Wat is semaglutide en hoe werkt het?
Semaglutide bootst het lichaamseigen hormoon glucagonachtig peptide (GLP-1) na en bindt zich aan de koppelingsplaatsen (receptoren). De werkzame stof behoort daarom tot de groep van GLP-1-receptoragonisten, kortweg GLP-1-RA.
Semaglutide zorgt ervoor dat de alvleesklier meer insuline produceert en afgeeft. Als gevolg van de insuline nemen de lichaamscellen meer suiker (glucose) uit het bloed op en daalt de bloedsuikerspiegel. Semaglutide vertraagt ook het ledigen van de maag. Op deze manier komt het koolhydraat (“suiker”) uit het voedsel langzamer in de bloedbaan.
Tijdens gewichtsverlies spelen effecten in de hersenen een bijzonder belangrijke rol. Semaglutide werkt daar in de hypothalamus en de hersenstam, waar de voedselinname wordt gecontroleerd. Het verhoogt het gevoel van verzadiging en vermindert tegelijkertijd het hongergevoel.
Bescherming van hart en nieren
Studies tonen aan dat semaglutide en andere GLP-1-receptoragonisten gunstig zijn voor het hart en de nieren. Ze verminderen het risico op plotselinge hart- en vaatziekten (bijvoorbeeld een hartaanval, beroerte) en beschermen de nieren en bloedvaten.
Opname, afbraak en uitscheiding
Wanneer wordt semaglutide gebruikt?
Semaglutide wordt gebruikt bij volwassenen met diabetes type 2 om de bloedsuikerspiegel te verlagen. Dit kan alleen worden gedaan (monotherapie) of in combinatie met andere antidiabetica.
Semaglutide wordt ook gebruikt bij patiënten met (ernstig) overgewicht ter ondersteuning van het gewichtsverlies. De werkzame stof is hiervoor goedgekeurd vanaf een body mass index (BMI) van 30. Bij bestaande risicofactoren (waaronder diabetes of coronaire hartziekten) kan semaglutide gebruikt worden vanaf een BMI van 27.
Belangrijk: De zorgverzekeraar vergoedt de behandelingskosten voor diabetes. Als semaglutide echter wordt gebruikt voor gewichtsverlies, mag de arts alleen een privérecept afgeven. De kosten moeten dus door de patiënt zelf worden betaald, tenzij zijn particuliere zorgverzekering dit vergoedt.
Hoe u medicijnen kunt verkrijgen met semaglutide
Voor preparaten die semaglutide bevatten, is in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland een recept vereist. U kunt de medicijnen op een geldig recept verkrijgen bij een apotheek.
Semaglutide voor overgewicht en obesitas is al goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Het bijbehorende preparaat is echter in geen van de drie landen op de markt.
Wat zijn de bijwerkingen van semaglutide?
Bijwerkingen van semaglutide treffen vooral het maag-darmkanaal. Ruim één op de tien mensen meldt in de eerste één tot twee weken klachten als buikpijn, misselijkheid, diarree of obstipatie en andere spijsverteringsproblemen. Ontstoken maagwand en brandend maagzuur zijn ook mogelijk.
Maagdarmklachten treden vooral op aan het begin van de behandeling of na dosisverhogingen. Deze bijwerkingen verdwijnen meestal na enige tijd vanzelf.
Semaglutide bevordert ook galstenen. Als gevolg hiervan kan bij sommige personen de galblaas ontstoken raken. Bovendien hebben mensen die semaglutide-injecties gebruiken af en toe last van acute pancreatitis. Deze bijwerking kwam minder vaak voor bij de tabletvorm. Neem contact op met een arts als u plotselinge pijn in de bovenbuik ervaart.
In de onderzoeken naar de bijwerkingen van semaglutide klaagden de behandelde personen ook zeer vaak over hoofdpijn. Ze voelden zich ook vaak uitgeput. Duizeligheid kan ook vaak voorkomen bij semaglutide.
Een andere bijwerking is haaruitval. In onderzoeken was het haarverlies echter meestal mild en verbeterde het in de loop van de behandeling. Wanneer iemand zichzelf injecteert met semaglutide, treden er af en toe reacties op de injectieplaats op (bijvoorbeeld roodheid). Sommige patiënten hebben ook allergische reacties op semaglutide. In zeldzame gevallen zijn deze reacties ernstig (anafylaxie).
Als diabetes het netvlies heeft beschadigd (diabetische retinopathie), zijn complicaties bij semaglutide waarschijnlijker (bijvoorbeeld bloedingen in het glasvocht). Dit is in ieder geval waargenomen bij patiënten die tegelijkertijd insuline injecteerden. Patiënten met netvliesaandoeningen die insuline en semaglutide gebruiken, moeten daarom dringend regelmatig oogheelkundige controles ondergaan.
Voor andere bijwerkingen, zie de bijsluiter van uw semaglutide-medicatie. Neem contact op met uw arts of apotheker als u bijwerkingen opmerkt of vermoedt.
Hoe semaglutide wordt gebruikt
Als injectie wordt semaglutide eenmaal per week door de patiënten zelf onder de huid (subcutaan) geïnjecteerd. De injectie kan onafhankelijk van de maaltijd in de buik, bovenarm of dij worden toegediend. De behandeling begint gewoonlijk met een wekelijkse dosis van 0.25 milligram. De dosis wordt vervolgens geleidelijk verhoogd met tussenpozen van minimaal één maand. Dit vermindert ongewenste maag-darmklachten. De streefdosis bij diabetestherapie bedraagt maximaal twee milligram; voor semaglutide voor gewichtsverlies, 2.4 milligram.
Semaglutide is de eerste GLP-1-receptoragonist die ook in tabletvorm is goedgekeurd. Patiënten slikken de tabletten nuchter door met een slokje water. Ten slotte moeten ze minstens een half uur wachten voordat ze iets drinken of eten. De dosis van de tabletten wordt ook elke maand geleidelijk verhoogd van drie naar zeven milligram per dag en naar 14 milligram indien nodig.
Semaglutide in tabletvorm is nog niet in alle landen op de markt (bijvoorbeeld Duitsland en Oostenrijk). In tabletvorm is het ook niet goedgekeurd voor gewichtsvermindering.
Wanneer mag semaglutide niet worden gebruikt?
- als u overgevoelig of allergisch bent voor de werkzame stof of andere bestanddelen van het semaglutide-medicijn,
- @ tijdens zwangerschap en borstvoeding,
- @ bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar, omdat voor hen geen onderzoeksgegevens beschikbaar zijn.
Patiënten die momenteel problemen hebben als gevolg van diabetische netvliesaandoeningen, kunnen ook beter geen semaglutide gebruiken. Anders bestaat het risico op ernstige complicaties. Semaglutide is ook niet geschikt voor patiënten met een ernstige nierfunctiestoornis.
Interacties met andere geneesmiddelen
Patiënten die tegelijkertijd anticoagulantia gebruiken, kunnen het beste op hun bloedstolling letten als ze semaglutide als injectie gebruiken. Indien nodig moeten patiënten eerst hun stollingswaarden in het laboratorium laten controleren.
Als semaglutide in tabletvorm wordt ingenomen en tegelijkertijd schildklierhormonen worden ingenomen, is regelmatige controle van de schildklierwaarden raadzaam.
Semaglutide vertraagt de maaglediging. Dit kan de absorptie van gelijktijdig ingenomen medicijnen beïnvloeden. Informeer daarom altijd uw arts over alle medicijnen die u gebruikt. Hierdoor kan hij speciale aandacht besteden aan het effect van elk medicijn.
Zwangerschap en borstvoeding
Zwangere vrouwen mogen semaglutide niet gebruiken. Als u zwanger wordt, moet u stoppen met semaglutide. Dit geldt ook als u kinderen wilt krijgen. Omdat het enige tijd duurt voordat het lichaam de werkzame stof heeft afgebroken, moet er minimaal twee maanden zitten tussen het staken van de behandeling en de geplande zwangerschap.
Belangrijk: Neem contact op met uw arts als u semaglutide gebruikt en zwanger wilt worden. Hij/zij bespreekt met u een nieuwe therapie. Zolang u semaglutide gebruikt, is het raadzaam veilige anticonceptie te gebruiken. En u kunt dit het beste doen gedurende minimaal twee maanden nadat u bent gestopt met het gebruik, in overleg met uw arts.
Semaglutide mag ook niet worden gebruikt tijdens het geven van borstvoeding. Uit onderzoek bij ratten blijkt dat het actieve ingrediënt in de moedermelk terechtkomt. Deskundigen kunnen niet uitsluiten dat dit negatieve gevolgen heeft voor het kind.
