Zoals de meeste levende wezens, zijn mensen ook onderhevig aan bioritmen, die een soort interne klok vertegenwoordigen en ervoor zorgen dat ze in de loop van de evolutie overleven. Een relatief jonge wetenschappelijke discipline, chronobiologie, houdt zich bezig met deze invloeden.
Wat is het bioritme?
De term bioritme duidt een biologisch ritme of levenscyclus aan waaraan elk levend wezen vanaf de geboorte onderhevig is. De term bioritme duidt een biologisch ritme of levenscyclus aan waaraan elk levend wezen vanaf de geboorte onderhevig is. Tijdens de ontwikkeling van de eerste levende wezens waren, in tegenstelling tot nu, nog eenvoudige natuurlijke condities aanwezig, een helder dag / nacht ritme, dat actieve tijden en rusttijden bepaalde door middel van licht en donker. Voor het bioritme van alle levende wezens is de zon doorslaggevend. Het zonlicht zet de interne klokken dagelijks op een 24-uursritme, dat gerelateerd is aan de rotatie van de aarde. Planten en dieren passen zich aan dit ritme aan, maar de mens van vandaag gaat steeds verder weg van zijn natuurlijke ritme. Door veranderingen in slaaptijden, bijvoorbeeld als gevolg van ploegenarbeid, loopt zijn ritme uit de pas, vaak met volksgezondheid gevolgen. Chronobiology onderzoekt deze verbanden en adviseert meer aanpassing aan het natuurlijke ritme.
Functie en taak
Sinds de uitvinding van de gloeilamp door Thomas Alva Edison zijn mensen veel minder afhankelijk geworden van natuurlijke lichtomstandigheden omdat kunstlicht de dagen kan verlengen. Vanaf dat moment maakte deze uitvinding het mogelijk om 's avonds laat en' s nachts te werken. Als gevolg hiervan begonnen mensen niet meer synchroon te leven met hun natuurlijke ritmes. Maar de binnenklok kan niet zo gemakkelijk te slim af zijn als we zouden willen. Mensen die in ploegendienst werken, ervaren regelmatig dat de binnenklok zich niet zo gemakkelijk aanpast aan nachtdiensten. Als er geen zonlicht is, stimuleert het lichaam de aanmaak van hormonen die oorzaak 피로 en slaap. Bloed druk en lichaamstemperatuur dalen ook. Onze bioritmen zijn ingesteld voor rust en regeneratie in de avond. Aanvankelijk dachten onderzoekers dat de omgeving het natuurlijke ritme bepaalt, maar door chronobiologie weten we dat genen ook een rol spelen en dat interne klokken bij mensen anders tikken, zoals te zien is bij vroege vogels en uitslapers. Dus uitslapers zijn niet lui omdat ze later opstaan, maar ze hebben een ander intern ritme dat later begint dan dat van vroege vogels. Hoewel de interne klok reageert op externe prikkels, is hij nog steeds actief, zelfs als externe factoren zoals licht afwezig zijn. Het wordt gereguleerd door de release van melatonine Het bioritme regelt belangrijke lichamelijke processen. Het bepaalt wanneer een persoon actief kan zijn en wanneer het beter is om te regenereren. Het reguleert bloed druk, hormoon evenwicht en lichaamstemperatuur. Het wordt bestuurd door een kern in de hersenen, die slechts ongeveer zo groot is als een rijstkorrel. Deze kern reageert op lichtprikkels die het via het netvlies ontvangt.
Ziekten en aandoeningen
Dankzij chronobiologisch onderzoek weten we dat blijvend afwijken van het eigen bioritme ons op den duur ziek maakt. Mensen zijn meestal geprogrammeerd om overdag te werken. Slaaponderzoekers zien de oorzaak van veel rampen die 's nachts plaatsvinden in een nachtelijke prestatie laag. Veel auto-ongelukken gebeuren ook 's nachts. Mensen die regelmatig in ploegendienst werken, hebben meer kans op hart- en vaatziekten, problemen met de spijsvertering, slaapstoornissen en Depressie Na een nachtdienst hebben ze vaak moeite om voldoende te slapen, omdat het overdag lawaaierig is en de helderheid overdag geen rustgevende diepe slaap mogelijk maakt. Een verstoorde slaap leidt tot een gebrek aan slaap, wat een impact heeft op de immuunsysteem en concentratie Volgens chronobiologen zouden veel ziekten, ongevallen en fouten kunnen worden voorkomen als de bevindingen van de chronobiologie in het dagelijkse werk zouden worden geïntegreerd. Veel mensen zijn uitslapers, maar moeten aan het werk op een moment dat hun bioritme niet is geprogrammeerd. Ze bereiken de piekvorm pas later. De introductie van flextime heeft het in ieder geval mogelijk gemaakt om werkritmes meer individueel te organiseren. Ook de klokwisseling in de lente en de herfst wordt kritisch bekeken, zeker als de tijd in de lente verandert, hebben mensen problemen en hebben ze tijd nodig om eraan te wennen. Of deze verandering bevordert volksgezondheid problemen is nog niet onderzocht. Het bioritme is ook belangrijker in voeding dan vaak wordt gedacht. Het is niet onbelangrijk wanneer maaltijden worden ingenomen. Chronobiologen konden in onderzoeken vaststellen dat late avondmaaltijden bevorderen te zwaar, en dat het geenszins irrelevant is wanneer maaltijden worden ingenomen. Na 7 uur begint het lichaam te produceren melatonine, wat zorgt voor een goede nachtrust. Dienovereenkomstig is een traditioneel maaltijdritme met drie maaltijden per dag zonder tussendoortjes het meest bevorderlijk. Het avondeten moet kleiner zijn dan het ontbijt en de lunch. Dienovereenkomstig is de toename van te zwaar mensen kunnen gedeeltelijk te wijten zijn aan het feit dat onze huidige levensomstandigheden niet langer traditionele ritmes volgen die bevorderlijk zijn voor goede volksgezondheid.
