Kort overzicht
- Behandeling: bewegingsoefeningen, pijnstillers, manipulatie of mobilisatie met behulp van manuele therapiemethoden.
- Symptomen: Afhankelijk van het getroffen gebied pijn tijdens beweging, bijvoorbeeld uitstralend naar het hoofd, de buik en de borst; afhankelijk van de regio hoofdpijn, misselijkheid; correlaties die niet wetenschappelijk definitief zijn opgehelderd
- Oorzaken en risicofactoren: Wervelblokkering nog niet wetenschappelijk bewezen, mogelijk pijnprikkels, bijvoorbeeld door onjuiste belasting van de wervelgewrichten, veroorzaken aanhoudende spierkrampen
- Diagnose: Op basis van symptomen, lichamelijk onderzoek; beeldvormingsprocedures zoals röntgen- of magnetische resonantiebeeldvorming om hernia of tumoren uit te sluiten.
- Prognose: Vaak lossen wervelblokkades vanzelf op; verschillende methoden helpen goed; ernstige oorzaken zoals hernia's of tumoren moeten worden uitgesloten
- Preventie: Ruggezond gedrag zoals bepaalde draagtechnieken, het tillen van zware lasten vanaf de knieën, regelmatige lichaamsbeweging, het compenseren van bewegingen tijdens sedentaire activiteiten
Wat is een wervelblokkade?
Andere namen voor gewrichtsblokkade zijn segmentale disfunctie en reversibele hypomobiele gewrichtsdisfunctie: ‘reversibel’ betekent tijdelijk, ‘hypomobiel’ betekent beperkte mobiliteit, ‘articulair’ is afgeleid van het Latijnse woord voor gewricht (articulatio) en ‘dysfunctie’ betekent storing.
Wervelblokkade komt voor in verschillende delen van de wervelkolom: de cervicale wervelkolom (blokkade van de cervicale wervelkolom), de thoracale wervelkolom (blokkade van de thoracale wervelkolom) of de lumbale wervelkolom (blokkade van de lumbale wervelkolom). Een speciaal geval is de verstopping van het sacro-iliacale gewricht (sacro-iliacale gewricht, ISG).
Het concept is gebaseerd op de veronderstelling dat wervelblokkades vaker voorkomen, grotendeels onschadelijk zijn en in veel gevallen vanzelf verdwijnen.
Het concept van een wervelblok is controversieel en wordt niet wetenschappelijk ondersteund door de methoden van evidence-based geneeskunde.
Hoe kan een wervelblokkade worden opgelost?
Indien nodig verlicht de behandelaar de pijn van een wervelblokkade door middel van pijnmedicatie. Dit helpt ook om de spieren te ontspannen – net als bijvoorbeeld een toepassing van warmte of spierverslappers (spierverslappers).
Wervelblokkades oplossen door middel van manuele therapie
Manuele geneeskunde (chiropractie) beveelt in principe twee therapeutische technieken aan voor een wervelblokkade: mobilisatie en manipulatie:
Bij mobilisatie voert de therapeut of arts herhaalde langzame bewegingen van het gewricht uit in de beperkte bewegingsrichting, in de vorm van tractie (longitudinale tractie) en/of glijdende beweging. Op deze manier moet het beperkte bewegingsbereik geleidelijk worden uitgebreid.
Tijdens manipulatie zou een korte, snelle, gerichte bewegingsimpuls in de “vrije” (d.w.z. niet de pijnlijk beperkte) bewegingsrichting de wervelblokkade moeten opheffen. Soms is er een krakend geluid te horen. Manipulatie mag alleen worden uitgevoerd door een speciaal opgeleide arts. In bepaalde situaties is het niet toegestaan (gecontra-indiceerd), bijvoorbeeld bij ontstekingsprocessen, ernstige osteoporose of psychische stoornissen.
Blokkades kunnen zelfstandig worden opgeheven met diverse oefeningen in de zin van manuele geneeskunde. De oefeningen hiervoor moeten echter door een ervaren medische professional worden gegeven.
De methoden van de manuele geneeskunde (chiropractie) behoren tot het vakgebied van de alternatieve of complementaire geneeskunde. Het is bedoeld om aandoeningen van het bewegingsapparaat in het bijzonder te genezen door middel van uitsluitend handmatige methoden, d.w.z. methoden die ‘met de hand’ worden beoefend. Daarbij maakt chirotherapie gebruik van methoden uit de osteopathie en chiropractie. Overeenkomstige opleidingen worden erkend door de medische verenigingen van de staat, en opgeleide artsen mogen na het behalen van een examen de aanvullende titel manuele therapie of chiropractie voeren. De methoden van de manuele geneeskunde zijn echter vanuit wetenschappelijk-wetenschappelijk medisch oogpunt controversieel en worden niet als evidence-based geneeskunde beschouwd.
Wat zijn de symptomen?
Een thoracaal wervelblok veroorzaakt vaak ook lokale pijn die soms uitstraalt (bijvoorbeeld naar de buik). De pijn van een dergelijke blokkade van de thoracale wervelkolom is vaak bewegings- of ademhalingsafhankelijk. Symptomen zoals misselijkheid, ademhalingsmoeilijkheden of pijn op de borst worden er ook mee geassocieerd.
Een blokkade in de lumbale wervelkolom (lumbale wervelkolomblokkering) manifesteert zich in veel gevallen ook door plotselinge pijn. Soms ontstaan deze acuut tijdens een beweging (“lumbago”). In sommige gevallen stralen ze uit in de benen.
Door de pijn veroorzaakt door de blokkade nemen patiënten vaak een geforceerde houding aan (ontlastende houding), wat op de lange termijn meestal resulteert in pijnlijke spanning en spanning.
Veel patiënten melden dat wervelblokkades keer op keer voorkomen.
Oorzaken en risicofactoren
Het mechanisme van wervelblokkades is nog niet wetenschappelijk bewezen en berust meer op empirische waarden.
In het verleden werd aangenomen dat een mechanisch vastlopen van de zogenaamde facetgewrichten in de wervels de oorzaak was van wervelblokkade.
Tegenwoordig wordt aangenomen dat door deze zenuwen een pijnprikkel wordt getriggerd, bijvoorbeeld door schokkerige bewegingen of een voortdurende verkeerde belasting. Als gevolg van deze pijnprikkel spannen de aanhechtspieren zich reflexmatig aan. Volgens nieuwere theorieën vormt deze spierspasmen de wervelblokkade en niet, zoals eerder werd aangenomen, een vastlopen van de wervelgewrichten.
Deskundigen gaan ervan uit dat een wervelblokkade ook de volgende oorzaken heeft:
- Pathologische veranderingen in de gewrichtsoppervlakken, bijvoorbeeld als gevolg van overbelasting, trauma, ontsteking, gebrek aan lichaamsbeweging of stofwisselingsstoornissen
- Spanning of verkorting van de spieren die verband houden met het gewricht
- Pijnlijke prikkels (nociceptieve afferenten) bij acute of herhaalde onjuiste belasting
- Pijnlijke prikkels van inwendige organen, die leiden tot pijnlijke spierverharding (harde spanning)
Bij een psychosomatische interactie bespreken therapeuten of psychische problemen zich soms lichamelijk manifesteren, bijvoorbeeld in wervelblokkades.
Onderzoeken en diagnose
Als u het gevoel heeft dat een wervel (zoals een borstwervel) geblokkeerd is, raadpleeg dan eerst uw huisarts. Indien nodig zal hij of zij u doorverwijzen naar een specialist (zoals een orthopedist).
Na dit anamnesegesprek volgt een lichamelijk onderzoek. Tijdens dit onderzoek controleert de arts de beweeglijkheid van de wervelkolom in verschillende delen.
Beeldvormingsprocedures (zoals röntgenfoto's of magnetische resonantiebeeldvorming, MRI) worden voornamelijk gebruikt om andere mogelijke oorzaken van rugpijn, zoals verwondingen, ontstekingen of tumoren, uit te sluiten. Ook hernia's of ontstekingsprocessen zoals het facetsyndroom zijn nadrukkelijk geen wervelblokkades. De arts onderzoekt dienovereenkomstig ook in deze richting.
Verloop van de ziekte en prognose
Met behulp van een manuele behandeling kan een blokkade in de rug opgeheven worden. Soms is dit echter niet eens nodig, omdat een wervelblokkade vaak na enkele uren of dagen vanzelf verdwijnt.
het voorkomen
Het concept van wervelblokkering wordt niet volledig begrepen. De ervaring heeft echter geleerd dat zogenaamd ruggezond gedrag niet alleen wervelblokkades, maar ook andere beperkingen van het bewegingsapparaat helpt voorkomen. Dit omvat bijvoorbeeld bepaalde technieken om zware lasten op de juiste manier te tillen, regelmatige lichaamsbeweging zoals sporten en pauzes tijdens zittende activiteiten.
