Creatinekinase: wat uw laboratoriumwaarde betekent

Wat is creatinekinase?

Creatinekinase (CK) is een enzym dat voorkomt in alle spiercellen van het lichaam en in de hersenen. Het zorgt ervoor dat bepaalde energievoorraden in de spiercellen, de adenosinetrifosfaten (ATP), voldoende beschikbaar zijn:

  • CK-MB (in hartspiercellen)
  • CK-MM (in spiercellen van het bewegingsapparaat)
  • CK-BB (in de zenuwcellen van de hersenen)

Wanneer creatinekinase bepalen?

De creatinekinaseconcentratie wordt gebruikt om vele ziekten te diagnosticeren, zoals:

  • Hartinfarct
  • Coronaire hartziekte (CHD)
  • Hartspierontsteking
  • Spieratrofie van romp en ledematen (spierdystrofieën)
  • Spieroplossing (rabdomyolyse, veroorzaakt door epileptische aanvallen, medicijnen of andere oorzaken)

Na intensief sporten, vooral na krachttraining of extreme duurtraining, maar ook na een bevalling, operatie, vaccinaties of een val, is creatinekinase vaak in verhoogde concentraties in het bloed aantoonbaar zonder dat er sprake is van een ziekte.

Referentiewaarden voor creatinekinase

Leeftijd

CK normale waarde

2 om 4 dagen

< 652 E/l

5 dagen tot 5 maanden

< 295 E/l

6 maanden tot 2 jaar

< 229 E/l

3 tot 5 jaar

< 150 E/l

6 tot 11 jaar

mannelijk: < 248 U/l

vrouwelijk: < 157 U/l

12 tot 17 jaar

mannelijk: < 269 U/l

vrouwelijk: < 124 U/l

Adult

mannelijk: < 171 U/l

vrouwelijk: < 145 U/l

Voor het creatinekinase-subtype CK-MB geldt een normaal bereik van < 25 E/l voor alle leeftijden en geslachten.

Wanneer is de CK-waarde verhoogd?

CK-MB

Zo speelt de CK-MB-waarde een grote rol bij de diagnose van een hartaanval. De ernst van de hartspierbeschadiging kan ook worden beoordeeld met CK-MB.

CK-MM

Wat te doen als de creatinekinase verhoogd is?

Als er in het bloed een verhoogde creatinekinase detecteerbaar is, moet eerst de oorzaak worden opgehelderd. Als de creatinekinase door zwangerschap, na de geboorte of tijdens de groei verhoogd is, wordt dit met tussenpozen opnieuw gecontroleerd. Mensen bij wie het CK-niveau sterk verhoogd is na duur- of spierkrachttraining, moeten de trainingsintensiteit verminderen.