Wat is een wortelkanaalbehandeling?
Wortelkanaalbehandeling is een tandsparende therapie waarbij de binnenkant van de tand (pulp) onomkeerbaar ontstoken of dood is (avitaal, devitaal). De tand wordt uitgehold en gevuld met steriel materiaal. Dit stabiliseert het en voorkomt dat er nog meer bacteriën binnendringen. Omdat de tand nu niet meer van bloed wordt voorzien, wordt deze avitaal en broos, zodat vaak een extra kroon nodig is.
Wanneer doe je een wortelkanaalbehandeling?
Pijn en ontsteking van een tand door tandbederf is de meest voorkomende reden voor een wortelkanaalbehandeling. De ziektekiemen kunnen zich verspreiden naar de pulpa, waar de zenuwen en bloedvaten lopen. Als de bloedvaten als gevolg van de ontsteking uitzetten, drukken ze op de tandzenuw. De tand doet hevig pijn en is vaak erg gevoelig voor koud of warm eten en drinken. Als de bacteriën doordringen tot de punt van de wortel – het deel van de tand dat het verst naar binnen zit – kunnen ze zich van hieruit verspreiden naar de botten en zachte weefsels van het gezicht. In het ergste geval reizen de bacteriën via het bloed naar het hele lichaam. In dergelijke gevallen, of om dit te voorkomen, wordt indien mogelijk een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd. Het alternatief voor een wortelkanaalbehandeling is chirurgische tandconservering (apicoectomie) of extractie van de tand.
Een ander toepassingsgebied zijn dode tanden. In veel gevallen kunnen ze behouden blijven met behulp van een wortelkanaalbehandeling.
Wat gebeurt er tijdens een wortelkanaalbehandeling?
Voorafgaand aan de daadwerkelijke wortelkanaalbehandeling vraagt de tandarts naar uw klachten en eventuele eerdere ziektes. Hij onderzoekt uw gebit en informeert u vervolgens over de risico’s en de procedure van de wortelkanaalbehandeling:
Eerst wordt de aangetaste tand verdoofd, omdat een wortelkanaalbehandeling vaak pijnlijk is. Bij een dode tand is dit echter niet het geval: hier kan een wortelkanaalbehandeling zonder verdoving worden uitgevoerd. In de meeste gevallen wordt de tand vervolgens in een soort rubberen verband gewikkeld – een zogenaamde cofferdam – om hem te beschermen tegen bloed en speeksel.
De arts boort nu voorzichtig de tand uit en steekt speciale meetnaalden in de wortelkanalen. In combinatie met een röntgenfoto kan hij zo de lengte van de kanalen bepalen. Met behulp van kleine flexibele vijltjes van verschillende groottes verwijdert de arts vervolgens de ontstoken of dode pulpa. Vervolgens spoelt hij het gehele wortelkanaalsysteem grondig door en gebruikt een speciale laser om de desinfectie verder te intensiveren.
Pas als de tand kiemvrij is, vult de arts het gereinigde en geruimde kanaalsysteem met een wortelkanaalvulling. Een kroon stabiliseert en sluit de tand bovendien af.
Veel patiënten willen weten: Hoe lang duurt een wortelkanaalbehandeling? Tandartsen kunnen op deze vraag geen definitief antwoord geven: De duur van een wortelkanaalbehandeling is afhankelijk van de patiënt, het verloop van de procedure en eventuele complicaties. Ook het type tand speelt een rol: de behandeling van een molaar duurt doorgaans langer dan de wortelbehandeling van een snijtand vanwege het beperkte zicht en de beperkte ruimte. Als er een uitgesproken infectie is, moet deze in verschillende sessies worden behandeld. Er worden ook speciale medicinale inzetstukken gebruikt om de bacteriën tussen de procedures door te doden.
Wat zijn de risico’s van een wortelkanaalbehandeling?
Pijn en zwelling zijn vaak voorkomende bijwerkingen van een wortelkanaalbehandeling. Daarnaast zijn er nog andere algemene en specifieke risico’s. Deze omvatten:
- infecties
- Bloeden @
- Letsel aan spieren, botten en zenuwen
- Schade aan omliggende tanden
- Verlies van de geopereerde tand
- Opening van de maxillaire sinus
Door verschillende stofwisselingsproducten of ijzerafzettingen uit het bloed kan de tand donker van kleur worden. De verkleuring heeft geen ziektewaarde, maar kan cosmetisch behoorlijk storend zijn. Vervolgens kan de tandarts de tand witter maken.
Waar moet ik op letten na een wortelkanaalbehandeling?
Zolang de verdoving nog inwerkt, mag u niets eten en niet aan het verkeer deelnemen. Daarnaast mag u de eerste 24 uur na de wortelkanaalbehandeling niet roken of koffie of zwarte thee drinken.
Zeven tot tien dagen na de wortelkanaalbehandeling kunnen de hechtingen verwijderd worden. Na drie tot zes maanden moeten röntgenfoto's worden gemaakt om de genezing van het bot te controleren.
Pijn na wortelkanaalbehandeling
Wat vaak voorkomt na een wortelkanaalbehandeling is pijn. Koeling verlicht de pijn en voorkomt zwellingen en blauwe plekken. Waar de pijn vandaan komt en wat u er nog meer aan kunt doen, leest u in het artikel Pijn na een wortelkanaalbehandeling.
Als u echter enkele dagen na de ingreep steeds meer kloppende pijn ervaart, kan het een ontsteking zijn die een herhaling (revisie) van de wortelkanaalbehandeling noodzakelijk maakt. Raadpleeg in dit geval zo snel mogelijk uw arts.
