Hoe levofloxacine werkt
Het antibioticum levofloxacine blokkeert twee enzymen die van vitaal belang zijn voor bacteriën: DNA-gyrase en topoisomerase IV.
Het genetische materiaal van bacteriën, DNA, heeft de vorm van een breiladdervormig molecuul dat normaal gesproken strak opgerold is. Dit verandert wanneer genetische informatie die is opgeslagen voor de vorming van eiwitten moet worden uitgelezen of het hele genoom moet worden gedupliceerd ter voorbereiding op celdeling. Het DNA moet dan ‘afgewikkeld’ worden. Hiervoor zijn de twee bovengenoemde enzymen nodig.
Als deze echter worden geremd door levofloxacine, kan de bacterie niet overleven en sterft. Het antibioticum heeft dus een bacteriedodende (bactericide) werking. Het immuunsysteem hoeft dan alleen nog maar te zorgen voor de uitscheiding van de gedode ziekteverwekkers. De symptomen van de ziekte (bijvoorbeeld longontsteking of conjunctivitis) verbeteren dan zeer snel.
Absorptie, afbraak en uitscheiding
Bij orale toediening wordt het actieve ingrediënt vrijwel volledig vanuit de darm in het bloed opgenomen. Het wordt door het lichaam verdeeld en vervolgens grotendeels onveranderd via de nieren uitgescheiden.
Wanneer wordt levofloxacine gebruikt?
De toepassingsgebieden (indicaties) voor levofloxacine omvatten
- longontsteking
- Gecompliceerde urineweginfecties (waarbij het nierbekken betrokken is)
- Chronische longinfecties veroorzaakt door de bacterie Pseudomonas aeruginosa bij volwassen patiënten met cystische fibrose (taaislijmziekte)
In de regel schrijven artsen levofloxacine alleen voor bij ernstige bacteriële infecties als er geen andere behandelingsopties beschikbaar zijn.
Hoe wordt levofloxacine gebruikt?
Levofloxacine wordt gebruikt in de vorm van tabletten of oogdruppels, en bij zeer ernstige infecties ook via infusie (toediening rechtstreeks in de bloedbaan). Een nieuwe toepassing is inhalatie, waarbij de werkzame stof selectief werkzaam is in de longen.
Bij orale inname (via de mond in de vorm van tabletten) ligt de dosering gewoonlijk tussen 250 en 500 milligram per dag. De duur van de behandeling ligt tussen zeven en 28 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie.
Oogdruppels die levofloxacine bevatten, worden vier tot acht keer per dag in het aangetaste oog gedruppeld. De duur van de behandeling hangt ook af van de ernst van de ziekte.
De hoeveelheid werkzame stof die rechtstreeks in de bloedbaan wordt toegediend (infuus) wordt doorgaans voor elke patiënt individueel bepaald.
Voor inhalatie schrijven artsen tweemaal daags 240 milligram levofloxacine voor, bij voorkeur met tussenpozen van twaalf uur. Het wordt toegediend in cycli van elk 28 dagen, gevolgd door een pauze van 28 dagen. De behandeling wordt voortgezet zolang de patiënt er baat bij heeft.
Wat zijn de bijwerkingen van levofloxacine?
De bijwerkingen die levofloxacine kan veroorzaken, hangen grotendeels af van de manier waarop de werkzame stof wordt toegediend.
Levofloxacine tabletten en infusies: Bijwerkingen
Levofloxacine veroorzaakt vaak maag-darmklachten als bijwerkingen, dat wil zeggen bij één tot tien procent van de behandelde patiënten. Het antibioticum doodt niet alleen pathogene bacteriën, maar ook nuttige bacteriën in de darm. De darmflora raakt uit balans. Als gevolg hiervan voelen patiënten zich misselijk en krijgen ze last van diarree of braken.
Ook de natuurlijke vaginale flora wordt door levofloxacine uit balans gebracht. Dit bevordert schimmelinfecties in het genitale gebied.
Af en toe (bij minder dan één procent van de behandelde patiënten) treedt gewichtsverlies op na inname van levofloxacine. Sommige patiënten zijn nerveus, hebben hoofdpijn, spier- of gewrichtspijn of hebben moeite met slapen. Sommigen ontwikkelen een gevoelloos gevoel of tintelingen op de huid. Dergelijke sensorische stoornissen kunnen ook bijwerkingen van levofloxacine zijn.
Idealiter moeten sporten die de pezen zwaar belasten, zoals voetbal en joggen, worden vermeden tijdens de behandeling met levofloxacine.
Als u tekenen van spierzwakte, pees-, gewrichts- of spierpijn opmerkt, neem dan geen nieuwe dosis levofloxacine en neem contact op met uw arts. De symptomen kunnen zowel aan het begin van de behandeling als enkele maanden na het einde van de behandeling optreden.
Levofloxacine kan het bloedbeeld van de patiënt veranderen. Bovendien wijken de nier- en leverwaarden in het bloedbeeld af en toe af. Deze normaliseren gewoonlijk vanzelf na het einde van de therapie.
In individuele gevallen verstoort levofloxacine de geleiding in de hartspier (verlenging van de QT-tijd). Artsen spreken ook van een lang QT-syndroom.
In zeldzame gevallen kan de aorta verwijden (aorta-aneurysma) of kan de aortawand scheuren (aortadissectie). Beide kunnen levensbedreigend zijn.
Als u plotseling hevige pijn in de borst, buik of rug ervaart, moet u onmiddellijk naar de eerste hulp gaan. U moet ook onmiddellijk medische hulp inroepen als u plotseling last krijgt van kortademigheid, nieuwe hartkloppingen of hartritmestoornissen, of als er zwelling (oedeem) in uw buik of benen ontstaat.
In zeldzame gevallen reageren patiënten zeer overgevoelig op levofloxacine, wat kan leiden tot een allergische (anafylactische) shock. Symptomen van een dergelijke ernstige allergische shock zijn huiduitslag, hartkloppingen, kortademigheid en problemen met de bloedsomloop, afhankelijk van de ernst.
Als u mogelijke symptomen van ernstige allergische shock ervaart, mag u geen verdere doses levofloxacine innemen en onmiddellijk contact opnemen met een arts.
Tabletten en infusies die levofloxacine bevatten, kunnen uw reactievermogen verminderen. Patiënten voelen zich vaak slaperig en slaperig, vooral als ze ook alcohol hebben gedronken. Om deze reden mogen patiënten niet actief deelnemen aan het wegverkeer en geen zware machines bedienen tijdens de behandeling met antibiotica.
Oogdruppels met levofloxacine: bijwerkingen
Als het actieve ingrediënt wordt gebruikt in de vorm van oogdruppels, komt er heel weinig van in de bloedsomloop van het lichaam. De bijwerkingen blijven daarom over het algemeen beperkt tot de toedieningsplaats in het oog:
Het oog brandt vaak of jeukt vaak of het zicht is gedurende korte tijd wazig (in het laatste geval moet u wachten tot uw zicht weer helder is voordat u een motorvoertuig bestuurt of machines bedient).
Inhalatie van levofloxacine: bijwerkingen
De meest gemelde bijwerkingen bij inhalatie van de werkzame stof zijn hoesten met en zonder sputum, smaakstoornissen, vermoeidheid en een gevoel van zwakte.
Voor inhalaties geldt hetzelfde als voor tabletten en infusies met levofloxacine: de reactiviteit en daardoor de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen kunnen verminderd zijn. Dit geldt vooral in combinatie met alcohol.
Meer informatie over ongewenste bijwerkingen vindt u in de bijsluiter van uw levofloxacinemedicatie. Neem contact op met uw arts of apotheker als u andere bijwerkingen opmerkt of vermoedt.
Wanneer mag Levofloxacine niet worden gebruikt?
Levofloxacine in de vorm van tabletten, infusies of inhalaties mag in de volgende gevallen niet worden gebruikt:
- Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de andere bestanddelen van het geneesmiddel
- Convulsieve stoornissen (epilepsie)
- Zwangerschap en borstvoeding
- Leeftijd jonger dan 18 jaar (uitzondering: oogdruppels met levofloxacine zijn ook verkrijgbaar voor kinderen in Duitsland en Oostenrijk)
- Peesklachten na eerder gebruik van een fluorochinolon-antibioticum
Hetzelfde geldt voor patiënten die een verhoogd risico hebben op het zogenaamde lange QT-syndroom (een stoornis van de hartgeleiding). Het risico neemt toe als gevolg van hartziekten zoals hartfalen of een hartaanval.
Levofloxacine oogdruppels mogen niet worden gebruikt als u overgevoelig bent voor de werkzame stof of voor één van de andere bestanddelen van de druppels.
Deze interacties zijn mogelijk met levofloxacine
Levofloxacine kan de geleiding in de hartspier verstoren en de QT-tijd (een tijdsinterval in het ECG) verlengen. Als patiënten tegelijkertijd medicijnen innemen waarvan bekend is dat ze de QT-tijd verlengen, neemt de kans op hartritmestoornissen toe. Artsen schrijven levofloxacine daarom in dergelijke gevallen alleen voor als de voordelen groter zijn dan de risico's en er geen andere behandelingsopties zijn. Geneesmiddelen met bekende QT-verlenging zijn onder meer:
- Antidepressiva zoals haloperidol
- Werkzame stoffen tegen hartritmestoornissen zoals amiodaron
- andere antibiotica zoals erytromycine
Als patiënten tegelijkertijd glucocorticoïden (“cortison”) gebruiken, neemt het risico op peesontsteking en peesrupturen toe.
Quinolonen zoals levofloxacine in combinatie met theofylline (reservemedicijn voor COPD) en niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac kunnen de drempel voor aanvallen verlagen.
Het effect van de “bloedverdunners” warfarine en fenprocoumon neemt toe als levofloxacine tegelijkertijd wordt ingenomen.
Vertel uw arts en apotheker over alle andere geneesmiddelen en voedingssupplementen die u gebruikt. Hieronder vallen ook kruidengeneesmiddelen of geneesmiddelen die u zonder recept bij de apotheek koopt. Meer informatie over interacties kunt u vinden in de bijsluiter van uw levofloxacinemedicatie.
Zwangerschap en borstvoeding
Vanwege een gebrek aan gegevens raden deskundigen het gebruik van levofloxacine tijdens de zwangerschap af. Betere alternatieven voor de behandeling van bacteriële infecties bij zwangere vrouwen zijn penicillines, cefalosporines en macroliden. Lokale toepassing van levofloxacine (oogdruppels) kan echter aanvaardbaar zijn.
Levofloxacine gaat over in de moedermelk. In zeldzame gevallen krijgen kinderen die borstvoeding krijgen last van diarree. Waar mogelijk schrijven artsen daarom beter bestudeerde antibiotica zoals penicillines of cefalosporines voor aan moeders die borstvoeding geven.
Hoe u medicijnen kunt verkrijgen met levofloxacine
Hoe lang is Levofloxacine bekend?
Levofloxacine is een relatief nieuw actief ingrediënt. Onderzoekers ontwikkelden het uit een ander medicijn tegen bacteriële ziekten door de chemische structuur enigszins te wijzigen. Als chinolon van de tweede generatie wordt levofloxacine beter verdragen dan oudere vertegenwoordigers van deze klasse geneesmiddelen – en met een vergelijkbare werkzaamheid.
