesteert zich dan echter in de meeste gevallen al tijdens screeningsonderzoeken.