Introductie
glioblastoom is de meest voorkomende kwaadaardige hersenen tumor bij volwassenen. Ze zijn goed voor ongeveer de helft van alle kwaadaardige tumoren die ontstaan hersenen zakdoek. In aanvulling op glioblastoma, er zijn andere astrocytische tumoren (zogenaamde astrocytomen), maar deze verschillen op middelbare leeftijd van de ziekte, lokalisatie, typische symptomen, therapie en levensverwachting.
Gliomen worden volgens de WHO-classificatie ingedeeld van graad 1 (goedaardige, langzame groei) tot graad 4 (kwaadaardige, snelle groei). glioblastoom (ook bekend als multiform glioblastoom vanwege zijn inhomogene en diverse uiterlijk) behoort tot de tumorgroep van gliomen (astrocytische tumoren). Deze zijn afgeleid van cellen van het ondersteunende weefsel van de hersenen (gliacellen), die bijna 90% van alle cellen in de hersenen omvatten. Gliacellen bevinden zich voornamelijk in de witte stof van de hersenen (hersenmerg).
Wat is de levensverwachting met een operatie?
In individuele gevallen alleen chirurgische verwijdering (resectie) van de tumor zonder daaropvolgende chemo- en radiotherapie kan worden aangegeven. Dit komt doordat de kwaliteit van leven van de patiënt ernstig wordt beperkt door de soms zeer ernstige bijwerkingen van chemo- of radiotherapie. De gemiddelde overlevingstijd is daarom meestal korter wanneer de tumor alleen operatief wordt verwijderd dan wanneer deze volledig wordt behandeld.
De behandeling van een glioblastoom bestaat echter meestal uit een combinatie van chirurgie, chemo- en radiotherapie. Als alle stappen van deze therapie slagen, heeft de genetische component van het glioblastoom, de zogenaamde MGMT-methylering, nog steeds invloed op de levensverwachting. Afhankelijk van de genetische component is de levensverwachting gemiddeld ongeveer 1 à 2 jaar.
Wat is de levensverwachting bij een terugval?
De therapie van een glioblastoom bestaat uit de chirurgische verwijdering van de tumor met daaropvolgende bestraling en chemotherapie. Door de repressieve groei van de tumor en de verspreiding ervan via cerebrospinale vloeistof (cerebrospinale vloeistof) naar verder afgelegen delen van de hersenen, kan chirurgische verwijdering echter nooit alle tumorcellen verwijderen. Om deze reden treden recidieven (hernieuwde groei van de tumor) op in het verdere verloop van de tumorziekte.
De gemiddelde levensverwachting bij terugval is eveneens ongeveer een jaar. De groei kan enkele maanden worden vertraagd door chirurgische verwijdering van het recidief, maar de toename van het lokale recidief laat geen genezing toe. Bovendien vertonen recidieven meestal een slechtere respons op daaropvolgende chemo- en radiotherapie. Afhankelijk van de patiënt wordt chirurgische verwijdering daarom vooral gebruikt om de kwaliteit van leven te verbeteren en om neurologische gebreken te behandelen.
Alle artikelen in deze serie:
