Gastro-intestinale griep: incubatietijd
De incubatietijd beschrijft de tijdsduur tussen besmetting met een infectieziekte en het optreden van de eerste symptomen.
Gemiddeld duurt het één tot zeven dagen voordat de eerste symptomen van gastro-enteritis na infectie verschijnen. Bij sommige ziekteverwekkers kunnen de eerste symptomen echter al binnen enkele uren optreden. Bij anderen kan het weken duren voordat de besmette persoon iets merkt.
De incubatietijd voor een infectie met veel voorkomende mangaangrieppathogenen bedraagt ongeveer:
- Norovirus: zes tot 50 uur
- Rotavirus: één tot drie dagen
- Salmonella: zes tot 72 uur (afhankelijk van de hoeveelheid ingenomen salmonella)
- EHEC: twee tot tien dagen (gemiddeld drie tot vier dagen)
- Campylobacter: twee tot vijf dagen
- Shigella (bacteriële dysenterie): twaalf tot 96 uur
- Entamoeba histolytica (amoebische dysenterie): tussen drie dagen en zeven dagen, in sommige gevallen langer
- Voedselvergiftiging: één tot drie uur (Staphylococcus aureus), zeven tot vijftien uur (Clostridium perfringens)
Gastro-enteritis: duur van de symptomen
Diarree die langer dan drie weken aanhoudt, noemen artsen chronische diarree. Het kan bijvoorbeeld voorkomen bij patiënten met een immuundeficiëntie: de verminderde lichaamsverdediging kan de duur van gastro-enteritis aanzienlijk verlengen. Het is ook mogelijk dat diarree weken of zelfs maanden aanhoudt als parasieten zoals amoeben en lamblia de gastro-enteritis veroorzaken.
Hoe lang de klachten uiteindelijk aanhouden, hangt – net als de incubatietijd – vooral af van de ziekteverwekker in kwestie. Als salmonella de trigger is, duurt de maag-darminfectie meestal maar een paar dagen.
Een typische virale maag-darmgriep is ook vaak ernstig, maar duurt relatief kort. Drie dagen na het begin van een norovirus- of rotavirusinfectie is de spijsvertering meestal weer normaal.
Een maag-darmgriep veroorzaakt door Cambylobacter duurt doorgaans wat langer: de duur van de klachten bedraagt hier doorgaans vier tot vijf dagen. Soms kan het echter tot twee weken duren voordat de patiënt weer op de been is.
Gastro-enteritis: hoe lang is iemand besmettelijk?
Zelfs nadat de symptomen zijn verdwenen, blijven de getroffenen de veroorzakende ziektekiemen nog enige tijd in hun ontlasting uitscheiden. Hierdoor bestaat er nog enkele dagen, soms zelfs weken, risico op infectie na het waargenomen herstel:
- Norovirussen kunnen één tot twee weken na herstel nog steeds in de ontlasting worden gemeten.
- EHEC kan maximaal drie weken worden gedetecteerd,
- Shigella en Campylobacter zelfs tot vier weken.
Zolang ziekteverwekkers in de ontlasting aanwezig zijn, is het mogelijk besmet te raken. De kans daarop neemt echter af naarmate de patiënt zich langer subjectief weer gezond voelt. In de acute fase van een maag-darmgriep is de belasting van ziekteverwekkers in het lichaam het hoogst en dus ook de hoeveelheid die de getroffen persoon in de ontlasting uitscheidt. Naarmate het immuunsysteem de ziekteverwekkers bestrijdt, nemen deze gestaag af, evenals het risico op infectie.
Speciaal geval van persistente excretoren
Persisterende uitscheiders zijn mensen die langer dan tien weken bacteriën of virussen blijven uitscheiden, ook al vertonen ze al lang geen symptomen meer. De getroffenen zijn zich daar vaak niet van bewust en vormen daardoor een permanent besmettingsrisico voor andere mensen. Deze aandoening kan tijdelijk zijn (tijdelijke permanente excretor), maar kan ook levenslang blijven (permanente excretor).
De kans om na een aanval van gastro-enteritis een permanente uitscheider te worden, is echter laag. Voor sommige ziekteverwekkers blijft echter een zeker restrisico bestaan: in het geval van salmonellose bijvoorbeeld wordt ongeveer één tot vier procent van degenen die ziek worden symptoomloze permanente uitscheiders. Leeftijd lijkt hier een negatieve factor te zijn. Dit betekent dat oudere mensen vaker permanente uitscheiders worden dan jongere mensen.
