Definitie
De eigen boodschappersubstantie van het lichaam oxytocine, ook wel bekend als “knuffelhormoon”, komt zowel vrij tijdens het orgasme als bij de geboorte en veroorzaakt een onvrijwillige samentrekking van de baarmoederspieren en de vagina. Het is door deze functie die de geboorte bevordert dat het hormoon zijn naam heeft gekregen: de term oxytocine komt uit het Grieks en betekent "gemakkelijke geboorte". Bij het geven van borstvoeding is het verantwoordelijk voor de afscheiding van moedermelk door samentrekking van de spiercellen van de borstklier.
Oxytocine bevordert ook interpersoonlijke en emotionele binding tussen moeder en kind of seksuele partners. Een tekort aan dit hormoon betekent dat er relatief of absoluut te weinig oxytocine aanwezig is om deze bandopbouwende effecten te veroorzaken. Oxytocine-deficiëntie als zodanig is nog een tamelijk onontgonnen gebied, evenals de gevolgen van een dergelijk tekort. Volgens de huidige stand van kennis kan worden aangenomen dat een gebrek aan oxytocine gedeeltelijk verantwoordelijk kan zijn voor verschillende mentale of psychische aandoeningen, of op zijn minst met sommige ervan kan worden geassocieerd.
Symptomen
Oxytocinedeficiëntie is het ernstigst bij vrouwen tijdens de bevalling, waar een voldoende oxytocinegehalte essentieel is voor voldoende spierspanning in de baarmoeder. Een tekort aan oxytocine kan daarom een zogenaamde uteriene atonie veroorzaken, dat wil zeggen een spanningsverlies in de baarmoederspieren tijdens de geboorte. Dit leidt tot ernstige bloedingen, die soms levensbedreigend kunnen zijn voor de moeder.
Bovendien kan een laag oxytocinespiegel waarschijnlijk van invloed zijn op het vermogen van een persoon om te binden: in dierproeven vertoonden monogame dieren consistent hogere oxytocinespiegels dan dieren die vaak van seksuele partner veranderen. Aangenomen wordt dat dit fenomeen ook op mensen kan worden overgedragen. Mensen die problemen hebben met langdurige banden of zelfs eenvoudige interpersoonlijke relaties, kunnen daarom lagere oxytocinespiegels hebben.
Ondertussen wordt zelfs aangenomen dat er een verband bestaat tussen een oxytocinedeficiëntie en psychische aandoeningen zoals Angst stoornissen. Er is waarschijnlijk ook een verband met autisme. Of een tekort aan oxytocine eigenlijk de oorzaak of zelfs het gevolg is van geestesziekte is echter nog niet duidelijk.
