Zink: veiligheidsbeoordeling

De Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) is laatst geëvalueerd vitaminen en mineralen voor veiligheid in 2006 en stelde een zogenaamd Tolerable Upper Intake Level (UL) voor elke micronutriënt vast, op voorwaarde dat er voldoende gegevens beschikbaar waren. Deze UL weerspiegelt het maximale veilige niveau van een micronutriënt die niet zal veroorzaken bijwerkingen wanneer het een leven lang dagelijks uit alle bronnen wordt ingenomen.

De maximale veilige dagelijkse inname voor zink is 25 mg. De maximale veilige dagelijkse inname voor zink is 2.5 keer de door de EU aanbevolen dagelijkse inname (Nutrient Reference Value, NRV).

De bovenstaande veilige maximale dagelijkse inname is van toepassing op volwassenen van 18 jaar en ouder en op zwangere en zogende vrouwen.

Ongunstige bijwerkingen van overmatig zink opname uit conventioneel voedsel is niet waargenomen.

De gegevens van de NVS II (Nationale Voedingsenquête II, 2008) over de dagelijkse inname van zink geven aan dat de veilige dagelijkse maximale hoeveelheid niet wordt bereikt via conventionele voedingsmiddelen. In de vorm van voedingssupplementenis een lichte overschrijding van de veilige dagelijkse inname voor zink mogelijk, maar de EFSA beschouwt dit niet als een verhoogd risico.

De NOAEL (No Observed Adverse Effect Level) - de hoogste dosis van een stof die niet detecteerbaar en meetbaar is bijwerkingen zelfs bij voortdurende inname - werd door de EFSA vastgesteld op 50 mg zink, wat tweemaal de veilige dagelijkse limiet is.

Bijwerkingen van overmatige inname van zink

Een acuut hoge zinkopname in hoeveelheden van 225 tot 450 mg resulteerde in bijwerkingen zoals misselijkheid (ziekte), braken, pijn in de buik (maag pijn), krampen en diarree (diarree).

Aanhoudende overmatige zinkinname van 150 tot 300 mg per dag resulteerde in koper tekort aan studies, met bijbehorende symptomen van bloedarmoede (bloedarmoede), neutropenie (vermindering van wit bloed cellen in het bloed) en een verminderde immuunrespons. Hoeveelheden van 53 mg zink per dag, gedurende 90 dagen ingenomen, bleven zonder ongewenste bijwerkingen op koper statuut.

Verder wordt de invloed van verhoogde zinkinname op het lipidenmetabolisme besproken. In onderzoeken met 160 mg zink per dag, gedurende 6 weken ingenomen, verminderd HDL (hoog dichtheid lipoproteïne) concentraties waargenomen. Een ander onderzoek met 150 mg zink per dag, ingenomen gedurende 12 weken, toonde geen enkel effect op het lipidenmetabolisme. Over het algemeen zijn de studieresultaten inconsistent bij innames tussen 40 en 160 mg zink per dag en laten ze geen duidelijke conclusie toe over de effecten van zink op het lipidenmetabolisme.