Hoe pseudo-efedrine werkt
Pseudo-efedrine zorgt ervoor dat het stresshormoon noradrenaline – een boodschapperstof van het sympathische zenuwstelsel (onderdeel van het autonome zenuwstelsel) – steeds meer door zenuwcellen wordt afgegeven en slechts met vertraging wordt gereabsorbeerd. Hierdoor wordt de werking ervan vergroot en verlengd – het sympathische zenuwstelsel wordt gestimuleerd.
Het autonome zenuwstelsel van het menselijk lichaam kan afhankelijk van de functie in twee verschillende delen worden verdeeld:
- Het sympathische zenuwstelsel activeert het lichaam: het hart klopt sneller, de bronchiën van de longen en de pupillen verwijden zich, het lichaam is klaar om te presteren.
- De tegenhanger hiervan is het “parasympathische zenuwstelsel” (parasympathisch zenuwstelsel), dat specifiek de regeneratie van het lichaam bevordert: de spijsvertering wordt gestimuleerd en de hartslag vertraagt.
In therapeutische doses is het effect van pseudo-efedrine beperkt tot de slijmvliezen van de nasopharynx en de bronchiën. Stimulatie van het sympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat de bloedvaten samentrekken (waardoor de zwelling van het slijmvlies wordt verminderd) en dat de bronchiën zich verwijden, wat de ademhaling verbetert.
Absorptie, afbraak en uitscheiding
Via het bloed bereikt het de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen en de longen. De hoogste bloedwaarden kunnen na twee uur worden gemeten.
Pseudo-efedrine wordt gedeeltelijk afgebroken in de lever, wat resulteert in de vorming van andere actieve metabolieten. Het wordt via de nieren in de urine uitgescheiden. Ongeveer vijf tot acht uur na inname heeft de helft van het actieve ingrediënt het lichaam verlaten.
Wanneer wordt pseudo-efedrine gebruikt?
Medicatie die pseudo-efedrine bevat, wordt gebruikt voor de symptomatische behandeling van
- Loopneus en verkoudheid met verstopte neus
- allergiegerelateerde irritatie en ontsteking van de nasopharynx
- Zwelling van de buis van Eustachius (verbindingspassage tussen de nasopharynx en het middenoor)
Het mag slechts voor een korte tijd (enkele dagen) worden gebruikt. Bij langdurig gebruik raakt het lichaam gewend aan het actieve ingrediënt en neemt de effectiviteit ervan af.
Hoe pseudo-efedrine wordt gebruikt
Pseudo-efedrine wordt meestal aangeboden in combinatiepreparaten samen met andere actieve ingrediënten.
In combinatie met pijnstillende actieve ingrediënten zoals ibuprofen en acetylsalicylzuur (ASA) wordt het actieve ingrediënt vooral gebruikt bij verkoudheid. Combinatiepreparaten met anti-allergische actieve ingrediënten zoals triprolidine, desloratadine of cetirizine worden gebruikt om allergieën zoals hooikoorts te behandelen.
De tabletten of drinkkorrels worden gedurende de dag, onafhankelijk van de maaltijden, ingenomen. Een totale dagelijkse dosis van 240 milligram pseudo-efedrine mag niet overschreden worden.
Wat zijn de bijwerkingen van pseudo-efedrine?
Het optreden van bijwerkingen bij pseudo-efedrine is dosisafhankelijk. Vooral bij hoge doses komen bijwerkingen als gevolg van activering van het sympathische zenuwstelsel vaker voor, zoals verlies van eetlust, verhoogde bloeddruk, hartkloppingen, slapeloosheid, urineretentie en huidreacties zoals huiduitslag, roodheid en jeuk.
Waar moet rekening mee worden gehouden bij het gebruik van pseudo-efedrine?
Contra-indicaties
Pseudo-efedrine mag niet worden gebruikt als:
- Ziekten van het hart (zoals coronaire hartziekten)
- hartritmestoornissen
- Hyperthyreoïdie (hyperthyreoïdie)
- Prostaatvergroting met resterende urinevorming
- Hoge bloeddruk (hypertensie)
- Gelijktijdige behandeling met monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers; tegen depressie) of linezolid (antibioticum)
- Glaucoom (glaucoom)
Interacties
De combinatie met andere werkzame stoffen die het sympathische zenuwstelsel stimuleren, kan tot ernstige bijwerkingen leiden, die vooral het cardiovasculaire systeem aantasten.
Pseudo-efedrine kan de werking van medicijnen tegen hoge bloeddruk verzwakken.
Leeftijdsbeperking
Pseudo-efedrine kan worden gebruikt bij kinderen vanaf twaalf jaar.
Zwangerschap en borstvoeding
Omdat pseudo-efedrine de placentabarrière kan passeren, mag het niet tijdens de zwangerschap worden gebruikt. Bij zwangere vrouwen kan pseudo-efedrine ook een verminderde bloedtoevoer naar de placenta veroorzaken, waardoor het kind gevaar loopt.
Pseudo-efedrine gaat in kleine hoeveelheden over in de moedermelk. Tot op heden zijn er echter geen meldingen geweest van bijwerkingen bij zuigelingen die borstvoeding krijgen.
Hoe u medicijnen kunt verkrijgen met pseudo-efedrine
Combinatiepreparaten met de werkzame stof pseudo-efedrine zijn verkrijgbaar in apotheken in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland en zijn zonder recept verkrijgbaar, op voorwaarde dat de andere werkzame stof ook zonder recept verkrijgbaar is.
Dit geldt ook voor pijnstillers en oudere anti-allergische actieve ingrediënten. Voor preparaten waarin pseudo-efedrine wordt gecombineerd met nieuwere anti-allergische actieve ingrediënten is een recept vereist.
Hoe lang is pseudo-efedrine al bekend?
Pseudo-efedrine werd in 1885 ontdekt door de Japanse chemicus Nagayoshi Nagai samen met de chemisch zeer vergelijkbare werkzame stof efedrine. Halverwege de jaren twintig werden de actieve ingrediënten vervolgens op de markt gebracht als middel tegen astma.
