Wat zijn de ontstekingsniveaus en wat betekenen ze?
De termen ontstekingswaarden of ontstekingsparameters zijn verzameltermen voor verschillende laboratoriumwaarden die kan worden gemeten in de bloed op een verhoogd niveau bij verschillende ziekten, maar vooral bij ontstekingsprocessen. Dienovereenkomstig spelen ze een belangrijke rol bij vermoedelijke pathologische processen in de klinische en poliklinische medische routine. Ze zijn belangrijk bij de diagnose en bij de Grensverkeer van ziekteprogressie.
Een exacte diagnose op basis van individuele of gegroepeerde veranderde ontstekingswaarden (of ze nu verhoogd of verlaagd zijn) is echter moeilijk of nauwelijks mogelijk, juist omdat ze bij zoveel ziekten veranderd zijn. De mens bloed is samengesteld uit verschillende componenten. Naast rood bloed cellen (erytrocyten) en een groot deel van het water, waaronder verschillende eiwitten en witte bloedcellen (leukocyten), die kunnen dienen als markers voor inflammatoire en andere pathologische processen bij bloedlaboratoriumdiagnostiek.
De klassieke ontstekingsparameters zijn onder meer het C-reactieve proteïne (dat een belangrijk onderdeel is van het immuunsysteem), het procalcitonine (een prohormoon) en de interleukinen (een groep boodschappersubstanties die de activiteit van afweercellen regelen). Andere ontstekingsparameters zijn het aantal witte bloedcellen (het aantal leukocyten) en hun exacte verdeling in het differentieel bloedbeeld, evenals de bloedbezinkingssnelheid. Dit laatste is, zoals de naam al doet vermoeden, een relatief eenvoudige test waarbij wordt nagegaan hoe ver de vaste componenten van het bloed binnen een bepaalde tijd zinken.
Het helpt daarbij om een hoog niveau van antilichamen in het bloed verhoogt de bloedbezinkingssnelheid, omdat dit leidt tot een verknoping van de rode bloedcellen, zodat ze sneller zinken. Zoals eerder vermeld, kunnen deze waarden, als ze worden gewijzigd, waardevolle informatie verschaffen over pathologische processen en hun tijdsverloop. Een verandering in deze waarden alleen, zonder naar de tekenen van de ziekte te kijken of verdere diagnostiek uit te voeren, maakt het echter bijna onmogelijk om een uitspraak te doen over de oorzaak van de verandering of mogelijke ziekten.
Abnormale ontstekingswaarden kunnen bijvoorbeeld duiden op een eenvoudige ontsteking veroorzaakt door griep-achtige infecties of ontsteking van de urinewegen of buikorganen, evenals auto-immuunziekten, chronische inflammatoire darmaandoeningen of zelfs tumor ziekten. In werkelijkheid kunnen de ontstekingsparameters echter sterk worden beïnvloed door verschillende factoren. Deze omvatten onder meer de inname van bepaalde medicijnen, het beoefenen van competitiesporten of zelfs zwangerschap. In sommige gevallen worden de ontstekingswaarden zelfs gewijzigd zonder enige indicatie van een ziektewaarde.
