In heel Europa geven Duitsers het minste geld uit aan voedsel. Hoewel ze er belang bij hebben dat dieren op een soortspecifieke manier worden gehouden en dat het milieu wordt beschermd, willen ze toch niet meer betalen voor biologisch geproduceerd voedsel. In feite zijn ze ook niet goedkoop. Volgens het tijdschrift Öko-Test ligt de toeslag tussen de 40 en 50 procent. Bij vlees kan het nog duurder worden, want de toeslag kan oplopen tot 100 procent. Nu rijst de vraag waarom biologische producten zoveel duurder zijn dan conventioneel geproduceerde producten. Of beter gezegd, waarom conventioneel voedsel zo goedkoop kan worden geproduceerd.
Prijserosie verzwakt kleine boerderijen
De consument is tevreden: de voedselprijzen stijgen al decennia lang onder die van de algemene kosten van levensonderhoud. Boeren zijn weggelaten in de koud: Dat komt doordat de producentenprijzen zijn gedaald, terwijl de landbouwinputuitgaven gelijk zijn gebleven. Als gevolg hiervan heeft de daling van de opbrengsten geleid tot een enorme druk om te rationaliseren (bijvoorbeeld mechanisatie, chemisering van de productie). Dit heeft menig kleine of middelgrote boerderij zijn bestaan gekost. Volgens een onderzoek van het Duitse federale ministerie van Voedsel, Land- en Bosbouw hebben alleen al in Duitsland de afgelopen 50 jaar meer dan een miljoen landbouwbedrijven hun deuren moeten sluiten. Onder deze omstandigheden konden alleen grote boerderijen blijven bestaan.
Dwang om goedkoop te produceren
Ook de voedingsindustrie staat onder grote druk. Dit komt doordat het land gedwongen wordt om landbouwgrondstoffen zo goedkoop mogelijk in te kopen - in heel Europa en de rest van de wereld, omdat het mogelijk is goedkoper te produceren in Zuid- en Oost-Europa en in ontwikkelingslanden vanwege de lage lonen. In de levensmiddelenhandel is er een sterke concentratie van leveranciers, wat heeft geleid tot ruïneuze concurrentie en verdere prijsverlagingen. Deze drang tot goedkope productie, verwerking en marketing heeft ook de weg gebaand voor de voedselschandalen waarover we al jaren horen. hormonen en antibiotica in kalfsvlees, varkens koorts, BSE, salmonella in vlees van pluimvee zijn glycol in wijn slechts enkele van de vele voorbeelden.
Ecologische gevolgen veroorzaken kosten
Er moet ook rekening mee worden gehouden dat de ecologische en sociale vervolgkosten van goedkope productie (bijvoorbeeld door drinken water behandeling om plantbehandelingsmiddelen en nitraten te verwijderen en het hoge verbruik van energie en grondstoffen) worden deels gedragen door de belastingbetaler. Het voedsel dat we zo goedkoop kopen, is uiteindelijk duurder dan we dachten. We betalen ze gewoon niet direct bij de kassa van de supermarkt.
Biologisch loont op de lange termijn
Biologische landbouw produceert voedsel in harmonie met mens, dier en milieu. Het vereist daarom aanzienlijk minder kunstmest en energie dan conventionele landbouw. Omdat biologische boeren rationalisatie echter niet omarmen, moeten ze meer werk verzetten in de productie van gewassen en veeteelt. Daarbij verdienen ze van nature een lager inkomen. Daarom kunnen biologische producten van nature niet zo goedkoop zijn als conventioneel geproduceerd voedsel. Aan de andere kant, als nieuwe verkooppunten (zoals biologische supermarkten) nog sterker worden gevestigd naast de klassieke marketingkanalen (bijvoorbeeld natuurvoedingswinkels, volksgezondheid voedingswinkels), en als het aanbod in de conventionele levensmiddelenhandel zou toenemen, zouden meer mensen biologische producten kopen. Verhoogde verkoopvolumes zouden de prijzen natuurlijk verlagen.
Vragen aan de consument
Uit consumentenonderzoeken blijkt dat hogere prijzen inderdaad een aankoopbarrière vormen. Andere redenen zijn onder meer het gebrek aan beschikbaarheid en bekendheid van de producten. Dit betekent dat ze niet worden aangeboden of herkend waar klanten graag winkelen. Sommige klanten raken ook in de war door te veel merken of labels en vertrouwen er niet op dat ze "echte" biologische producten herkennen. Het mag ook niet worden onderschat dat veel Duitsers goedkoop voedsel beschouwen als een teken van vooruitgang en een hoge levensstandaard. En ze genieten van een zekere 'koopjesmentaliteit': wat aan eten wordt bespaard, kan weer elders (bijvoorbeeld op vakantie) worden uitgegeven. Het gebruik van meer voedsel uit de biologische landbouw lijkt echter geen kwestie van inkomen te zijn, maar komt voort uit een eigen waardering. volksgezondheid, het milieu en de sociale aspecten van het voedselsysteem.
'Biologische huishoudens' geven niet meer geld uit
Het is interessant dat "biologische huishoudens" dan in totaal niet zoveel geld aan voedsel uitgeven als huishoudens die conventioneel geproduceerd voedsel kopen. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat er in het algemeen minder vlees en snoep worden geconsumeerd door 'biologische kopers' en het aandeel alcoholische dranken en genotmiddelen is lager.
