Wat lukt psychotherapie ziet eruit als? Carl Rogers, een Amerikaanse psycholoog, had jarenlang therapeuten en adviseurs geobserveerd bij hun praktische werk. Succesvolle psychotherapeuten, zo ontdekte hij via audio-opnames, luisteren vooral aandachtig, doen vrijwel geen eigen uitspraken, vatten tussendoor of aan het einde van het gesprek samen wat ze denken te hebben begrepen van hun cliënt, en tonen de hele tijd empathie.
Geen bank, geen advies
"Van buitenaf gezien", schrijft Jochen Eckert, een psycholoog en hoogleraar klinische psychologie en psychotherapie aan de Universiteit van Hamburg in Ways Out of Madness. Therapieën voor Geestesziekten, “De volgende kenmerken van conversatie psychotherapie kan worden geïdentificeerd: therapeut en patiënt zitten beiden in stoelen, meestal aan een tafel in een hoek, zodat oogcontact, indien gewenst, actief tot stand kan worden gebracht. De therapeut zegt veel minder dan de patiënt. De therapeut luistert vooral. Als de therapeut iets zegt, gaat het meestal om de emotionele ervaring van de patiënt en de evaluaties ervan door de patiënt. "
Rogers 'gesprekspsychotherapie
Carl R. Rogers (1902-1987) ontwikkelde conversatiepsychotherapie. Het was belangrijk voor hem om het gesprek niet te leiden - vandaar de term 'niet-directieve psychotherapie'. De therapeut geeft geen advies, interpreteert niet, specificeert geen onderwerpen. In tegenstelling tot psychoanalyse, die onbewuste conflicten interpreteert, en gedragstherapie, die tot doel heeft nieuwe leren ervaringen, is het doel van gesprekspsychotherapie om de patiënt te ondersteunen (de term 'cliënt' wordt vaak gebruikt) om zijn of haar eigen ervaring te verkennen, om problemen zelf op te lossen en om zijn of haar eigen ervaring te ontwikkelen. solutions Hierachter schuilt het vertrouwen in een kracht die inherent is aan ieder mens om constructieve veranderingsprocessen in gang te zetten. Het doel van gesprekspsychotherapie is daarom om condities te creëren die deze kracht vrijgeven.
Het zelf streeft naar positieve aandacht
De essentie van gesprekspsychotherapie begrijpen - ook wel cliëntgericht of persoonsgericht genoemd therapie - hier is een korte blik op de theorie. Psychische stoornissen ontstaan in de eerste plaats wanneer bepaalde gevoelens niet mogen worden gevoeld en bepaalde ervaringen, die zelf aan bepaalde gevoelens zijn gekoppeld, niet of niet volledig of slechts op een vervormde manier mogen worden opgedaan. In deze context maakte Carl Rogers het concept van het zelf tot een centraal element in zijn concept van therapie en in zijn persoonlijkheidstheorie. Dit zelf is een ontwikkeling die ontstaat in contact met andere mensen - dit zijn in de eerste plaats de ouders. Het nu beïnvloeden van deze zelfontwikkeling is een aangeboren behoefte aan positieve aandacht. Belangrijk voor de ontwikkeling van een positief zelfbeeld zijn bijvoorbeeld herkenning en waardering, maar ook het toelaten van gevoelens als boosheid en verdriet. Als deze gevoelens of het tonen van deze gevoelens door ouders worden gestraft en onderdrukt, bevordert dit de ontwikkeling van een negatief zelfbeeld.
Het zelfconcept is onderhevig aan zelfbewustzijn.
Volgens Rogers is het zelfbeeld van een persoon voortdurend aan verandering onderhevig als een functie van zelfervaring. De mate van overeenstemming, dat wil zeggen de overeenstemming van het zelfbeeld met de eigen ervaringen en de lichamelijke en zintuiglijke ervaringen die daarbij horen, is belangrijk voor iemands geestelijke gezondheid Jochen Eckert geeft een voorbeeld: Als de moeder bijvoorbeeld de driftbuien van haar kind niet tolereert, zal hij deze emotionele ervaring later niet in zichzelf kunnen integreren. Later, als volwassene, zal het de therapeut vertellen over zijn eigen angst voor woede, omdat boosheid dan gelijk staat aan kwaad.
Wat is psychose?
Psychose vindt plaats, zegt hij, wanneer een emotionele ervaring niet door het zelf kan worden geïntegreerd, maar ook niet kan worden afgestoten. Het zelfbeeld valt dan uiteen. "De acuut psychotische persoon is dan - althans voor buitenstaanders - niet meer zichzelf, maar gek." Therapeuten proberen nu in gesprekspsychotherapie 'breuken', dat wil zeggen de ongerijmdheden, aan het licht te brengen. In een warme sfeer die wordt gekenmerkt door empathie, worden de problemen uitgewerkt. Er is geen evaluatie in het proces.Volgens Rogers, hoe meer begrip en acceptatie mensen zijn, hoe groter de kans dat ze in staat zullen worden om hun agressieve en destructieve kanten positief te integreren in hun algehele persoonlijkheid.
