Diagnostiek
Het begin van de diagnose van een ligamentruptuur is het anamnese-interview. Tijdens dit gesprek wil de arts het verloop van het ongeval kennen om de eerste structurele laesies te kunnen uitsluiten. Dit wordt gevolgd door het klinisch onderzoek waarin de stabiliteitstest centraal staat.
Daarna, of het ligamentletsel stabiel of onstabiel is, wordt de veerkracht getest. Hierbij is het relevant om te weten of passieve of actieve mobiliteit mogelijk is. Als er zich een hematoom heeft gevormd, kan deze plaats worden doorboord om te kunnen bepalen vanaf de bloed of het ligamentische letsel oud of vers is.
De bevinding dat het ligament vers gescheurd is, kan een positief effect hebben op de prognose. Enerzijds is het behandelspectrum breder en anderzijds is de kans op herstel groter. De verdere procedure omvat een Röntgenstraal.
Hier heeft het vastgehouden beeld de voorkeur. Sinds een normaal röntgenstraal toont alleen een breuk van het ligament op het punt van aanhechting van het bot, het “vastgehouden beeld” helpt ook om gescheurde ligamenten op andere locaties te detecteren. Hiervoor moet het gewricht waarvan de ligamentstructuur is gescheurd in een extreme positie worden gebracht, zodat verkeerde posities als gevolg van de gescheurde ligament kan worden gedetecteerd. In principe is de MRI van de voet (= magnetische resonantie beeldvorming) het meest voordelige diagnostische hulpmiddel, omdat het weefsel en organen laat zien en een gescheurde ligament kan beter worden gedetecteerd. Ervaren artsen kunnen ook de diagnose stellen “gescheurde ligament”Met behulp van echografie.
Therapie
In het geval van een ligamentletsel aan de voet, sommige eerste hulp maatregelen moeten eerst worden genomen onmiddellijk na het ongeval of letsel. De voet moet worden gekoeld, zorgvuldig worden verbonden en opgeborgen. Op deze manier kan verdere zwelling worden verminderd en onaangenaam pijn veroorzaakt door de hoge druk van het gezwollen weefsel kan worden vermeden.
Het zogenaamde PECH-schema is gemakkelijk te onthouden: pauze (onmiddellijke verlichting), ijs (koeling), compressie (lichte drukverband), verhoging. Het is essentieel om de voet onmiddellijk te ontlasten en bijvoorbeeld niet de begonnen voetbalwedstrijd voort te zetten. Bovendien moet in het algemeen relatief snel een arts worden geraadpleegd om gevolgschade te voorkomen.
Meestal stelt de arts een gescheurd ligament in de voet vast door middel van een onderzoek, waarbij een verhoogde beweeglijkheid in het gewricht kan worden vastgesteld, aangezien de ligamentstabilisatie beperkt is. Vaak een Röntgenstraal wordt genomen, waarop een gescheurd ligament niet zichtbaar is, maar kan worden uitgesloten vanwege de verwondingen aan het bot. In de regel wordt een gescheurd ligament conservatief behandeld en wordt er geen operatie uitgevoerd.
Speciale loopspalken, zogenaamde orthesen, zorgen voor een veilige beweging van de voet zonder het geblesseerde gebied in gevaar te brengen. Door deze zachte behandeling kan de voet normaal rollen zonder opnieuw voorover te buigen. Dit voorkomt spierdegeneratie en meestal wordt zo'n spalk zo'n zes weken dag en nacht gedragen.
Fysiotherapeutische therapieën kunnen een ondersteunende werking hebben, en er dienen ook eenvoudige sportactiviteiten te worden uitgevoerd om de spieren verder op te bouwen. Deze dienen echter met de behandelende arts te worden besproken om overbelasting van de beschadigde voet te voorkomen. Vooral bij blessures aan meerdere ligamenten van de voet of bij wedstrijdsporters, waarbij de voet en de enkel gewrichten zwaar worden belast, wordt vaak een operatie aanbevolen.
In het geval van een gecompliceerd beloop van een gescheurd ligament aan de voet, bijbehorende verwondingen of voor het plannen van een operatie, wordt meestal een magnetische resonantietomografie (MRT) uitgevoerd. Met dit onderzoek kunnen de ligamenten heel precies worden weergegeven. Een operatie aan een gescheurd ligament in de voet brengt dezelfde risico's met zich mee als elke andere operatie, zoals infecties of wond genezen aandoeningen, waarover de patiënt vooraf moet worden geïnformeerd.
Als het gewricht erg instabiel is of als het bot of kraakbeen de enkel gewricht is gewond, kan een chirurgische behandeling raadzaam zijn. Chirurgie wordt met name aanbevolen bij hoge stress, zoals bij professionele sporters. Zeer zelden geneest het gescheurde ligament niet goed met conservatieve behandeling en kan als gevolg daarvan een operatie nodig zijn.
De operatie bestaat uit het hechten van het gescheurde ligament en eventueel het fixeren van gewond bot of kraakbeen onderdelen. Als het ligament ernstig beschadigd is, kan een autologe pees op de plaats worden getransplanteerd en kan het gescheurde ligament worden gereconstrueerd. Na de operatie wordt de voet ongeveer zes weken geïmmobiliseerd, vergelijkbaar met een conservatieve behandeling. Over het algemeen zijn de langetermijnresultaten voor gescheurde ligamenten in de voet na conservatieve behandeling vergelijkbaar met die na een operatie.
Alle artikelen in deze serie:
