Synoniemen in bredere zin
Zollinger-Ellison Syndroom
Definitie
Zollinger-Ellison-syndroom (gastrinoom) is een paraneoplastisch syndroom dat leidt tot een verhoogde productie van het hormoon gastrine. Dit hormoon stimuleert de maag om meer te produceren maagzuur​ Als gevolg hiervan kunnen zweren ontstaan ​​in het maagdarmkanaal.
Het Zollinger-Ellison-syndroom werd voor het eerst beschreven door de Amerikaanse chirurgen Robert Milton Zollinger en Edwin Homer Ellison. De diagnose van het Zollinger-Ellison-syndroom omvat allereerst een grondige registratie van de exacte geschiedenis van het lijden van de patiënt (anamnese), evenals een fysiek onderzoek door de behandelende arts. Als een carcinoom wordt vermoed, is de volgende stap het bepalen van maag uitscheiding.
Dit meet hoeveel maagzuur wordt geproduceerd in een uur wanneer de maag wordt niet blootgesteld aan prikkels. Deze waarde wordt "basale zuuroutput" of basale secretie genoemd. Aan de andere kant wordt bepaald hoeveel maagzuur wordt geproduceerd in een uur wanneer de maag extra wordt gestimuleerd door een kunstmatig geproduceerde stof (pentagastrine), deze waarde wordt "maximale zuurproductie" genoemd.
Bij gezonde mensen zou de "maximale zuuropbrengst" een veel hogere waarde moeten hebben dan de "basale zuuropbrengst". Bij mensen met het Zollinger-Ellison-syndroom (gastrinoom) verschillen de twee waarden niet veel, aangezien de afscheiding van maagzuur niet verder gestimuleerd kan worden door de toch al constante stimulatie door gastrine, zelfs niet met een extra stimulus. Naast de bepaling van de maagafscheiding is het ook mogelijk om direct de gastrinewaarde in de bloed.
Voor dit doel moet de patiënt zijn geweest vastend gedurende 12 uur (dwz zonder inname van voedsel) voor de bloed monster wordt genomen. Maar pas op, een verhoogde gastrine-spiegel kan ook verklaard worden door andere ziekten dan een gastrinoom, bijvoorbeeld door een bepaalde vorm van gastritis. Ten slotte, als verdere test in het kader van diagnostiek, een endoscopie kan uitgevoerd worden.
In een endoscopiewordt een speciaal instrument door de patiënt ingebracht mond, met behulp waarvan de arts via een camera inzicht kan krijgen in het maagdarmkanaal. Met deze onderzoekstechniek kunnen eventueel aanwezige zweren worden weergegeven. In sommige gevallen is het ook mogelijk om gastrinomen (Zollinger-Ellison-syndroom) direct op te sporen, maar dit is moeilijk omdat gastrinomen met een diameter kleiner dan 1 cm meestal erg klein zijn.
Om deze reden is endosonografie een geschikte verdere procedure. Hier vergelijkbaar met endoscopie, wordt een instrument ingebracht in het maagdarmkanaal, waaraan een ultrageluid apparaat is bovendien bevestigd. Op deze manier kan de wand van de maag en darm in detail worden onderzocht en kunnen zelfs kleine laesies worden opgespoord.
