Wat is het sick sinus-syndroom?
Bij het zieke-sinussyndroom, ook wel sinusknoopsyndroom genoemd, is de sinusknoop in het hart beschadigd. Als lichaamseigen pacemaker veroorzaakt het de elektrische impulsen die ervoor zorgen dat de hartspier bij elke hartslag samentrekt. De defecte functie van de sinusknoop leidt tot verschillende soorten hartritmestoornissen.
De meest voorkomende zijn sinusbradycardie, waarbij het hart te langzaam klopt, en sinusaritmie, waarbij het hart onregelmatig klopt. In sommige gevallen wisselen fasen van langzame en snelle hartslag elkaar af bij het sinussyndroom.
In sommige gevallen wordt de overdracht van elektrische signalen van de sinusknoop naar de hartspiercellen tijdelijk of permanent verstoord. Artsen spreken dan van een sinuatriaal blok (SA-blok). In het ergste geval bereiken er helemaal geen signalen de hartspier. In dit geval is er sprake van een zogenaamde sinusknoopstilstand (sinusknoopstilstand). Sinusknoopstilstand en totale SA-blokkade zijn levensbedreigend.
Sick-sinussyndroom komt vaak voor bij oudere mensen bij wie het hart verzwakt is. Vaak hebben ze al last van een andere hartritmestoornis.
Symptomen
Wanneer de hartslag te snel is, treden zogenaamde hartkloppingen op. Dit betekent dat getroffenen hun eigen hartslag bijvoorbeeld als ongewoon krachtig, snel of onregelmatig ervaren. Ook andere symptomen van een hartritmestoornis zijn mogelijk, bijvoorbeeld kortademigheid, pijn op de borst en vermoeidheid.
Oorzaken en risicofactoren
De sinusknoop in het hart is verantwoordelijk voor het genereren van een hartslag en de snelheid ervan. Het genereert ongeveer 60 tot 80 elektrische signalen per minuut die naar de hartspiercellen worden gestuurd. Wanneer de spiercellen het elektrische signaal ontvangen, trekken ze samen en vormen ze een hartslag.
Bij het zieke-sinussyndroom is de sinusknoop beschadigd en verliest daardoor zijn functie. Dit wordt vaak veroorzaakt door een hartziekte zoals coronaire hartziekte, spierdysfunctie van het hart (cardiomyopathie) of ontsteking van de hartspier (myocarditis).
Sommige getroffen personen lijden ook aan een aangeboren storing van bepaalde ionkanalen. Ionenkanalen zijn eiwitten die betrokken zijn bij het transport van elektrolyten. Elektrolyten zijn mineralen zoals natrium, kalium en magnesium. Elektrolytverschuivingen via ionkanalen zijn essentieel voor de overdracht van elektrische impulsen die door de sinusknoop worden gegenereerd.
Onderzoek en diagnose
Soms voert de arts het ECG uit onder fysieke belasting op de ergometer. Als de hartslag onder stress onvoldoende stijgt, kan dit een indicatie zijn voor het ‘sick-sinussyndroom’.
Bij een zogenaamde atropinetest krijgt de getroffen persoon atropine via de ader. Atropine veroorzaakt feitelijk een verhoging van de hartslag. Als er sprake is van het ‘sick-sinussyndroom’, treedt er geen verhoging van de hartslag op.
Behandeling
Sick-sinussyndroom vereist het gebruik van een pacemaker om de taak van de sinusknoop over te nemen. De pacemaker wordt meestal onder de huid boven de rechterborst geïmplanteerd. Het apparaat is via twee sondes met het hart verbonden. Als de functie van de sinusknoop uitvalt, neemt de pacemaker zijn taak over. Als het hart sneller klopt, zijn medicijnen nodig. Als fasen van een te trage hartslag worden afgewisseld met hartkloppingen, krijgen de getroffenen een pacemaker en medicijnen.
Omdat het zieke-sinussyndroom vaak gebaseerd is op een andere hartziekte, is het noodzakelijk om deze ook te behandelen.
