Sunitinib: effecten, gebruik en risico's

sunitinib is een geneesmiddel tegen kanker en wordt gebruikt voor gastro-intestinale stromale tumoren (GIST) die niet langer operatief kunnen worden verwijderd, neuro-endocriene tumoren van de alvleesklier of nierceltumoren. Het wordt op de markt gebracht onder de handelsnaam Sutent en wordt vervaardigd door Pfizer. sunitinib kan verschillende bijwerkingen veroorzaken door interactie met de schildklier hormonen.

Wat is sunitinib?

sunitinib wordt gebruikt om specifieke vormen van te behandelen kanker die niet meer operatief te behandelen zijn. Sunitinib is een zogenaamde receptortyrosinekinaseremmer en wordt gebruikt bij de behandeling van speciale vormen van kanker die niet meer operatief te behandelen zijn. Het actieve ingrediënt van sunitinib bevat een aromatische ruggengraat met een gecompliceerde chemische structuur. De chemische moleculaire formule is C22H27FN4O2. Sunitinib dient als vervangend medicijn bij behandeling met imatinib wordt niet getolereerd. Imatinib is ook een receptortyrosinekinaseremmer. Receptortyrosinekinasen zijn verantwoordelijk voor de overdracht van fosfaat groepen aan de tyrosineresiduen in een eiwit. In dit proces wordt de activiteit van de overeenkomstige eiwitten wordt aanzienlijk beïnvloed. Receptortyrosinekinasen mediëren dus volledige signaalcascades binnen de cel. Tegelijkertijd beïnvloeden ze ook de celproliferatie, dat wil zeggen de vermenigvuldiging van cellen door celdeling, door ook te fungeren als receptoren voor groeifactoren. Dit zijn vooral de groeifactoren VEGF, PDGF, c-Kit, FLT, RET of CSF. VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor) stimuleert als signaalmolecuul de vorming van bloed schepen (vasculogenese). De groeifactor PDGF (Platelet Derived Growth Factor) werkt als een mitogeen (stimulator van celdeling), vooral voor cellen van de bindweefsel​ De proteïne c-Kit bemiddelt de celproliferatie van met name stamcellen. Alle andere groeifactoren spelen ook een grote rol bij de celdeling. Wanneer ze in grotere hoeveelheden worden geproduceerd, wordt de celdeling ook gestimuleerd en kan er een kankergezwel ontstaan. De bovengenoemde groeifactoren spelen dus een rol bij de ontwikkeling van gastro-intestinale stromale tumoren (GIST), pancreas neuro-endocriene tumoren (NET) en niercelcarcinoom. GIST's zijn zeldzame tumoren van bindweefsel in de spijsverteringskanaal​ Neuro-endocriene tumoren zijn even zeldzaam en stimuleren de productie van bepaalde hormonen​ Het medicijn sunitinib kan, door groeifactorreceptoren te blokkeren, hun activiteit beperken en dus remmen kanker groei.

Farmacologische werking

Sunitinib heeft dus een remmende werking op de groei van bepaalde kankercellen. Dit geldt met name voor bindweefsel cellen in de spijsverteringskanaal, nieren en neuro-endocriene tumoren. Het actieve ingrediënt blokkeert de zogenaamde receptortyrosinekinasen. Tyrosinekinasen zijn enzymen die overdracht fosfaat groepen aan de tyrosineresiduen van andere eiwitten​ De gefosforyleerde plaatsen van het eiwit worden herkend door de SH2-domeinen van andere eiwitten​ Ze binden zich aan de gefosforyleerde sites, waardoor de overdracht van signalen mogelijk is. Een SH2-domein is een kenmerkend eiwitsegment van ongeveer 100 aminozuren​ Door deze binding treedt een conformatieverandering van het eiwit op, die wordt doorgegeven aan andere eiwitten. Hieruit ontstaat een signalerende cascade. De receptortyrosinekinasen fosforyleren receptoreiwitten, die dienen als dockingplaatsen voor eiwitten die vervolgens worden geactiveerd als gevolg van de binding en die verder bepaalde effecten mediëren. Deze eiwitten omvatten groeifactoren, die verantwoordelijk zijn voor celproliferatie. Als de vorming van groeifactoren toeneemt, kan de celgroei uit de hand lopen en kan kanker zich ontwikkelen. Aangezien groeifactoren echter alleen hun effect kunnen uitoefenen wanneer ze zich binden aan hun receptoren, kan hun remming bijdragen aan het stoppen van de groei van kankertumoren. Op zijn beurt wordt de receptor in staat gesteld om te binden met de groeifactoren als gevolg van fosforylering door de receptortyrosinekinasen. Wanneer de receptortyrosinekinasen echter worden geblokkeerd door het geneesmiddel sunitinib, vindt binding met de groeifactoren niet plaats. De groeifactoren blijven dus inactief en sturen geen signaal voor celgroei. In het geval van kankertumoren betekent dit een groeiachterstand of vertraagde groei.

Medische toepassing en gebruik

Zoals eerder beschreven, wordt het medicijn sunitinib gebruikt bij specifieke kankers zoals gastro-intestinale stromale tumoren (GIST), neuro-endocriene tumoren van de pancreas of niercelcarcinoom. Daar wordt het echter alleen gebruikt voor niet-operabele kankertumoren of uitgezaaide ziekten. Bovendien dient sunitinib als vervangend medicijn wanneer therapie met het medicijn imatinib leidt tot ernstige bijwerkingen. Studies hebben aangetoond dat het bijzonder effectief is bij de behandeling van deze tumoren. In sommige gevallen was de levensverwachting van patiënten die met sunitinib werden behandeld, verdubbeld in vergelijking met onbehandelde patiënten. Bovendien is aangetoond dat de kwaliteit van leven van behandelde individuen aanzienlijk verbetert. Sunitinib heeft een zeer lange werking nadat het is ingenomen. Het heeft een halfwaardetijd van ongeveer 40 tot 60 uur. In het organisme wordt het gemetaboliseerd door het enzym CYP3A4 (cytochroom P450 3A4) en krijgt zo nog meer werkzaamheid. De metaboliet werkt dus zelfs langer dan het actieve ingrediënt zelf.

Risico's en bijwerkingen

Bijwerkingen kunnen optreden bij het gebruik van sunitinib. Dus, 피로, diarree, hoge bloeddruk, neusbloedingen, ontsteking van de mondelinge slijmvlies, of het zogenaamde hand-voetsyndroom wordt waargenomen. Bij het hand-voetsyndroom is er pijnlijke roodheid en ook zwelling op de voetzolen en handpalmen. Meestal is dit syndroom een ​​reactie van het lichaam op de administratie van cytostatisch drugs​ Een andere bijwerking van sunitinib is de remming van het enzym thyreoperoxidase. Thyreoperoxidase is verantwoordelijk voor de opname van jodium in tyrosine om de schildklier te vormen hormonen T3 en T4. Dit kan leiden naar hypothyreoïdie tijdens behandeling met sunitinib. De 피로 vaak waargenomen tijdens chemotherapie met sunitinib is waarschijnlijk het gevolg hiervan. Sunitinib mag niet worden gebruikt bij overgevoeligheid voor het werkzame bestanddeel.