Wat is de keelholte?
De keelholte is een 12 tot 15 cm lange spierbuis bekleed met slijmvlies. Het is verdeeld in drie secties die onder elkaar liggen. Van boven naar beneden zijn de nasopharynx, orale farynx en larynx farynx:
De openingen van de neusholte (choanas) en de twee oortrompetten (tuba auditiva of buis van Eustachius) monden uit in de nasopharynx (nasopharynx of epipharynx). De oortrompetten zorgen voor de verbinding met het middenoor en zijn belangrijk voor de drukvereffening. De epifarynx bevat de keelamandelen, die belangrijk zijn voor de lokale immuunafweer. In de zijwanden bevinden zich de zijkoorden, een amandelachtig lymfatisch weefsel.
De orale keelholte (orofarynx of mesopharynx) strekt zich uit van de huig tot de epiglottis. Het is verbonden met de mondholte door een brede opening (landengte faucium). Lateraal in de mesopharynx, tussen de gehemeltebogen, liggen de palatinale amandelen, die zichtbaar zijn als de mond wijd open is.
Wat is de functie van de keelholte?
Enerzijds heeft de keelholte de functie om het slikken mogelijk te maken met de spieren van de keelholte, die de achterwand en de zijwanden vormen. Door de keelholte in te korten en op te tillen, wordt de epiglottis over het strottenhoofd omlaag gebracht, waardoor het voedsel bij het slikken in de slokdarm terechtkomt in plaats van in de luchtpijp.
Ten tweede is de keelholte belangrijk voor de lokale immuunafweer. De keelamandelen (tonsilla pharyngea), de palatine amandelen (tonsilla palatina) en de laterale koorden vormen samen de lymfatische keelholte ring (Waldeyer's keelholte ring), waarvan de ontwikkeling al in de 3e tot 4e embryonale maand begint. Het herkent binnendringende ziektekiemen en waarschuwt het systemische immuunsysteem om ze onschadelijk te maken.
Verder zijn de keelholte, de mondholte en de neusholte nodig voor geluidsvorming, voor articulatie en als resonantiekamer.
Waar bevindt zich de keelholte?
Welke problemen kunnen de keelholte veroorzaken?
Acute faryngitis komt zeer vaak voor en wordt meestal veroorzaakt door virussen. Het manifesteert zich in de vorm van keelpijn en slikproblemen en geneest meestal zonder problemen. Als de ontsteking zich ook uitbreidt naar het neusslijmvlies, spreekt de arts van rhinofaryngitis. De zere keel wordt dan vergezeld door een loopneus.
Bij hevige pijn, hoge koorts en zichtbare ophoping van pus in de keel (wit-geelachtige aanslag) is er meestal sprake van purulente faryngitis veroorzaakt door bacteriën. Het moet zeker door een arts worden behandeld. Bij de getroffenen zijn de zijkoorden meestal ook gezwollen en erg rood. Dit wordt laterale faryngitis (angina lateralis) genoemd.
Als de faryngitis langer dan drie maanden aanhoudt, wordt er sprake van chronisch. De oorzaak is dan niet ziektekiemen, maar bijvoorbeeld overmatig roken of bestraling.
In zeldzamere gevallen wordt tonsillitis veroorzaakt door virussen. Als de ziekteverwekker het zogenaamde Epstein-Barr-virus is, wordt de ziekte Pfeiffer-klierkoorts genoemd.
Tumorziekten in het keelgebied zijn ook mogelijk.
