De huid als ons functioneel meest veelzijdige orgaan wordt vaak onderschat in zijn belang. Het dient onder meer als een barrière tussen ons eigen lichaam en de buitenwereld, beschermt ons tegen omgevingsinvloeden, versterkt onze waarneming en zelfs de communicatie met onze omgeving. Daarnaast speelt het een belangrijke rol bij de stofwisseling en de immuunsysteem, en is buitengewoon flexibel.
Om dit alles te kunnen garanderen, bestaat onze huid uit veel meer dan alleen een paar huidcellen die op elkaar zijn gestapeld. Het kan onder de microscoop in verschillende lagen worden verdeeld: te beginnen met de epidermis aan de oppervlakte, daaronder bevindt zich de dermis (ook wel dermis of corium genoemd), gevolgd door de subcutis. De zogenaamde huidaanhangsels bevatten componenten zoals haar en talgklippen en haarzakje spieren, nagels en zweetklieren en geurklieren. Ten slotte is de vrouwelijke borstklier ook een gemodificeerde huidklier.
Classificatie
De huidklieren omvatten alle klieren die zich in de buitenhuid bevinden (zie hierboven). Kenmerkend voor kliercellen is hun opening naar buiten, waardoor ze hun secretie kunnen afscheiden. De huidklieren kunnen worden onderverdeeld in
- Zweet- en geurklieren,
- Talgklieren
- Borstklieren
Zweetklieren
Zweetklieren (Glandula suderifera), liggen in de dermis. Ze produceren menselijk zweet (sudor), dat vervolgens via de zweetporiën kan worden afgegeven en dus vooral dient om de lichaamswarmte te reguleren. Een subformulier van de zweetklieren zijn de geurklieren, die in sommige specifieke delen van het lichaam worden aangetroffen en waarvan de afscheidingen een geur ontwikkelen.
De zweetklieren hebben een diameter van ongeveer 0.4 mm en zijn omgeven door een stevig basaal membraan. Ze zijn verdeeld over de dermis, ongeacht de positie van de haren. Zoals eerder vermeld, is de hoofdtaak van de zweetklieren de productie van zweet, dat vervolgens afkoelt door verdamping op het huidoppervlak, waardoor het voor ons mensen essentieel is om onszelf te beschermen tegen oververhitting.
Daarnaast zorgt zweet ook voor de soepelheid van de huid en de licht zure pH-waarde, wat belangrijk is voor de afweer tegen ziekteverwekkers en kiemen die worden gedood door de zure omgeving. Als de nieren hun taak om het lichaam te ontgiften niet meer goed kunnen vervullen, kunnen de zweetklieren zelfs kleine hoeveelheden stoffen die eigenlijk urine-absorberend zijn, zoals stikstofverbindingen en keukenzout, via de huid afscheiden. Met zijn twee tot vier miljoen zweetklieren hebben mensen een buitengewoon aantal in vergelijking met andere landzoogdieren.
Overdag produceert een mens hier, in het Midden-Europese klimaat, ongeveer 1⁄2 liter zweet. Echter, tijdens lichamelijke inspanning, hoge temperaturen of koorts, het kan zelfs maar liefst vijf liter zijn. Omdat er bij zweet veel water verloren gaat, is het belangrijk om voor voldoende vochttoevoer te zorgen, vooral bij hoge zweetproductie. De zweetklieren bevinden zich voornamelijk op de voetzolen, de handpalmen en het voorhoofd. Ze worden het meest spaarzaam op de dijen gezaaid.
