Acne littekens (ICD-10-GM L90.5: littekens en fibrose van de huid) zijn postinflammatoire hyperpigmentatie. Ze ontwikkelen zich als gevolg van zeer ernstige vormen van acne, zoals zogenaamde acne indurata en acne conglobata, en worden in sommige gevallen jaren later zichtbaar. Verloop en prognose: vooral wanneer acne littekens voorkomen op het gezicht, lijden de getroffenen enorm. Met voldoende therapie, een verbetering in de huid's uiterlijk kan worden bereikt. Een volledige restitutie (herstel) is echter niet te verwachten.
Classificatie
Er wordt onderscheid gemaakt tussen atrofische, verzonken littekens en hypertrofische, uitstekende littekens. Atrofische acnelittekens komen het meest voor. Classificatie van acnelittekens:
| Atrofische littekens | Hypertrofische littekens | ||
| Type | Omschrijving | Type | Omschrijving |
| Atrofische maculaire littekens |
|
Perifolliculaire papulaire littekens (perifolliculaire elastolyse). |
|
| Wormachtige littekens (Icepick-littekens, V-vormige littekens). |
|
Bruglittekens | |
| Varioliforme littekens (Boxcar-littekens, U-vormige littekens). |
|
Keloïden (uitstulping litteken) | |
| Golvende littekens (rollende littekens, M-vormige littekens). |
|
||
Bij één getroffen persoon kunnen meerdere soorten littekens voorkomen.
Symptomen - klachten
Acnelittekens zijn in het begin meestal roodachtig, omdat ze worden geleverd met bloed meer dan de rest van de huid. Na een paar weken tot maanden, de bloed de vloei normaliseert en dus neemt ook de roodheid af. Lokalisatie: met name het gezicht en de bovenste romp worden aangetast.
Pathogenese (ziekteontwikkeling) - Etiologie (oorzaken)
Bij acne, de talgklippen in de huid worden gestimuleerd groeien meer en teveel talg afscheiden. Er is ook een verhoogde keratinisatie van de huid bij de uitscheidingskanalen van de talgklippen, zodat de talgklieren verstopt raken. Bacterie vind een ideale voedingsbodem in het opgehoopte talg. Ze vermenigvuldigen zich en uiteindelijk leiden tot ontsteking van de talgklippen De ontstoken talgklieren verschijnen als rode en pijnlijke acne-knobbeltjes. Wanneer deze ontsteking zich uiteindelijk uitbreidt naar andere delen van de huid, verschijnen er lastige acnelittekens.
Gevolgen ziekten
- Krassen of knijpen puistjes of puisten (puisten) bevordert littekens.
Diagnostiek
Acnelittekens worden gedetecteerd door visuele diagnose.
Therapie
Er zijn nu talloze manieren om acnelittekens te behandelen:
- Individuele ingevallen littekens kunnen worden geïnjecteerd met vet of hyaluronzuur om ze weer in lijn te brengen met het huidniveau.
- Uitstekende littekens kunnen niet opnieuw worden aangebracht, ze moeten worden uitgesneden, verwijderd door frezen of behandeld met andere methoden.
- Grote littekens, die over het hele gezicht zijn verspreid, worden behandeld met methoden die het hele gebied bedekken. Door cryopeeling (koud peeling), dermabrasio (huidafschuring) of chemische peelings, alle littekens kunnen tegelijkertijd worden behandeld.
- behandeling met
- Een actueel 0.1% tazaroteen gel (eenmaal daags aangebracht, door de patiënt) vertoonde een vergelijkbare werkzaamheid en verdraagbaarheid met micronaaldbehandeling bij patiënten met atrofische acnelittekens (stadia 2-4) zes maanden na het begin van de behandeling.
- Een combinatie van minimaal invasieve methoden zoals micronaaldbehandeling (Dermaroller) en 15% trichloorazijnzuur (TCA) leidde tot bijzonder goede resultaten.
- Acnelittekens kunnen ook pijnloos met een laser worden verwijderd therapie (CO2-laser, erbium Yag-laser). Omdat het littekenweefsel zich alleen in de bovenste huidlagen bevindt, wordt dit zonder littekens verdampt door de energie van de laserstralen.
