In het verleden werden seksuele onwil, ‘anorgasmie’ of gebrek aan seksueel verlangen bij vrouwen ondergebracht onder de overkoepelende term frigiditeit, wat eigenlijk ‘gevoelloosheid’ betekent. Deze stoornis manifesteert zich door een gebrek aan seksueel verlangen en verminderd plezier tijdens seks. Terwijl bij mannen de seksualiteit meer op het fysieke niveau plaatsvindt en een orgasme het doel is, vindt de seksualiteit bij vrouwen vooral in de geest plaats. Daarom moeten psyche, geest en lichaam in harmonie zijn als de seksuele ervaring plezierig wil zijn.
In elk stadium van het leven kunnen seksuele activiteit en seksueel verlangen worden beïnvloed. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen een verminderde eetlust, dat wil zeggen een lager verlangen, en stoornissen in de seksuele opwinding, orgastische stoornissen en andere stoornissen. Slechts bij zeer weinig vrouwen zijn seksuele problemen puur lichamelijk te wijten.
Welke seksuele stoornissen zijn er?
“Seksuele opwindingsstoornissen: Ondanks seksuele stimulatie wordt er weinig of geen vaginaal vocht gevormd, waardoor geslachtsgemeenschap vaak pijnlijk is. Naast deze fysieke symptomatologie voelen vrouwen ook subjectief een gebrek aan opwinding en verlangen.
“Orgastische stoornissen: Na de opwindingsfase hebben de getroffen vrouwen geen of een vertraagd orgasme. In de seksuele geneeskunde is het nog niet volledig duidelijk of er sprake is van een daadwerkelijke aandoening. Het kan ook een variant zijn van de vrouwelijke seksualiteit. De vrouwen hebben vaak geen last van het uitblijven van een orgasme, maar genieten van de vorm van seksuele aandacht en tederheid en voelen zich niet ontevreden. Normaal gesproken zijn ze opgewonden.
Wat zijn de oorzaken van de stoornissen?
Een combinatie van psychologische en ook fysieke oorzaken is verantwoordelijk voor de seksuele stoornissen. Kortom, de getroffen vrouwen lijken zichzelf onder een bepaalde druk te zetten om te presteren of zijn zeer kritisch in hun zelfobservatie.
“Opvoeding: Tijdens de opvoeding brengen ouders waarden mee die later seksueel gedrag kunnen beïnvloeden. Als seks tijdens een strikt conservatieve opvoeding als immoreel wordt beschouwd, is het tamelijk onwaarschijnlijk dat je op volwassen leeftijd van seks zult genieten.
Partnerschapsproblemen: veel vrouwen hebben problemen in hun partnerschap. Het kunnen de dagelijkse ruzies of het gebrek aan communicatie over seksuele behoeften zijn die plezier in de weg staan.
Traumatische ervaringen: Als eerdere seksuele activiteiten als beangstigend of vernederend werden ervaren, wordt de latere plezierige ervaring van seksualiteit moeilijker gemaakt. Misbruikervaringen spelen in dit opzicht een serieuze rol.
“Fysieke factoren: Pijn tijdens geslachtsgemeenschap komt vaak ook voor als er veranderingen optreden in de uitwendige geslachtsorganen, bijvoorbeeld als gevolg van ontstekingen, littekens etc. Droogte van de vaginale ingang kan ook een oorzaak van pijn zijn. Een te droge vagina komt bijvoorbeeld door onvoldoende opwinding of ook door een tekort aan oestrogeen na de menopauze.
Andere invloeden: Ontoereikende anticonceptie en angst voor zwangerschap beïnvloeden de seksuele sensatie. Op dezelfde manier kan in moderne tijden de angst voor seksueel overdraagbare aandoeningen spanning veroorzaken tijdens seks. Een andere factor is dat veel vrouwen zich niet kunnen losmaken van de traditionele sociale ideeën over vrouwelijke seksualiteit. Ze gedragen zich passief, stellen geen eisen aan partnerseks en geven op dit vlak geen eigen wensen door.
Welke behandelingsopties zijn er?
Het doel van de therapie is dat beiden leren genieten van intimiteit en seksualiteit. Het doel is om meer ontspannen met elkaar om te gaan en de prestatiedruk te verminderen. Beide partners moeten leren dat niet alle tederheid hoeft te eindigen bij geslachtsgemeenschap. Seksuele behoeften en voorkeuren moeten worden onderzocht.
“Partnerschapsoefeningen: Voor dit doel bestaat er, vergelijkbaar met de therapie voor voortijdige ejaculatie, een stapsgewijs programma waarin de partners opnieuw leren zacht voor elkaar te zijn. Tederheid zonder geslachtsgemeenschap: De ene partner neemt de actieve rol op zich, de ander gedraagt zich passief – daarna worden de rollen uitgewisseld. De hand van de partner wordt geleid. Het aanraken van de geslachtsorganen is toegestaan en ook onderlinge seksuele stimulatie, maar nog geen geslachtsgemeenschap. In de volgende fase kan – maar hoeft niet – geslachtsgemeenschap plaatsvinden. De focus ligt op alles wat als plezierig wordt ervaren. De vrouw moet de positie kiezen die bijzonder goed voor haar is.
Auteur- en broninformatie
Deze tekst komt overeen met de specificaties van de medische literatuur, medische richtlijnen en lopende onderzoeken en is beoordeeld door medische experts.
