Synoniemen
AMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie), in bredere zin ook maculopathie. Engels: maculaire degeneratie
Definitie maculaire degeneratie
De term maculaire degeneratie beschrijft ziekten die het retinale centrum aantasten. Het midden van het netvlies wordt ook wel genoemd gele vlek (macula) en vertegenwoordigt de plaats van het scherpste zicht. Degeneratie leidt vaak tot aanzienlijke en onomkeerbare stoornissen van de centrale gezichtsscherpte.
Men onderscheidt een juveniele (juveniele) vorm van een leeftijdsgebonden (seniele) vorm van maculaire degeneratie. Bij de leeftijdsgebonden maculadegeneratie wordt onderscheid gemaakt tussen een droge en een natte (exsudatieve) vorm. In de droge vorm is de degeneratie van de pigmentlaag van het netvlies op de voorgrond, terwijl in de natte vorm de ingroei van pathologische schepen is toegevoegd.
Deze hebben de neiging om in het netvlies te bloeden en vervolgens de zogenaamde fibrovasculaire membranen achter te laten. Droge maculaire degeneratie Meestal merken de getroffen personen grijze schaduwen op in het centrale gezichtsveld, precies waar ze kijken. De gezichtsscherpte is erg gehandicapt, vaak zo erg dat lezen nauwelijks mogelijk is.
Vervormingen van bekeken objecten zijn ook mogelijk. Dit kan gecontroleerd worden met een speciale kaart waarop een net met rasterlijnen is vastgelegd (testkaart volgens Amsler). De rasterlijnen zien er dan gebogen uit. Ook de kleurwaarneming kan worden verstoord.
Hoe wordt de diagnose maculadegeneratie gesteld?
Indicaties voor maculaire degeneratie zijn allereerst de hierboven beschreven symptomen. De oogarts kan de oogfundus onderzoeken in het kader van een oogtest met speciale apparaten. Bij een degeneratie van het netvlies zijn vaak pigmentverschuivingen en zogenaamde drusen zichtbaar.
Druzen zijn geelachtig witte, kleine haarden die talrijk zijn verdeeld over het centrale netvlies. Bij natte maculaire degeneratie is er een ophoping van vocht onder het netvlies die kan worden gekarakteriseerd als een grijsbruine, ronde uitstulping van het netvlies. Dit kan heel goed worden bepaald met een kleurstof - vasculaire beeldvorming (fluorescentie angiografie).
Test of u last heeft van maculadegeneratie. Zum Amsler Gitter Test Een herstel van het volledige gezichtsvermogen is in de meeste gevallen van maculaire degeneratie niet mogelijk. Veranderingen in leeftijd zijn niet meer terug te draaien!
In veel gevallen kan het ziekteproces niet volledig worden gestopt, maar alleen worden vertraagd. Als behandelingsopties zijn er verschillende opties beschikbaar die variëren van chirurgische tot medische maatregelen. Tot de chirurgische opties van maculaire degeneratie behoren: hier probeert men de pathologische nieuwe formaties van uit te wissen schepen met een argon-groene laser.
Dit kan bloeding voorkomen, maar de ziekte kan elders voortschrijden. Een ander nadeel van laserbehandeling zijn gezichtsveldfalen, ook wel scotomen genoemd. Hier wordt de patiënt een kleurstof in de arm geïnjecteerd ader, die zich voornamelijk ophoopt in de nieuw gevormde schepen in het netvlies.
Deze kunnen nu worden gescleroseerd met behulp van een niet-thermische diodelaser. In het geval van zeer gevorderde maculaire degeneratie of maculaire degeneratie die niet toegankelijk is voor laserbehandeling of fotodynamische therapiekunnen de pathologische vaatneoplasma's ook operatief worden verwijderd. Een verbetering van de gezichtsscherpte wordt meestal niet verwacht.
Er treedt echter een stabilisatie op en de gezichtsscherpte verslechtert niet verder. Bij deze relatief nieuwe chirurgische methode wordt het hele netvlies losgemaakt en ongeveer 30 graden gedraaid, zodat het centrum van het scherpste zicht (macula) op een ander deel van de pigmentcellaag komt te rusten. Hierdoor zit de macula weer vast aan intacte pigmentcellen.
Het verdraaien van het netvlies moet echter worden gecompenseerd met een oogspieroperatie. Als medicijnoptie is er de mogelijkheid van behandeling met stoffen die de vorming van nieuwe remmen bloed schepen. Ranibizumab, pegaptanib en bevacizumab (Avastin) kunnen bijvoorbeeld worden overwogen.
De stoffen worden rechtstreeks in het oog geïnjecteerd en de injecties moeten regelmatig worden herhaald, omdat het effect slechts een bepaalde tijd aanhoudt. Verdere therapiepogingen van maculaire degeneratie zijn gericht op het ondersteunen van het nog bestaande zicht. Hier bijvoorbeeld het zicht vergroten AIDS zoals verlichte leesloepen, vergrootglas brilworden schermlezers en beeldschermloepen gebruikt. In sommige universitaire ziekenhuizen worden patiënten ook behandeld in zogenaamde "slechtziende klinieken", die gespecialiseerd zijn in de behandeling van ernstige visuele beperkingen tot blindheid.
Bovendien mag de zorg niet beperkt blijven tot de technische component, maar moet de zorg erop gericht zijn patiënten te motiveren om ondanks hun handicap een actief leven te leiden.
- Lasercoagulatie:
- Fotodynamische therapie:
- Subretinale chirurgie:
- Retinale rotatie:
Maculaire degeneraties kunnen worden verworven of geërfd. De meest voorkomende vorm is echter de leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (LMD).
De exacte oorzaak is nog niet definitief opgehelderd. Maar er wordt aangenomen dat zowel omgevingsinvloeden als erfelijke factoren een rol spelen. Er zijn veel aanwijzingen dat een opeenhoping van stofwisselingsproducten verantwoordelijk is voor de vernietiging van de cellen van het retinale centrum.
Dit geldt met name voor AMD en is het gevolg van een overbelasting van de pigmentlaagcellen van het netvlies, die het gevolg is van verouderingsprocessen. Andere zeer waarschijnlijke oorzaken zijn onder meer roken, arteriosclerose, hoge bloeddruk en hoge lichtblootstelling van het netvlies. Momenteel zijn er geen behandelingsmethoden die maculadegeneratie volledig kunnen genezen.
Het beloop van de ziekte kan hooguit worden vertraagd en in enkele gevallen worden gestopt. Bewezen preventieve maatregelen zijn niet bekend. Desalniettemin dient patiënten met retinale degeneratie te worden geadviseerd te stoppen roken of om een te hebben hoge bloeddruk correct afgesteld. Hoe eerder een zich ontwikkelende maculaire degeneratie wordt gedetecteerd, hoe effectiever een therapie kan worden gestart.
