Kort overzicht
- Behandeling: bedrust, eventueel anti-arbeidsmedicijnen, bij gevaar voor moeder en kind: voortijdige inleiding van de bevalling.
- Verloop en prognose: Bloedingen en gevaar variëren afhankelijk van de ligging van de placenta. In de overgrote meerderheid van de gevallen gebeurt de geboorte via een keizersnede.
- Symptomen: Bloeding uit de vagina, soms krampen.
- Diagnostiek: palpatie van de buik en vagina, echografisch onderzoek.
- Preventie: eliminatie van risicofactoren, bedrust en sparen om bloedingen te voorkomen
Wat is placenta praevia?
Een placenta praevia bedekt min of meer de interne baarmoederhals, dat wil zeggen de uitgang van de baarmoeder waar het kind bij de geboorte doorheen gaat. Normaal gesproken bevindt de placenta zich ver weg van de baarmoederuitgang. Afhankelijk van de omvang van het gebrek wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Diepgewortelde placenta: deze bereikt de interne baarmoederhals niet, maar zit er dichter bij dan normaal.
- Placenta praevia marginalis: De placenta raakt de interne baarmoederhals, maar verplaatst deze niet.
- Placenta praevia totalis: De placenta bedekt de interne baarmoederhals volledig.
Placenta praevia: waar moet op worden gelet?
Bloeden is altijd een alarmsignaal. Raadpleeg in dit geval onmiddellijk een arts!
Als een vroeggeboorte dreigt, zal de arts gewoonlijk medicijnen voorschrijven die de bevalling remmen. Hieronder valt bijvoorbeeld atosiban. Soms worden glucocorticoïden (betamethason) gebruikt om de longrijping van het ongeboren kind te versnellen.
Als de zwangerschap al voorbij de 36e week is gevorderd, wordt de geboorte meestal ingeleid.
Hoe verloopt de bevalling?
Sommige vrouwen ervaren tijdens de zwangerschap terugkerende bloedingen van verschillende intensiteit. Sommige zwangere vrouwen verblijven tijdelijk of tot het einde van de zwangerschap in het ziekenhuis.
Hoe wordt placenta praevia merkbaar?
Een typisch symptoom van placenta praevia is een plotseling begin van vaginale bloedingen. De kans hierop is het grootst in de tweede helft van de zwangerschap, meestal aan het einde van het tweede trimester of aan het begin van het derde trimester. Soms gaat het bloeden gepaard met krampen.
Terwijl sommige bloedingen uit de placenta praevia spontaan stoppen – dat wil zeggen zonder behandeling – vereisen andere bloedingen dat de zwangere vrouw een bloedtransfusie krijgt.
Wat veroorzaakt placenta praevia?
Er zijn enkele factoren die verband houden met een verhoogd risico op placenta praevia. Deze omvatten:
- Roken
- Gevorderde leeftijd van de aanstaande moeder
- Ongebruikelijke vorm van de baarmoeder (baarmoederafwijking).
- Veel zwangerschappen in het verleden
- Meerdere zwangerschap
- Cocaïne misbruik
- Littekens in de baarmoeder, bijvoorbeeld door een operatie, keizersnede of abortus (schraapsel)
- In vitro fertilisatie (kunstmatige inseminatie)
Vrouwen die tijdens de zwangerschap vaginale bloedingen opmerken, wordt sterk aangeraden een gynaecoloog te raadplegen. Hij zal hen eerst uitgebreid vragen naar hun medische voorgeschiedenis (anamnese). Mogelijke vragen zijn onder meer:
- In welke week van de zwangerschap zit je?
- Heb je pijn?
- Bent u al één of meerdere keren zwanger geweest?
- Rook je?
Daarnaast voert hij een echografisch onderzoek van de buik uit, een zogenaamde transabdominale echografie. Aan het einde van het tweede trimester geeft dit informatie over de locatie van de placenta. Idealiter zou de blaas van de patiënt ongeveer halfvol moeten zijn om een beter overzicht te krijgen van de positie van de afzonderlijke organen ten opzichte van elkaar.
Hoe kan placenta praevia worden voorkomen?
Een van de belangrijkste voorzorgsmaatregelen om bloedingen in de placenta praevia te voorkomen is bedrust. Veel vrouwen met een aanwezige placenta wordt sterk aangeraden de rest van de zwangerschap liggend door te brengen en inspanning te vermijden. Afhankelijk van de ernst van de placenta praevia mogen zwangere vrouwen vaak niet werken, wat betekent dat ze tijdens de zwangerschap niet hoeven te werken.
