Hoofdluizen: kort overzicht
- Uiterlijk: tot 3 millimeter groot, vlak, kleur doorschijnend-witachtig, grijs of bruinachtig; de eieren (neten) zijn tot 0.8 millimeter groot, ovaal, aanvankelijk doorschijnend, later wit.
- Overdracht: meestal rechtstreeks van persoon op persoon bij nauw lichaamscontact; zeldzamer indirect via voorwerpen zoals haarborstels of petten; GEEN overdracht via huisdieren!
- Gewenste lokalisaties: op het hoofd in het slaapgebied, achter de oren, op de achterkant van de nek en op de achterkant van het hoofd.
- Behandeling: Beste combinatietherapie van nat uitkammen (met luizenkam en eventueel vergrootglas) en het aanbrengen van insecticiden.
Hoe hoofdluis te herkennen
De eieren zijn ovaal, ongeveer 0.8 millimeter lang en beschermd door een chitineuze schaal (nit). Aanvankelijk zijn de neten doorschijnend, later (als de larve is uitgekomen) wit. Ze plakken aan het haar nabij de hoofdhuid.
Vaak wordt een besmetting met hoofdluis bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld wanneer tijdens het kammen een paar parasieten uit het haar vallen. Daarom wordt de diagnose zeer zelden door een arts gesteld, maar meestal door de ouders of soms door opvoeders/leraren.
Vaak bestaat er al een vermoeden dat iemand hoofdluis heeft – vanwege de klachten of omdat er al gevallen bekend zijn van een luizenplaag in de directe omgeving. Vervolgens kan systematisch de kop van de dieren worden doorzocht. Hulpmiddelen zoals een vergrootglas en een luizenkam zijn hiervoor aan te raden.
Vervolgens kam je al het haar zorgvuldig door met de luizenkam, waarbij de tanden bij elke beweging de hoofdhuid raken. De hoofdluizen en hun eitjes (neten), die zich dicht bij de hoofdhuid aan het haar hechten, komen vast te zitten tussen de zeer dicht bij elkaar geplaatste tanden (afstand: 0.2 tot 0.3 mm). Hierdoor kunnen ze gemakkelijker worden uitgekamd en geïdentificeerd. Om dit te doen, kunt u de kam het beste na elke streek afvegen aan een stuk keuken- of toiletpapier en deze vervolgens wassen.
Een vergrootglas is vooral goed voor het opsporen van jonge hoofdluizen die zich nog in het nimfstadium bevinden. Met het blote oog worden ze gemakkelijk over het hoofd gezien. Bovendien helpt het vergrootglas om hoofdluizen en hun eitjes (neten) te onderscheiden van roos.
Hoofdluis: behandeling
Nat uitkammen
Deze methode van hoofdluisbehandeling is complex en vergt veel geduld van de behandelde persoon en de ‘begeleider’. Vooral bij kinderen is dit vaak lastig. Bovendien kan hoofdluis alleen vaak niet volledig worden uitgeroeid door hoofdluizen uit te kammen. Daarom is het beter om mechanische therapie te combineren met lokaal toepasbare middelen tegen hoofdluis.
Middelen tegen hoofdluis
- Geen van de remedies tegen hoofdluis werkt 100 procent. Ze moeten daarom meerdere keren worden toegepast.
- De middelen kunnen de huid tijdelijk irriteren en jeuk veroorzaken.
- Middelen in sprayvorm kunnen worden ingeademd en mogelijk allergische reacties veroorzaken. Ze zijn daarom niet geschikt voor kinderen met luchtwegaandoeningen zoals astma (oplossingen of gels tegen hoofdluis verdienen hier de voorkeur).
insecticiden
Om succes te hebben, moeten de insecticiden tegen hoofdluis meerdere keren worden toegepast (meestal na zeven tot tien dagen). De exacte toepassing is afhankelijk van het product. Lees vóór aanvang van de behandeling de gebruiksaanwijzing en volg deze op, vooral met betrekking tot de inwerktijd en de duur van het aanbrengen van de middelen. Anders kan het gebeuren dat sommige hoofdluizen of larven en eieren overleven.
silicone olie
Insecticiden worden al tientallen jaren gebruikt tegen hoofdluis, ook in andere Europese landen. Als gevolg hiervan hebben hoofdluizen resistentie (resistentie) ontwikkeld tegen sommige insecticiden. Daarom worden nu middelen met siliconenolie (dimeticon) gebruikt, die geen insecticiden bevatten en dus geen problemen met de resistentie veroorzaken.
Speciale aandacht moet ook worden besteed aan de waarschuwingslabels: Siliconenhoudende middelen zijn licht ontvlambaar. Na het aanbrengen mag het kind dus niet in de buurt van open vuur komen en ook geen föhn gebruiken!
Dimethicon wordt als niet-giftig beschouwd en wordt niet via de huid in het lichaam opgenomen.
Plantaardige olien
Aanbevolen: Kam uitkammen en insecticide!
Experts raden aan om het kammen te combineren met het aanbrengen van een insecticide tegen hoofdluis. Er wordt gezegd dat dit het beste succespercentage laat zien bij de behandeling van hoofdluis. Voorwaarde hiervoor is dat het insecticide correct wordt gebruikt volgens de gebruiksaanwijzing en de luizenkam. Als u het niet zeker weet, kunt u het beste advies inwinnen bij de apotheek of bij uw arts.
Het volgende behandelingsregime wordt aanbevolen:
|
Dag |
Maatregelen |
|
dag 1 |
|
|
dag 5 |
Kam het haar nat uit om vroeg uitgekomen larven te verwijderen. |
|
Dag 8, 9 of 10 |
Behandel het haar opnieuw met insecticide om laat uitgekomen larven te doden. |
|
dag 13 |
Controleonderzoek door nat uitkammen. |
|
dag 17 |
Eventuele eindcontrole door nat uitkammen. |
Onderzoek: de plasma-luizenkam
Huismiddeltjes tegen hoofdluis
Degenen die zich zorgen maken over de mogelijke bijwerkingen van insecticiden of siliconenolie wenden zich graag tot alternatieve behandelingen voor hoofdluis. Huismiddeltjes zoals etherische oliën (bijvoorbeeld tea tree of lavendelolie) en azijn zouden de parasieten effectief kunnen bestrijden.
Ook bij azijn is de effectiviteit tegen hoofdluis niet bewezen. Het is in ieder geval aan te raden om de azijn na het aanbrengen op het haar een half uur te laten intrekken en daarna uit te wassen.
Andere huismiddeltjes tegen hoofdluis zijn alcohol, aloë vera en bijtende soda. Ook hier is de effectiviteit niet bewezen. Hetzelfde geldt voor saunabezoek, dat soms wordt aanbevolen tegen hoofdluisbesmettingen.
Moet de rest van het gezin ook behandeld worden?
Als een kind hoofdluis heeft, moeten alle leden van het gezin op de parasieten worden onderzocht, bij voorkeur door nat kammen. Alleen degenen die ook besmet zijn, moeten ook worden behandeld.
Hoofdluis: oorzaken en risicofactoren
Dit gebeurt vrijwel altijd door directe overdracht van hoofdluis van persoon op persoon, bijvoorbeeld wanneer kinderen tijdens het spelen hun hoofden tegen elkaar houden. De parasieten migreren vervolgens van haar naar haar – ze kunnen niet springen.
Trouwens, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn huisdieren geen dragers van hoofdluizen!
Waar zitten hoofdluizen het liefst?
Hoofdluizen houden er vooral van om op de slapen, achter de oren, op de achterkant van de nek en op de achterkant van het hoofd te spelen. Hier is de huid erg dun en heeft de optimale temperatuur voor de kleine bloedzuigers.
Af en toe worden hoofdluizen ook wel haarluizen genoemd, hoewel deze term misleidend en strikt genomen onjuist is, aangezien uiteindelijk alle menselijke luizen “haarluizen” zijn (inclusief bijvoorbeeld krabben).
Hoe voeden en reproduceren hoofdluizen zich?
Dankzij de altijd beschikbare voedselvoorraad kunnen hoofdluizen zich ijverig voortplanten: de vrouwtjes kunnen tijdens hun levensduur van ongeveer vier weken 90 tot 140 eieren produceren. Ongeveer 17 tot 22 dagen na de bevruchting leggen ze de eieren: ze hechten ze met een speciale afscheiding aan het haar nabij de hoofdhuid. Deze “lijm” is onoplosbaar in water, waardoor de eieren niet loskomen tijdens normaal haarwassen.
Waarom besmetten hoofdluizen vooral kinderen?
Hoofdluisbesmettingen komen het meest voor bij kinderen tussen de drie en twaalf jaar. De reden is dat ze tijdens het dagelijkse spelen en ravotten nauwer fysiek contact hebben dan volwassenen. Hierdoor kunnen de luizen heel gemakkelijk van gastheer wisselen. Volwassenen raken zelden besmet, en als ze dat wel doen, zijn het meestal hun kinderen die hoofdluis mee naar huis nemen van school of andere gemeenschapsinstellingen.
Hoofdluis: symptomen
Regelmatig krabben aan het hoofd kan krassen achterlaten die zelfs kunnen bloeden. Deze huidbeschadiging kan gemakkelijk ontstoken raken, wat kan leiden tot een eczeemachtige uitslag (“luizeneczeem”). Bovendien kunnen bacteriën de beschadigde hoofdhuid gemakkelijk koloniseren. Deze bacteriële superinfectie kan ervoor zorgen dat de lymfeklieren op het hoofd en de nek opzwellen.
Door de jeuk slapen getroffen personen vaak erg onrustig.
Hoofdluis: verplichte melding
Eerlijk gezegd moeten ouders ook iedereen met wie het kind nauw contact heeft, informeren over de hoofdluisbesmetting. Dit kunnen bijvoorbeeld speelkameraadjes (of hun ouders) zijn of leden van de sportclub van het kind.
Hoofdluizen: prognose
Hoofdluis is vervelend, maar onschadelijk. Op onze breedtegraden kunnen ze geen ziekten overbrengen. Als de behandeling correct en consequent wordt uitgevoerd, is hoofdluis snel verdwenen.
Voorkom hoofdluis
Het is moeilijk om hoofdluizen te voorkomen, omdat ze zich zo gemakkelijk verspreiden. Als echter bekend is dat er een besmetting bestaat in de directe omgeving (familie, gemeenschapsvoorziening, sportclub, speelkameraadjes, enz.), moet men indien mogelijk fysiek contact met de persoon in kwestie vermijden en geen petten, sjaals, kammen, borstels delen. , enz.
Een ‘preventieve’ hoofdluisbehandeling van alle gezinsleden wanneer iemand besmet is, wordt over het algemeen niet aanbevolen.
