Wat is de meniscus?
De meniscus is een plat kraakbeen in het kniegewricht dat naar buiten toe dikker wordt. Elke knie bevat een binnenmeniscus (meniscus medialis) en een kleinere buitenmeniscus (m. lateralis).
De tamelijk strakke, drukbestendige interarticulaire schijven gemaakt van bindweefsel en vezelkraakbeen zijn gemakkelijk beweegbaar. Vanwege hun halvemaanvorm ontmoeten het dijbeen en het scheenbeen elkaar alleen in het midden van het gewricht.
Beweging voedt de meniscus
Door deze kleine positieveranderingen zorgen de menisci ervoor dat het gewrichtsvocht, dat zo belangrijk is voor de toevoer van het kraakbeen, wordt verdeeld en gemengd. Omdat de meniscus bij volwassenen alleen in de perifere gebieden van bloed wordt voorzien, is de directe opname van voedingsstoffen of het vrijkomen van afvalproducten alleen daar mogelijk. In de rest van de meniscus moet dit gebeuren door druk en drukontlasting (diffusie).
Wat is de functie van de meniscus?
Minder wrijving
Door het gladde oppervlak vermindert kraakbeen in principe de wrijving. De meniscus doet hetzelfde: hij zorgt voor minder wrijving tussen de gewrichtskop en de koker in de knie. Op deze manier is de rol-glijbeweging van het dijbeen over het scheenbeen soepeler.
Betere gewichts- en drukverdeling
Schok absorbtie
De menisci nemen ongeveer een derde van de belasting op die in het kniegewricht wordt overgedragen. Door hun strakke en drukvaste karakter (visco-elastisch) zijn ze geschikte schokdempers die schokken tijdens het lopen, rennen en springen effectief opvangen.
Waar bevindt de meniscus zich?
De twee kraakbeenschijven bevinden zich in het kniegewricht tussen het dijbeen (femur) en het scheenbeen (tibia). Ze liggen op het tibiaplateau alsof ze op een tafelblad liggen en bedekken ongeveer 70 procent ervan.
De menisci zijn omgeven door ligamenten en pezen. Alleen de mediale meniscus is versmolten met het laterale ligament. Aan de voorkant zijn de twee menisci verbonden door een sterk vasthoudligament (ligamentum transversum genus).
Knieproblemen afkomstig van de menisci manifesteren zich in de vorm van pijn of een knieblokkade. Ofwel is de kraakbeenschijf vastgelopen, gescheurd of gedegenereerd. De eerste tekenen van slijtage kunnen zichtbaar worden in de vorm van een bindweefselcyste, het meniscusganglion.
In zeldzame gevallen komen goedaardige of kwaadaardige neoplasmata voor op de kraakbeenschijven. Kinderen kunnen soms misvormde menisci (meniscusschijf) hebben.
Het probleem bij een meniscusblessure (zoals bij elk kraakbeen) is dat de schokdempers zichzelf slechts in beperkte mate kunnen regenereren.
