Epifysiolyse capitis femoris (ECF)

Synoniemen

Juveniele epifyse-oplossing, juveniele epifysiolyse, epifyse-oplossing, epifyseolyse, epifyseolyse

Definitie

Epiphyseolyse capitis femoris is het loslaten en schuiven of kantelen van de hoofd van het dijbeen nek in de groeischijf van de dijbeenhals. Dit klinische beeld doet zich voor tijdens de puberteit en is zelden acuut, maar kan weken of maanden aanhouden.

Leeftijd

Deze ziekte is een klinisch beeld van de adolescentie zelf. Daarom treedt het meestal op tussen de leeftijd van 9 en het einde van de groei.

Genderverdeling

Jongens hebben vaker last van epifysiolyse. De verhouding tussen man en vrouw is 3: 1 en in ongeveer 50% van alle gevallen komt de ziekte aan beide kanten voor.

Frequentie

De kans op het voorkomen van deze ziekte is ongeveer 1: 10000, waarbij - zoals gezegd - mannelijke adolescenten vaker worden getroffen.

Formulieren

imminens (= bedreigend) Dit is een beginnende epifysairoplossing die op röntgenfoto's alleen herkenbaar is als een losgeraakt epifysair gewricht. Acute vorm (= plotseling, onmiddellijk: minder frequent) Dit is een volledige loslating van de groeischijf (= pijnappelklier fuga) Lentavorm (= kruipend, vertraagd: vaker) Dit is een toenemende loslating van de pijnappelklier fuga (= groeischijf) , wat het langzaam glijden van het dijbeen veroorzaakt hoofd van het dijbeen.

  • Dreiging (= bedreigend) Dit is een beginnende epifysairoplossing die op röntgenfoto's alleen herkenbaar is als een losgeraakt epifysair gewricht.
  • Acute vorm (= plotseling, onmiddellijk: minder frequent) In dit geval is er sprake van een volledige loslating van de groeischijf (= pijnappelkliergewricht)
  • Lentavorm (= kruipend, vertraagd: frequenter) Hier treedt een toenemende loslating van het epifyse gewricht (= groeigewricht) op, die wordt veroorzaakt door het langzaam glijden van de heupkop van het dijbeen

Risicofactoren

Er kunnen geen duidelijke risicofactoren voor epifysiolyse capitis femoris worden gedefinieerd. Het vermoeden bestaat echter dat een verstoring van de hormonale werking evenwicht van groei hormonen kan grotendeels verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van epifysiolyse capitis femoris, aangezien deze onbalans op zijn beurt een verstoring van het groeiplaatgebied kan veroorzaken. De getroffen kinderen hebben ook buitengewoon vaak last van vlekken te zwaar (= Dystrophia adiposogenitalis), vertraagde seksuele rijping of, minder vaak, ook door hoge groei, wat op zijn beurt het belang van hormonale factoren bevestigt.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen de drie hierboven genoemde vormen van epifysiolyse capitis femoris. De acute vorm, die minder vaak voorkomt dan bijvoorbeeld de lenta vorm, heeft een minder gunstig beloop. In de loop van de ziekte kan het plotselinge optreden ervan leiden tot volledig functieverlies.

De getroffen patiënten storten plotseling in elkaar en kunnen niet meer lopen. Vanwege de voornamelijk kritische bloed aanbod, te zien op de rechter foto, een femurkopnecrose (= dood van de heupkop) kan optreden door het volledig loslaten van het epifysair gewricht. Zo'n femurkopnecrose komt voor in ongeveer 80% van alle gevallen.

De typische oorzaken van femurkopnecrose zijn verhoogde alcoholconsumptie en stofwisselingsstoornissen. Het verloop van de lenta-vorm verschilt van persoon tot persoon. Het verloop varieert van het volledig wegglijden van het dijbeen hoofd tot volledige stilstand van de ziekte. In de regel blijft de heupkop bij het bekken in het acetabulum, terwijl de groeischijf van het dijbeen nek schuift naar boven.