Sociale fobie: oorzaken, symptomen en behandeling

Sociale angst, of sociale fobie, is een angststoornis​ Daarin zijn patiënten bang om negatieve aandacht te trekken en zichzelf in gezelschap in verlegenheid te brengen. De angst draait om de mogelijkheid dat de algemene aandacht gericht zal zijn op de eigen persoon. Ongeveer 11 tot 15 procent van de mensen ontwikkelt zich sociale angst tijdens hun leven.

Wat is sociale fobie?

Sociale angst wordt in de ICD 10 (gepubliceerd door de WHO) als volgt gedefinieerd: Mensen met sociale fobie zijn bang om op te vallen in kleinere groepen en in het middelpunt van de belangstelling te staan. Het gevoel van eigenwaarde is laag en kritiek is moeilijk te verdragen. Kenmerkend is dat deze angst niet voorkomt bij grote menigten. Het is beperkt tot specifieke sociale situaties. In sommige gevallen is de angst gericht op gelegenheden zoals openbare maaltijden of lezingen. Het komt echter veel vaker voor dat de angst zich uitstrekt tot veel sociale situaties. Symptomen zijn onder meer hartkloppingen, misselijkheid, beven en zweten. Omdat de lijdensdruk kan toenemen tot het punt van paniekaanvallen, vertonen getroffen individuen vermijdingsgedrag om te ontsnappen aan de bijbehorende symptomen van sociale fobie.

Oorzaken

Sociale fobie kan verschillende oorzaken hebben, meestal met een heel web van oorzaken. Enerzijds hebben studies uitgewezen dat een genetische aanleg ook een rol kan spelen bij een dergelijke aandoening. Dit blijkt bijvoorbeeld uit tweelingonderzoeken. Een andere reden voor een sociale fobie kan zijn verankerd in de persoonlijkheid van de getroffen persoon. Mensen die dergelijke problemen hebben, zijn bijvoorbeeld vaak onzekerder en twijfelen aan zichzelf, terwijl anderen vergelijkbare dingen met humor overwinnen. Het lage zelfvertrouwen kan op zijn beurt verschillende oorzaken hebben: een liefdeloze opvoeding waarin geen basisvertrouwen kon worden gevormd, trauma of sociale tekorten zoals uitsluiting, afwijzing, etc. Psychotherapie kan worden gebruikt om de redenen voor sociale fobie te analyseren.

Symptomen, klachten en tekenen

Typisch symptoom van sociale fobie is angst voor sociale contacten. Interactie met andere mensen is een stressvolle situatie voor patiënten. Daarom is een teken van sociale fobie het vermijden van situaties waarin iemand moet communiceren of gesprekken moet voeren met andere mensen. Dit vermijdingsgedrag resulteert in overeenkomstige klachten die de kwaliteit van leven aanzienlijk kunnen verminderen. Enerzijds zijn sociale contacten in een normaal leven van alledag nauwelijks te vermijden. Beroepsleven, familiebijeenkomsten of contacten in alledaagse situaties zoals doktersbezoeken of winkelen worden dan stressvolle situaties voor mensen met sociale fobie. De klachten in dergelijke situaties kunnen ook vaak psychosomatisch van aard zijn. Hart hartkloppingen, zweten, het gevoel bijna flauw te vallen of de neiging hiertoe stotteren zijn typische psychosomatische symptomen. Nieuwe klachten komen voort uit de poging om dergelijke situaties te vermijden. De getroffenen worden bedreigd met sociaal isolement. Een totale terugtrekking uit het dagelijkse leven verlicht dan aanvankelijk de angst om in sociale situaties te moeten leven. Desalniettemin zijn de meeste mensen met een sociale fobie niet blijvend blij met zo'n beperkt leven en wensen ze dat ze normaal met anderen kunnen omgaan. Indien onbehandeld, wordt sociale fobie dienovereenkomstig vaak geassocieerd met Depressie en zelfs suïcidaliteit.

Diagnose en verloop

Om een ​​betrouwbare diagnose van sociale fobie te kunnen stellen, moet aan de bovenstaande criteria worden voldaan. Maar hoe ontstaat zo'n aandoening? Is er een typische cursus? Aan sociale fobieën kan in de regel geen enkele oorzakelijke reden worden toegekend. Ze zijn nogal verraderlijk en ontwikkelen zich langzaam over jaren. Als de aandoening niet op de juiste manier wordt behandeld, bestaat het risico op chronificatie. Vaak verslavende stoornissen en / of Depressie worden aan de mix toegevoegd, waarbij getroffenen proberen zichzelf te helpen door middel van alcohol, medicatie of drugs​ Dit heet comorbiditeit. Het komt vaak voor dat patiënten zich steeds verder terugtrekken en eenzaam worden. Als deze aandoening echter op tijd wordt behandeld, is de prognose voor herstel van sociale fobie gunstig.

Complicaties

Sociale fobie is een aandoening die niet mag worden onderschat. Getroffen individuen vermijden omgang met andere mensen. Ze trekken zich terug, isoleren zich steeds meer van de sociale 'buitenwereld' en ontwikkelen zich niet zelden Depressie​ Zelfs naar de dokter gaan is voor veel patiënten pas na meerdere pogingen mogelijk. De horror begint al op straat. Daar kunnen fobiepatiënten nog andere mensen ontwijken, maar in de bus, tram of metro is ontsnappen onmogelijk. De angst raakt verankerd. De getroffenen proberen de voorwaarde​ Ze nemen hun toevlucht tot drugs zoals kalmerende middelen (benzodiazepines​ Om het bezoek aan de dokter te doorstaan, is kortdurend gebruik als hulpmiddel volkomen gerechtvaardigd. Het is echter absoluut niet aan te raden om ze voor een langere periode te gebruiken, omdat dit tot afhankelijkheid leidt en nog meer problemen met zich meebrengt. Sommige sociale fobieën ontwikkelen andere strategieën. Ze nemen hun toevlucht tot alcoholische dranken. Dit kan snel uitgroeien tot een alcoholverslaving​ Het vermijden van bepaalde situaties leidt tot verdere beperkingen in het dagelijks leven van mensen met een sociale fobie. Dit kan het bijvoorbeeld moeilijk maken om een ​​geschikte baan te kiezen. Als dit uiteindelijk wordt gevonden, kan er alsnog een uitval dreigen. Zelfs als je in de klas zit tijdens theoretische lessen, kan dit een bedreigende toestand bij de fobische persoon veroorzaken. Niet zelden eindigt dit in paniekaanvallen​ Sommigen van de getroffenen slagen erin geschoolde arbeiders te worden, terwijl anderen levenslang ongeschoold blijven en alleen het hoofd boven water kunnen houden water tijdelijk met ongeschoold werk. Zonder medische behandeling kan de sociale fobie zodanig toenemen dat patiënten geen sociaal contact meer kunnen maken. Soms kan dit suïcidaal gedrag bevorderen.

Wanneer moet je naar een dokter?

Sociale fobie, als pathologisch angststoornis, is altijd een reden om naar een dokter te gaan. In een dergelijke situatie kunnen psychotherapeuten hoogstwaarschijnlijk helpen. Het is echter problematisch dat de overgang tussen een hoge mate van verlegenheid of onzekerheid en een echte angst niet altijd duidelijk is. Mensen die sociale interactie erg moeilijk vinden en worden gekenmerkt door angst voor teleurstelling en mislukking, hoeven niet noodzakelijkerwijs te worden getroffen door sociale fobie. Sociale fobie wordt daarom als pathologisch beschouwd wanneer de angst leidt tot vermijdingsgedrag. Dit betekent dat de getroffen persoon echt beperkingen ervaart als gevolg van de angst. Deze beperkingen zijn dan de reden om hulp te zoeken. De beperkingen kunnen bijvoorbeeld sociaal isolement zijn, of angst voor interactie in het algemeen. Als het onduidelijk is in welke mate persoonlijke of psychologische omstandigheden leiden voor deze beperkingen moet een professional worden geraadpleegd. Dit hoeft niet per se een dokter te zijn. Een psycholoog kan ook helpen, net als een goed opgeleide coach. Doorslaggevend is dat als het sociale leven als ernstig beperkt wordt ervaren, er bereidheid is om dit te onderzoeken en te veranderen. Als daarentegen de sociale fobie zo ver is gevorderd dat zelfs dat niet meer mogelijk is, ligt de verantwoordelijkheid bij het milieu.

Behandeling en therapie

Maar hoe kan sociale fobie met succes worden behandeld? Inmiddels is erkend dat een combinatie van psychotherapie en medicamenteuze behandeling is het meest veelbelovend. Medicatie-opties omvatten verschillende antidepressiva, zoals sertraline or mirtazapine, die een angstverlichtend effect hebben omdat ze inwerken op specifieke delen van de hersenen waar angst vandaan komt. De juiste medicatie is een voorwaarde voor psychotherapie om überhaupt effectief te zijn. Psychotherapeutisch, cognitief gedragstherapie wordt meestal gebruikt zodat getroffenen leren een positief zelfbeeld op te bouwen en beter met nederlagen om te gaan. Binnen dit kader wordt ernaar gestreefd dat patiënten onafhankelijker worden van de mening van anderen. Daarnaast diverse ontspanning technieken zoals progressieve spierontspanning or autogene training worden geoefend stress te verminderen​ Idealiter kunnen crises in deze gevallen worden afgewend ontspanning technieken zijn goed onder de knie. Op korte termijn kan ook sociale fobie worden behandeld benzodiazepines. diazepam or alprazolamhiervoor kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt. Vanwege het verslavende potentieel van deze kalmerende middelen, moeten ze echter zo spaarzaam als nodig en zo kort mogelijk worden gebruikt. Dienovereenkomstig zijn er enkele benaderingen om sociale fobieën te behandelen.

het voorkomen

Omdat niet precies bekend is wat uiteindelijk sociale fobieën veroorzaakt, is het moeilijk om preventieve maatregelen te nemen maatregelenEr werd echter geconstateerd dat een ongunstige en afwijzende houding van ouders of leeftijdsgenoten in jeugd verhoogt het risico. Bij de eigen opvoedingsstijl moet hier dus rekening mee worden gehouden. Daarnaast geldt het volgende: Bij de eerste verdenking dient men een behandeling te zoeken, want dan is de prognose voor de genezing van een sociale fobie het beste. Een sociale fobie vereist psychotherapeutische follow-up, omdat het de getroffen persoon de rest van zijn of haar leven begeleidt. Als de patiënt eerder in het ziekenhuis is opgenomen tijdens een ziekenhuisopname, bereidt de nazorg hem of haar voor op een terugkeer naar het dagelijkse leven buiten de psychiatrische zorg om.

Nazorg

De omvang van de nazorg is afhankelijk van het individu voorwaarde van de patiënt. Hoe dan ook, bij fobie is angst een primair symptoom. Angst gooit de patiënt weg evenwicht​ Daarom kan, zelfs in het geval van een succesvol behandelde persoon die emotioneel gestabiliseerd is, een mogelijke verslechtering nooit volledig worden uitgesloten. Gedurende gedragstherapie follow-up verdiept de patiënt zijn kennis over hoe hij zijn fobie beter kan integreren in de dagelijkse routines. Tegelijkertijd leert de psycholoog hem welk gedrag nuttig is in acute angstsituaties. De getroffen persoon moet worden aangemoedigd om de therapeut buiten de reguliere kantooruren te bezoeken, vooral tijdens dergelijke evenementen. Het adres van de therapeut heeft hier de functie van 'beschermend eiland'. Als de patiënt door de fobie zijn of haar eerdere beroep niet meer kan uitoefenen, zorgt de psycholoog ook in dit geval voor hem. Naast de fobie is er een zeer hoog risico op het ontstaan ​​van een depressie als gevolg van het onvermogen om te werken. Dit ongunstige beloop van de ziekte wordt tijdens de nazorg tegengegaan.

Wat u zelf kunt doen

Confronteren met de angstaanjagende situaties, zoals gebruikt in gedragstherapie, kan ook door patiënten zelf worden gedaan. Zelfhulpboeken en trainingsboekjes kunnen hierbij helpen. Hoewel zelfhulpboeken niet voldoende zijn voor elke sociale fobie om sociale angst volledig te overwinnen, kunnen ze sommige mensen helpen aanzienlijk te verbeteren. Mensen met een sociale fobie kunnen ook ondersteuning vinden op internet. Verschillende online groepen in de vorm van forums, apps en sociale mediagroepen kunnen patiënten helpen om zich niet alleen te voelen met hun angsten. Wanneer online ondersteuningsgroepen samenwerken om vermijdingsgedrag te verminderen en andere symptomen te verminderen, kunnen ze bovendien tastbare vooruitgang teweegbrengen. De meeste fora en online groepen richten zich echter op wederzijdse hulp in plaats van een (zelf) therapeutische benadering. Groepen die elkaar in het echte leven ontmoeten, bieden nog een mogelijkheid voor zelfhulp. De angsten van veel mensen met een sociale fobie staan ​​dit echter in de weg, omdat ze terughoudend zijn om een ​​groep vreemden in een onbekende omgeving te ontmoeten. Mindfulness kan de symptomen van helpen verlichten spanning en ook om de specifieke symptomen van sociale fobie te verbeteren. Mindfulness is in de eerste plaats een aanvulling op andere methoden.