Kort overzicht
- Beschrijving: Voedselallergie voor rood vlees en andere producten die een specifiek suikermolecuul (alfagal) bevatten, bijvoorbeeld melk en zuivelproducten.
- Oorzaken: veroorzaakt door de beet van een teek die eerder een zoogdier heeft besmet. De belangrijkste veroorzaker is een Amerikaanse tekensoort, maar soms zijn het ook Europese teken.
- Diagnose: Bloedonderzoek naar antistoffen tegen alfagal, priktest.
- Behandeling: vermijden van voedsel dat alfagal bevat, medicatie voor allergische symptomen indien nodig, vermijden van verdere tekenbeten.
- Prognose: “Vleesallergie” kan in de loop van de tijd verzwakken naarmate de antilichamen afnemen.
Alpha-gal-syndroom: beschrijving
Tekenbeet als trigger
De allergie wordt niet veroorzaakt door de directe consumptie van het voedsel, maar als gevolg van een tekenbeet. Pas dan ontstaat de ‘vleesallergie’.
Gevogelte en vis probleemloos
De consumptie van pluimvee daarentegen is geen probleem, aangezien kippen, eenden en dergelijke niet tot de klasse van zoogdieren behoren. Alpha-gal syndroom is dus geen vleesallergie in de ware zin van het woord.
De getroffenen kunnen ook zonder problemen vis verdragen.
Alpha-gal-syndroom: oorzaken
Als de teek vervolgens een mens bijt, kan het suikermolecuul in de menselijke bloedbaan terechtkomen. Daar waarschuwt de vreemde substantie het immuunsysteem. In de toekomst zal het immuunsysteem ook reageren op alfagal in voedsel met afweerreacties.
Amerikaanse teek als drager
Een Amerikaanse tekensoort wordt beschouwd als de belangrijkste veroorzaker: de “Lone Star Tick” (Amblyomma americanum), een soort die voornamelijk inheems is in het zuiden van de VS en Mexico.
Hoe vaak komt het Alpha-Gal-syndroom voor in Europa?
Amblyomma americanum komt in Europa niet voor. Tekensoorten die in Europa veel voorkomen, kunnen echter ook het antigeen alfa-gal overbrengen en zo een vleesallergie veroorzaken.
Alfagal is zelfs aangetroffen in de spijsverteringsorganen van exemplaren van de gewone houtteek (Ixodes ricinus). Er zijn echter slechts enkele bewezen gevallen van alfa-galsyndroom bij mensen in Europa.
Nu teken steeds meer gebieden met klimaatverandering veroveren, zal het aantal getroffen mensen de komende jaren waarschijnlijk toenemen. De CDC heeft dit al waargenomen voor de VS.
In de meeste gevallen worden allergieën veroorzaakt door eiwitten. In verband met alpha-gal is voor het eerst een suikermolecuul ontdekt dat sterke allergische reacties kan veroorzaken.
Alpha-gal-syndroom: symptomen
- Netelroos, jeukende uitslag
- misselijkheid, braken
- Maagzuur
- ernstige buikpijn
- diarree
- hoesten
- kortademigheid of moeite met ademhalen
- daling van de bloeddruk
- zwelling van de lippen, keel, tong of oogleden
- duizeligheid of flauwvallen
Anafylactische shock: Tijdens het alfa-galsyndroom is ook een levensbedreigende anafylactische reactie met ademnood, ontregeling van de bloedsomloop en bewusteloosheid mogelijk.
Reacties vinden plaats met een tijdsvertraging
De reden voor het vertraagde optreden van de symptomen is nog niet definitief opgehelderd. De langzame afgifte van alfagal tijdens de spijsvertering lijkt echter een rol te spelen.
De symptomen treden sneller op na het eten van slachtafval, vooral bij het eten van runder- of varkensnieren. Hier manifesteert de allergische reactie zich meestal binnen een half uur tot een heel uur. Ernstigere reacties en anafylactische shock komen dan ook vaker voor.
Naast het vertraagd optreden van de symptomen is er nog een verschil met veel andere voedselallergieën. Het gaat om de hoeveelheid allergeen die nodig is bij allergische reacties:
Bij voedselallergieën zoals een pinda- of kippenei-eiwitallergie is het eten van slechts sporen van het allergeen (pinda- of kippenei-eiwit) voldoende voor een allergische reactie. Bij het alfa-gal-syndroom zijn hiervoor waarschijnlijk allergeenhoeveelheden in het grambereik nodig.
Er zijn echter individuele verschillen in de hoeveelheid alfagal die een allergische reactie veroorzaakt. De ernst van deze allergische reactie varieert ook.
Bij mensen met een milde vorm van het syndroom treden de klachten soms pas op als daar nog andere factoren aan worden toegevoegd die de spijsvertering beïnvloeden (summatie-anafylaxie). Dergelijke cofactoren die de allergische reactie beïnvloeden, kunnen bijvoorbeeld zijn:
- lichamelijke inspanning
- alcohol
- febriele infecties
Het maakt echter geen verschil met betrekking tot de allergische reactie erop of voedingsmiddelen die alfagal bevatten vóór consumptie zijn verwarmd of op een andere manier zijn verwerkt.
Alpha-gal-syndroom: diagnose
Het diagnosticeren van het alfagalsyndroom is niet eenvoudig: omdat de symptomen gewoonlijk urenlang uitblijven na het eten van allergeen voedsel, wordt het verband vaak niet herkend.
Alfa-gal-syndroomtests
Antistoffentest voor alfa-gal: Bij vermoeden van alfa-gal-syndroom kan met een bloedmonster worden getest of het serum antistoffen tegen alfa-gal bevat.
Alpha-gal-syndroom: behandeling
Zoals bij alle allergische reacties is de eerste maatregel het vermijden van de triggers. In het geval van het alfa-gal-syndroom zijn dit rood vlees en ander alfa-gal-bevattend voedsel.
Drugs therapie
Er zijn geen oorzakelijke medicijnen voor het alfa-gal-syndroom. Medicijnen kunnen de symptomen echter verlichten:
- In acute gevallen kunnen anti-allergische medicijnen zoals histamine helpen.
Hyposensibilisatie, zoals die bestaat bij mensen met een pollenallergie, bestaat niet. De antilichamen tegen alfagal lijken echter in de loop van de tijd vanzelf af te nemen.
Voorkom tekenbeten!
Zelfs als u al last heeft van alfagalsymptomen, moet u verdere tekenbeten zorgvuldig vermijden. Een nieuwe beet kan allergische reacties op Alpha-Gal versterken of reactiveren.
Alpha Gal-syndroom: prognose
Kunnen mensen met het alfagalsyndroom uiteindelijk weer vlees eten? Dit is niet onmogelijk. In tegenstelling tot andere allergieën nemen de antistoffen in het bloed na verloop van tijd af. De ‘vleesallergie’ kan daardoor verzwakken.
