Perineale scheur: oorzaken, progressie, behandeling

Kort overzicht

  • Oorzaken en risicofactoren: Meestal als gevolg van bevalling (gebruik van pincet of zuignap), groot kind, positieafwijkingen.
  • Verloop en prognose: Meestal goed, genezing na enkele dagen. Soms complicaties, hematoom, ernstige bloedingen, wondgenezingsstoornissen, littekens.
  • Behandeling: Chirurgische hechting
  • Symptomen: Bloeding, pijn.
  • Onderzoek en diagnose:Vaginaal onderzoek met speculum
  • Preventie:Perineale massages vóór de geboorte, vochtige warme kompressen tijdens de geboorte.

Wat is een vaginale scheur?

Een vaginale scheur is een bloedende verwonding aan de vagina. Het komt meestal voor tijdens een natuurlijke vaginale bevalling of een vaginale chirurgische bevalling.

Vaginale scheur: verklaringen gebaseerd op anatomie.

Een vaginale scheur ontstaat op verschillende delen van de vagina. Het is een spierbuis en is aan de bovenkant via de baarmoederhals verbonden met de baarmoederhals. In sommige gevallen scheurt de vagina ver omhoog op de kruising met de baarmoederhals. Soms strekt de scheur zich uit tot in de schaamlippen of het perineum.

Wanneer treedt een vaginale traan op?

De reden voor een vaginale scheur is meestal een vaginale bevalling. Ook bij een spontane bevalling ontstaat soms een vaginale scheur. Het komt echter vaker voor bij een bevalling met een tang of vacuümcup. Andere risicofactoren voor een vaginale scheur zijn een diepe perineale scheur of een te kleine episiotomie.

Hoe lang duurt het om te genezen van een vaginale scheur?

Over het algemeen heeft de vaginale scheur een goede prognose. Het geneest meestal binnen een paar dagen. Artsen gebruiken meestal opneembare (zelfoplossende) hechtingen voor de hechting, zodat deze er later niet uit hoeven te worden getrokken.

Soms interfereren blauwe plekken (hematoom) met de wondgenezing. Artsen kunnen de blauwe plek verwijderen om de vaginale scheur beter te laten genezen. In bepaalde gevallen geneest de wond ondanks chirurgische zorg (dehiscentie van de hechting) niet, bijvoorbeeld vanwege de volgende oorzaken:

  • Infectie
  • Wondgenezingsstoornis, bijvoorbeeld als gevolg van een onderdrukt immuunsysteem
  • Ongeschikt hechtmateriaal

Deze complicaties vereisen speciale behandelingen om ervoor te zorgen dat de vaginale scheur goed geneest. Bij wondgenezingsstoornissen komt het voor dat het resultaat cosmetisch niet bevredigend is.

Wat is de behandeling voor een vaginale scheur?

Vóór de vaginale scheurhechting verdooft de arts het betreffende gebied (plaatselijke verdoving). De verdoving wordt onder het slijmvlies van de vagina geïnjecteerd of als spray aangebracht. De plaatselijke verdoving voorkomt dat de pijnprikkel via de zenuwbanen wordt overgedragen.

Na een korte inwerktijd hecht de arts de vaginale scheur zonder dat de vrouw pijn voelt. Als de scheur diep is, dicht bij de baarmoeder, of als een labiale scheur zich uitstrekt tot in de clitoris, wordt de hechting uitgevoerd onder algemene anesthesie.

Behandeling buiten een kliniek

Als een vaginale scheur buiten een klinische instelling is opgetreden, wordt de patiënt naar een kliniek vervoerd. Hierbij ligt de vrouw op haar rug met haar benen over elkaar en een kompres in haar vagina om het bloeden te stoppen.

Behandeling in bijzondere gevallen

Omdat veel slagaders die de baarmoeder voeden beschadigd zijn door de scheur, is het soms nodig om de baarmoeder te verwijderen. Dit kan levensreddend zijn voor de patiënt.

Een longitudinale labiale scheur bloedt meestal slechts kort. Daarom hechten artsen het niet altijd. Een transversale labiale scheur vereist daarentegen bijna altijd een chirurgische behandeling.

Hoe manifesteert een vaginale scheur zich?

Na een spontane bevalling of een bevalling met een tang of zuignap bloeden vrouwen soms hevig uit de vagina. In het geval van een vaginale scheur kan het bloed in het lichaam lekken. In dit geval is de uitwendige bloeding slechts zwak. De gynaecoloog detecteert de vaginale scheur meestal tijdens het postpartumonderzoek.

Een vaginale scheur veroorzaakt soms hevige pijn, maar in sommige gevallen veroorzaakt deze weinig pijn. Een labiale scheur daarentegen doet meestal veel pijn omdat de schaamlippen veel zenuwuiteinden bevatten.

Een vaginale scheur wordt gediagnosticeerd en behandeld door uw gynaecoloog. Als hij een vaginale scheur vermoedt, zal hij onder meer de volgende vragen stellen om uw medische geschiedenis (anamnese) te achterhalen – tenzij hij zelf de leverende arts was:

  • Wanneer ben je bevallen?
  • Hoe was de bevalling?
  • Ben je al eerder bevallen?
  • Heeft u pijn of ongemak in de vagina?

Fysiek onderzoek

Uw arts zal dan de vagina onderzoeken met een zogenaamd speculum (vaginale spiegel). Hierdoor kan hij of zij de gehele vaginale voering onderzoeken en een vaginale scheur detecteren. Dit speculumonderzoek wordt routinematig uitgevoerd na elke vaginale bevalling.

De arts onderzoekt ook het perineum, dat wil zeggen de huidbrug tussen de vagina en de anus. Hier is soms een perineale scheur aanwezig gelijktijdig met de vaginale scheur.

Andere mogelijke ziekten

  • Baarmoederatonie (onvoldoende samentrekking van de baarmoeder).
  • Placentaretentie (onvolledige loslating van de placenta)
  • Perineale breuk
  • Bloedstollingsstoornissen

Hoe kan een vaginale scheur worden voorkomen?

Om het risico op vaginale tranen te verminderen, is een dagelijkse massage van het perineum gedurende de laatste drie tot vijf weken vóór de bevalling nuttig. Dit verbetert de weefselelasticiteit een beetje. Om de elasticiteit van het weefsel te ondersteunen, leggen verloskundigen tijdens de bevalling soms warme, vochtige kompressen op de schaamstreek.