De Delta Band
Het deltaspierband ("Ligamentum deltoideum" of ook Ligamentum collaterale mediale) is, zoals de naam al doet vermoeden, een driehoekige band die zich aan de binnenkant van de enkel gewricht. Het bestaat uit vier delen: Pars tibiotalaris anterior, pars tibiotalaris posterior, pars tibionavicularis, pars tibiocalcanea. Alle vier de delen van het ligament komen samen van binnenuit enkel, die tot het scheenbeen behoort.
Van daaruit strekken ze zich uit als een fan naar hun uitgangspunt, de tarsaal botten. Twee van de ligamenten, Pars tibiotalaris anterior en Pars tibiotalaris posterior, strekken zich uit tot aan de talus en eindigen aan de voor- en achterkant van de talus. De pars tibionavicularis eindigt op het scafoïd (Os naviculare), terwijl de pars tibiocalcanea eindigt bij de calcaneus.
Door het nauw met elkaar verbonden beloop van de afzonderlijke ligamentcomponenten is een strakke plaat uiterst stabiel collageen vezels worden gevormd. De deltaspier, die zich aan de binnenkant bevindt enkel, heeft als primaire taak te voorkomen dat de voet naar buiten buigt (pronatie). Het voorkomt ook de valguspositie van het gewricht (gewrichtsmispositie, waarbij de gewrichtsas naar binnen knikt).
Door zijn aard draagt de deltaband enorm bij aan de stabiliteit van het geheel enkelgewricht. Deze stabiliteit speelt onder meer een rol als de voet in teenpositie komt (plantairflexie), aangezien de botgeleiding van de enkelgewricht is in dit geval instabieler. Een verwonding aan het stabiele deltaspierband komt zeer zelden voor.
Meestal wordt het deltaspierband overbelast wanneer de voet naar buiten wordt gebogen, omdat het zeer scheurvast is. Desalniettemin kan de stabiliteit worden aangetast. Een scheur van het ligament of een deel van het ligament tijdens een dergelijke beweging is zeer zeldzaam in vergelijking met de andere enkelbanden en gaat gepaard met grote kracht die op het letsel wordt uitgeoefend. Als een dergelijk letsel toch optreedt, moet het gewricht en dus het deltaspierband eerst worden ontlast, gespalkt en vervolgens moet de belasting langzaam worden verhoogd. Als dit niet lukt, kan een chirurgische ingreep waarbij het ligament wordt gehecht, worden gebruikt om het letsel te verhelpen.
De Syndesmosis Band
Syndesmosis is een bindweefsel ligamentstructuur die er twee bevat botten samen en vormt zo een nepvoeg, dwz zonder voegopening. Dit betekent dat de botten - in het geval van de tibia en fibula - niet vrij tegen elkaar beweegbaar zijn, wat bijdraagt aan een zekere stabiliteit. In het menselijk lichaam is er zo'n syndesmosis, de “syndesmosis tibiofibularis”, tussen de onderste delen van de tibia en fibula.
Dankzij deze syndesmose vormen de binnenste en buitenste malleoli de zogenaamde enkelvork, ook wel malleolaire vork genoemd, die het enkelbot omgeeft en zo vormt het bovenste enkelgewricht. De syndesmosis bestaat uit twee sterke ligamenten, het anterieure en posterieure syndesmosis-ligament. Deze ligamenten worden gerekend tot die van het bovenste enkelgewricht.
Beide ligamenten hebben echter hun eigen speciale kenmerken. Het voorste ligament van de syndesmosis heeft een ietwat schuin verloop en loopt van het buitenste deel van het scheenbeen tot aan de voorkant van de fibula. Het posterieure syndesmosis-ligament loopt meer horizontaal van het posterieure deel van de fibula naar het posterieure en laterale deel van het scheenbeen.
Het doel van deze syndesmose is om een zekere stabiliteit te verzekeren in verband met de rest ligamenten van het enkelgewricht. Bij elke stap wordt deze ligamentstructuur zwaar belast door zowel het lichaamsgewicht als de krachten die tijdens beweging optreden. Desalniettemin is het in vergelijking met de andere ligamenten niet zo kwetsbaar voor verwondingen.
De reden hiervoor is een bindweefsel plaat, die tussen het scheenbeen en het kuitbeen wordt gespannen en dus naast de syndesmose zorgt voor een hoge mate van stabiliteit. Bovendien beperken de ligamenten van de syndesmose deze mate van beweging vanwege hun spanning, die ontstaat wanneer de voet naar de punt van de neus-. Als de syndesmose of de botstructuur in de directe omgeving toch wordt aangetast door sterke kracht, is een specifieke behandeling nodig om de mate van beweging en stabiliteit te herstellen, die van groot belang zijn. Bovendien kan een verwonding van de syndesmose leiden tot minimale divergentie van de enkelbifurcatie, wat zonder onmiddellijke behandeling zal resulteren in verhoogde gewrichtsslijtage.
