Hoorzitting: functie, taak en ziekten

Als normaal horende persoon wordt het horen beschouwd als een eenvoudige aangelegenheid waarmee de natuur ons begiftigd heeft. Maar het vertegenwoordigt een ingewikkeld proces dat tot stand komt in een fijn geconstrueerd en gevoelig sensorisch orgaan.

Structuur en functie van gehoor en oor.

Schematisch diagram met de anatomie van het gehoor en het oor. Klik om te vergroten. Waar we in het gewone spraakgebruik naar verwijzen als het oor, is slechts de buitenste oorschelp, die geen praktische betekenis heeft om zichzelf te horen, althans bij mensen, behalve om geluid en geluid meer gericht op te vangen en te focussen, net als bij een satellietschotel. Het hecht aan de gehoorgang, die met een lichte bocht naar het binnenste van de schedel en eindigt op een diepte van ongeveer 3.5 cm bij een dun membraan, het trommelvlies. Achter het trommelvlies ligt de middenoor, die normaal gevuld is met lucht en via de buisvormige buis van Eustachius in verbinding staat met de nasopharynx. In deze middenoor ruimte, die ongeveer 1 cc groot is, liggen de gehoorbeentjes, de kleinste botten in ons lichaam in het algemeen. Deze zijn volgens een fijn geconstrueerd systeem van hefbomen met elkaar verbonden en vormen de gehoorbeentjesketting. De eerste, de hamer, is met het handvat aan de binnenkant van de trommelvlies. Met zijn hoofd naar binnen wijzend, rust het in de vorm van een bak Depressie in het tweede bot, het aambeeld. Dit raakt dan met het andere uiteinde de stijgbeugel, het derde bot van de ketting, die qua vorm precies lijkt op een echte stijgbeugel. De geluiden van onze omgeving, bijvoorbeeld gesproken woorden of muziek, vertegenwoordigen fysiek luchttrillingen die de trommelvlies als geluidsgolven van de buitenwereld door de gehoorgang en laat het resoneren. De geabsorbeerde trillingen worden van de hamer via de gehoorbeentjesketting overgebracht op de voetplaat van de stijgbeugels. Het eigenlijke gehoororgaan, het zogenaamde binnenoor, ligt diep in het schedel en is ingebed in de moeilijkste van ons botten, in de labyrintcapsule van het slaapbeen. De buitenwand van dit bot is tevens de binnenwand van de middenoor​ Er zitten twee kleine ramen in. Bij het grotere ovale raam wordt de voetplaat van de stijgbeugels vibrerend geklemd, terwijl het kleinere ronde raam wordt afgesloten door een elastisch membraan. Het binnenoor, omgeven door botten, is gevuld met lymfevloeistof en bestaat uit twee delen: het boogvormige systeem als ons evenwichtsorgaan en het slakkenhuis, dat het eigenlijke gehoororgaan bevat. Binnenin loopt een spiraalvormig kanaal rond een benige, spilvormige as, verdeeld in drie doorlopende kanalen door twee dunne membranen. Tot nu toe is het hele proces puur fysiek, waarbij de geluidsgolven van de buitenwereld eerst mechanisch door de gehoorbeentjes en vervolgens in de vloeistof van het binnenoor naar de sensorische cellen worden geleid. Dit wordt geluidsgeleiding genoemd, en elke beschadiging of storing in de loop van dit gecompliceerde systeem betekent een onderbreking of verzwakking van de geluidstoevoer naar het zenuwontvangende apparaat. De stimulatie van de sensorische cellen die wordt veroorzaakt door de ontvangen trillingen, wordt van hieruit via de gehoorzenuw naar de hersenschors overgebracht en pas daar bereikt het de sensorische waarneming als gehoorsensatie. De fysieke trillingsprocessen van de omgeving komen dan ons bewustzijn binnen als tonen, geluiden of geluiden.

Het horen van tonen, geluiden en woorden

Schematisch diagram met de anatomie van de gehoorgang, auditief systeem. Klik om te vergroten. Het menselijke gehoororgel kan zowel zeer lage als zeer hoge tonen oppikken. Ons zogenaamde gehoorveld heeft dus een vrij aanzienlijk frequentiebereik van ongeveer 20 tot 20,000 dubbele trillingen per seconde (hertz). Pas wanneer ook in het bereik van deze spraakfrequenties gehoorschade optreedt, is de betrokkene in engere zin slechthorend, aangezien hij nu moeite heeft met zijn medemensen te praten. Het is anders voor het horen van muziek. De tonen van orkestinstrumenten liggen tussen de 64 en 10,000 hertz, zodat sensorische schade in dit uitgebreide frequentiebereik het volledige genot van bijvoorbeeld een symfonieconcert nadelig beïnvloedt. Elke individuele toon wordt echter niet alleen waargenomen, maar ook op een gesorteerde manier op basis van zijn luidheid. Men krijgt hier pas een goed beeld van als men bedenkt dat de gevoeligheid van ons gehoor zich enorm uitstrekt volume We kunnen bijvoorbeeld het zeer zachte zoemen van een insect waarnemen en het dreunende gedonder van een waterval horen.

Ziekten en gehoorstoornissen

Bij zo'n gecompliceerd proces is het normaal dat zeer gevoelige reacties op zelfs kleine verstoringen kunnen optreden en de gehoorfunctie kunnen aantasten. Nu, omdat intact gehoor de voorwaarde is voor leren en begrip van taal, vertegenwoordigt het de belangrijkste factor voor de ongestoorde relatie van mensen met hun medemensen en hun omgeving. Verstoorde relaties kunnen in dit opzicht verstrekkende, vaak lotbepalende effecten hebben op iemands omgevingsrelaties in de samenleving, op het werk en zelfs in de kleinste kring van de naaste familie. Daarom is het een hoge sociale taak en plicht om slechthorenden zoveel mogelijk te helpen, zodat hij gemakkelijker kan omgaan met alle moeilijkheden en ontberingen van zijn lijden, die het leven hem elke dag opnieuw oplegt. In het bijzonder moet het echter een essentiële taak van het onderwijs voor kinderen en jongeren zijn om slechthorende kinderen op speciale scholen zo goed les te geven dat ze een volwaardige plaats in de samenleving kunnen innemen als vreugdevolle en creatieve mensen, naargelang hun capaciteiten.