Hoe herken je een goedaardige moedervlek?
Moedervlekken zijn meestal onschadelijk. Vooral gepigmenteerde moedervlekken (moedervlekken) kunnen zich echter onder bepaalde omstandigheden ontwikkelen tot huidkanker. Het is belangrijk om dit in een vroeg stadium te onderkennen. Maar hoe ziet een goedaardige moedervlek eruit? En wanneer is het gevaarlijk, dat wil zeggen potentieel kwaadaardig?
Hier is een eenvoudige handleiding voor het herkennen van goedaardige moedervlekken: In de regel is een gepigmenteerde moedervlek goedaardig als deze...
- heeft een regelmatige, symmetrische vorm
- @ heeft regelmatige, duidelijke grenzen
- is egaal gekleurd
- verandert niet (bijvoorbeeld in grootte, vorm of kleur)
Hoe herken je een kwaadaardige moedervlek?
De tegenovergestelde kenmerken duiden op een potentieel kwaadaardige moedervlek (moedervlek). Dat wil zeggen dat een gepigmenteerde moedervlek (moedervlek) gevaarlijk kan zijn – dat wil zeggen kwaadaardig – als het…
- heeft een onregelmatige, asymmetrische vorm
- @ heeft onregelmatige, vage randen, bijvoorbeeld gerafelde randen of gekartelde uitsteeksels
- verschillende kleuren of vlekken heeft, bijvoorbeeld deels bruinrood, deels zwarte moedervlek (moedervlek) of één met zwarte stippen)
- veranderingen in grootte, kleur, vorm of dikte, bijvoorbeeld een kleine moedervlek wordt plotseling een grote of een moedervlek (moedervlek) wordt lichter, donkerder of groeit in de hoogte, dat wil zeggen wordt dikker.
Een verhoogde, dat wil zeggen uitstekende (“dikke”) moedervlek (> 1 millimeter boven het huidniveau), die een ruw of droogschilferig oppervlak heeft, kan ook wijzen op huidkanker, zoals een kwaadaardig melanoom.
Ook verdacht is een moedervlek met een korstje (soms valt deze eraf). Er kan bijvoorbeeld een basaalcelcarcinoom (vorm van witte huidkanker) achter schuilgaan.
Ook moet je opletten als een moedervlek of moedervlek jeukt, bloedt (zonder reden) of huilt. Ook als een moedervlek/moedervlek pijn doet (bijvoorbeeld bij aanraking) of brandt, kan er een gevaarlijke oorzaak achter zitten. Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs kanker te zijn; een normale moedervlek (moedervlek) doet vaak pijn als het gebied is opengekrabd en vervolgens ontstoken raakt. Vaak is een moedervlek (moedervlek) dan ook gezwollen, rood en warm.
Als u plotseling (veel) nieuwe (kleine) moedervlekken/moedervlekken krijgt, moet u ook de oorzaak door een arts laten ophelderen.
Net als een opvallende moedervlek kan een slecht genezend zogenaamd ‘puistje’ ook een kwaadaardige huidverandering zijn. Bij de naevus coeruleus is dit niet het geval: het ronde, blauwzwarte knobbeltje (“blauwe moedervlek”) is niet kwaadaardig, ook al ziet het er vaak gevaarlijk uit.
ABCDE-regel voor het herkennen van een kwaadaardige moedervlek
Lees meer over deze vuistregel voor het detecteren van gevaarlijke moedervlekken in de post ABCDE-regel.
EFG-criteria voor de detectie van bepaalde melanomen
De klassieke ABCD-regel kan echter niet altijd worden gebruikt om een kwaadaardige moedervlek (kwaadaardige moedervlek), dat wil zeggen huidkanker, op te sporen. Het is bijvoorbeeld waarschijnlijker dat nodulair melanoom – een bepaald type zwarte huidkanker – wordt gedetecteerd met behulp van de EFG-criteria:
Nodulair melanoom is – in tegenstelling tot de meeste andere melanomen – over het algemeen zeer symmetrisch van vorm, scherp begrensd en monochromatisch. Volgens de ABCD-regels zijn deze drie kenmerken echter doorgaans van toepassing op onschuldige moedervlekken of levervlekken. Dit type huidkanker zou dus ten onrechte als onschadelijk worden geclassificeerd op basis van de ABCD-regel.
De nodulaire, meestal blauwachtige of bruinzwarte ‘moedervlek’ identificeert zichzelf echter als kwaadaardig door te voldoen aan de EFG-criteria: hij is verhoogd, stevig tot ruw bij palpatie en groeit snel.
Wat te doen bij veranderde moedervlekken?
Laat elke moedervlek (moedervlek) door een arts ophelderen!
Of er daadwerkelijk sprake is van kanker of een voorstadium van kanker achter een verdachte of nieuwe moedervlek (moedervlek) kan door de arts worden vastgesteld door middel van gereflecteerde lichtmicroscopie en, indien nodig, fijnweefselonderzoek (histologisch). Voor dat laatste knipt hij de hele moedervlek of een deel ervan uit en stuurt deze voor analyse naar een laboratorium.
