Antilichaamtherapie

Wat is een antilichaamtherapie?

Antilichamen zijn eiwitmoleculen die worden geproduceerd door de B-cellen van het menselijk lichaam. Ze spelen een belangrijke rol in de immuunsysteem, omdat ze ziekteverwekkers kunnen markeren die het lichaam zijn binnengedrongen of de eigen structuren van het lichaam hebben beschadigd, en zo de eliminatie door andere afweercellen vergemakkelijken. De specifieke herkenningsplaats waaraan het antilichaam bindt, wordt antigeen genoemd.

Elk antilichaam herkent gewoonlijk slechts één antigeen. Antigenen worden echter niet alleen gedragen door pathogenen of beschadigde endogene structuren: sommige kanker cellen hebben ook tumorantigenen op hun oppervlak en kunnen daarom worden gekenmerkt door antilichamen voor afbraak. Antilichaamtherapie maakt gebruik van deze kenmerken van antilichamen​ In het laboratorium worden cellen gekweekt die een bepaald type antilichaam produceren dat specifiek is voor een antigeen. Als er bijvoorbeeld een antilichaam wordt geproduceerd dat zich bindt aan een antigeen dat specifiek is voor een bepaald type kankeris de kans groot dat de antilichamen kunnen worden gebruikt om de ziekte effectief te behandelen.

Tegen welke ziekten wordt antilichaamtherapie gebruikt?

De twee belangrijkste ziektegroepen waarvoor antilichaamtherapie wordt gebruikt, zijn kanker en auto-immuunziekten. Op antilichamen gebaseerde kankertherapie maakt gebruik van het feit dat veel kankercellen specifieke moleculen op hun oppervlak hebben die gezonde cellen niet hebben. Als patiënten worden behandeld met een antilichaam dat deze antigenen specifiek herkent, is dit een veelbelovende benadering om het beloop van de ziekte te verbeteren zonder noemenswaardige bijwerkingen (omdat het antilichaam "de gezonde cellen met rust laat").

Hoe kan men bepalen of men geschikt is voor antilichaamtherapie?

Om te bepalen of u geschikt bent voor antistoftherapie, moet u natuurlijk eerst nagaan of er specifieke antistoffen zijn voor de ziekte die u heeft. Als het een kanker of auto-immuunziekte is, is de kans groot. Vooral in het geval van kanker kunnen echter gedetailleerde medische en laboratoriumtests nodig zijn om het exacte type kanker te identificeren (de deskundige verwijst naar een kankereenheid) en zo te achterhalen of er een geschikte antilichaamtherapie bestaat.

Zodra deze eerste stap is gezet en is vastgesteld dat er specifieke antilichamen beschikbaar zijn die beloven het beloop van de ziekte te verbeteren of zelfs te genezen, moet worden overwogen of uw lichaam het gebruik van dit antilichaam zou toestaan. Elk antilichaam heeft immers zijn eigen bijwerkingenprofiel. Je hebt bijvoorbeeld gehad nier schade hebben geleden en recent kanker hebben opgelopen.

Er is een specifiek antilichaam voor uw type kanker, maar het veroorzaakt vaak bijwerkingen in de vorm van verminderde nier functie. In dat geval dient een grondige risico-batenanalyse te worden uitgevoerd met de behandelende arts alvorens te beslissen over antistoftherapie. De centrale vraag hierbij is: biedt antilichaamtherapie zulke goede vooruitzichten op een verbetering van kanker dat een verdere verslechtering van de nierfunctie kan worden geaccepteerd?

Bovendien zijn er speciale geënsceneerde schema's voor de therapie van vele ziekten. Dit betekent dat verschillende therapeutische methoden worden gebruikt, afhankelijk van het stadium van de ziekte. Deze schema's zijn gebaseerd op jarenlange ervaring en onderzoeken naar de best mogelijke individuele behandelingsprocedure. Op basis van deze schema's is het mogelijk dat er een specifieke antilichaamtherapie bestaat voor uw ziekte, maar deze niet wordt gebruikt in het stadium van uw ziekte. In dat geval is uw arts de antistoftherapie meestal niet vergeten, maar heeft hij op basis van de schema's besloten tot een andere behandelvorm.