Kort overzicht
- Beschrijving: Schimmelhuidziekte van de voeten, meestal veroorzaakt door draadschimmels.
- Symptomen: jeuk, schilfering van de huid, soms blaarvorming en sijpelen.
- Trigger: warme en vochtige omgeving, verzwakt immuunsysteem, beschadigde zuurmantel van de huid
- Behandeling: antischimmelmiddelen (antimycotica) die zowel uitwendig (crèmes, zalven, enz.) als inwendig (tabletten) worden gebruikt
- Contactpersoon: dermatoloog of specialist voetziekten (podoloog)
Voetschimmel: symptomen
De huidschubben zijn niet alleen lelijk. Schimmelsporen kunnen dagenlang in de geschaafde huid overleven en worden overgedragen op andere mensen.
Als er in dit stadium niets wordt gedaan tegen de voetschimmelinfectie, kunnen er scheurtjes in de hoornhuid ontstaan die pijn doen bij het lopen. Soms huilen de getroffen gebieden ook. Bovendien kunnen er kleine blaasjes ontstaan, vooral op de voetzool.
Vormen van voetschimmel
Voetschimmel nestelt zich vooral graag in de ruimte tussen de tenen, waar deze vochtig en warm is (interdigitale mycose). Er zijn echter ook andere vormen van de ziekte. Over het algemeen onderscheiden artsen de volgende vormen van voetschimmel:
Voetschimmel tussen de tenen (interdigitale vorm).
Verhornender Fußpilz (Squamös-hyperkeratotische vorm).
Deze vorm van de ziekte treft vooral de voetzolen: voetschimmelsymptomen verschijnen eerst op de ballen en de hiel. Vervolgens verspreiden ze zich naar de randen van de voeten en de achterkant van de voeten. De aangetaste huidgebieden zijn schilferig en overmatig verhoornd, maar veel patiënten denken gewoon dat ze een bijzonder droge huid op hun voeten hebben.
Voetschimmel met blaasjes (vesiculaire-dyshidrotische vorm).
Het is de zeldzaamste vorm van voetschimmel. Symptomen in de vorm van blaasjes komen vooral voor op de randen van de voeten en de voetboog. Hier is het hoornvlies behoorlijk dik, waardoor de blaasjes niet barsten, maar eerder opdrogen. Bovendien klagen de getroffenen over jeuk en spanningsgevoelens op de voet.
Verspreiding naar andere delen van het lichaam
Als u met uw blote handen aan de besmette gebieden krabt en vervolgens uw gezicht aanraakt (bijvoorbeeld lippen, oor), kunt u de schimmelpathogenen daar ook overbrengen. Hetzelfde kan gebeuren als u uw geïnfecteerde voeten en de rest van uw lichaam na het douchen of baden met dezelfde handdoek droogt.
Voetschimmel: behandeling
Om van voetschimmel af te komen, schrijft de arts de patiënt fungicide middelen voor, de zogenaamde antimycotica. Ze werken op verschillende manieren: sommige doden de aanwezige schimmels (fungicide effect), terwijl andere hun vermenigvuldiging remmen (fungistische werking).
Toepassing van antischimmelmiddelen
Of een antischimmelmiddel extern of intern wordt gebruikt, hangt af van hoe geavanceerd de voet van de atleet is.
Voetschimmel: wat helpt naast de conventionele geneeskunde?
Veel mensen zweren bij huismiddeltjes tegen voetschimmel, zoals appelciderazijn of tea tree olie. De effectiviteit van dergelijke natuurlijke remedies is echter vaak niet wetenschappelijk bewezen of niet goed bestudeerd.
Er zijn echter nog veel meer tips die het succes van een voetschimmelbehandeling zeker kunnen ondersteunen.
- Laat oppervlakkige voetschimmelproducten (crème, zalf etc.) eerst volledig in de huid trekken (duurt enkele minuten) voordat u sokken of schoenen aantrekt.
- Zorg er tijdens en na de voetschimmelbehandeling voor dat uw voeten niet langdurig zweterig of vochtig zijn.
- Vervang uw sokken dagelijks tijdens een voetschimmelbehandeling.
- Bij een voetschimmelinfectie dient u gedragen sokken op minimaal 60 graden, beter op 90 graden, te wassen.
- Vervang handdoeken en beddengoed vaker dan normaal tijdens de behandeling van voetschimmel en was ze aan de kook.
- Draag ook 's avonds sokken in bed. Dit voorkomt dat de schimmel zich op het beddengoed verspreidt.
- Schoenen moeten regelmatig (bij voorkeur dagelijks tijdens de behandeling van voetschimmel) worden besproeid met een desinfecterende spray.
Huismiddeltjes hebben hun grenzen. Als de klachten langere tijd aanhouden, niet beter worden of zelfs verergeren, dient u altijd een arts te raadplegen.
Voetschimmel: oorzaken en risicofactoren
Voetschimmel wordt meestal veroorzaakt door draadschimmels (dermatofyten), en vooral door de soort Trichophytum rubrum. Deze ziekteverwekker kan naast nagelschimmel ook andere soorten schimmelhuidziekten veroorzaken.
Meestal slagen ze echter alleen als het immuunsysteem verzwakt is of de huid beschadigd is. Anders vernietigen de beschermende mechanismen van de huid (huidflora en zuurmantel) de schimmelsporen voordat ze een infectie kunnen veroorzaken.
Voetschimmel: risicofactoren
Er zijn verschillende risicofactoren die voetschimmel bevorderen. Deze omvatten:
Daarnaast kunnen schimmels uiteraard ook via direct lichamelijk contact worden overgedragen. Vooral mensen die vechtsporten beoefenen, zoals judo, lopen risico (geen schoenen!). Huidschimmels (tinea corporis) kunnen ook door dieren (vooral knaagdieren) op de mens worden overgedragen. In Duitsland is dit echter vrij zeldzaam, vooral voor voetschimmel.
Verkeerd schoeisel: Zeer strakke schoenen kunnen een broedplaats worden voor voetschimmelpathogenen. Als je vaak zweet en dus vochtige voeten hebt terwijl je gesloten schoenen (zoals sneakers) draagt, creëer je ook een ideaal leefgebied voor schimmels. Ook mensen die op het werk nauwsluitende schoenen moeten dragen (bijvoorbeeld bouwvakkers of rioolwerkers) hebben een verhoogd risico op voetschimmel.
Andere ziekten: Bepaalde ziekten maken mensen vatbaarder voor voetschimmel, zoals problemen met de bloedsomloop in de benen, zoals die optreden als gevolg van diabetes. Ook mensen met een verzwakt immuunsysteem of een voetafwijking hebben vaker last van voetschimmel. Op dezelfde manier verhogen allergische ziekten en neurodermitis het risico op voetschimmel.
Familiale aanleg: In sommige families komt voetschimmel vaker voor, zelfs als de leden niet meer samenwonen.
Voetschimmel: onderzoeken en diagnose
Bij mogelijke klachten van voetschimmel is uw huisarts of een specialist voetziekten (podoloog) de juiste contactpersoon.
De arts zal eerst uw medische voorgeschiedenis met u bespreken. U krijgt de gelegenheid uw klachten gedetailleerd te omschrijven. Met gerichte vragen verzamelt de arts nog meer informatie die van belang kan zijn voor de diagnose. Mogelijke vragen zijn bijvoorbeeld:
- Heeft u ook huidveranderingen opgemerkt op andere delen van uw lichaam?
- Heeft u in uw familie ooit een ziekte met dergelijke symptomen gehad?
- Brengt u vaak tijd door op openbare plaatsen zoals zwembaden of kleedkamers?
Behandeling van voetschimmel tijdens de zwangerschap
Voetschimmel: beloop en prognose
Voetschimmel is over het algemeen goed te behandelen. Met tijdige en consistente therapie geneest het zonder gevolgen. Het is daarom belangrijk om zo vroeg mogelijk te reageren op tekenen van voetschimmel. Zonder therapie verspreidt het zich meestal steeds verder (bijvoorbeeld naar de nagels) – de kans dat voetschimmel in het verdere beloop vanzelf verdwijnt, is uiterst klein.
Voetschimmel: beloop en prognose
Voetschimmel is over het algemeen goed te behandelen. Met tijdige en consistente therapie geneest het zonder gevolgen. Het is daarom belangrijk om zo vroeg mogelijk te reageren op tekenen van voetschimmel. Zonder therapie verspreidt het zich meestal steeds verder (bijvoorbeeld naar de nagels) – de kans dat voetschimmel in het verdere beloop vanzelf verdwijnt, is uiterst klein.
Om voetschimmel te voorkomen, moet u ook elke dag uw sokken vervangen. Dit geldt vooral als u last heeft van zweetvoeten.
In de zomer dient u zo vaak mogelijk open schoenen (zoals sandalen) te dragen. Op blote voeten lopen is ook goed voor je voeten – maar niet in zwembaden, sauna's, openbare toilet- en kleedruimtes, hotelkamers en campings! Op dergelijke plaatsen is het risico op infectie van voetschimmel bijzonder hoog. Draag hier daarom altijd pantoffels of badschoenen.
Schimmels voeden zich met suiker. Een zo suikerarm mogelijk dieet maakt het dus moeilijker voor voetschimmel om de huid aan te vallen, omdat er dan ook minder suiker in het zweet zit.
