Wat is de Rh-factor?
Er zijn vijf antigenen in het Rhesus-bloedgroepsysteem: D, C, c, E en e. Het belangrijkste kenmerk is de Rhesusfactor D (Rh-factor). Als een persoon deze factor op het oppervlak van zijn rode bloedcellen (erytrocyten) bij zich draagt, is hij Rh-positief; als de factor ontbreekt, wordt deze Rh-negatief genoemd.
Onderzoekers ontdekten de rhesusfactor in de jaren veertig: ze namen bloed af van resusapen en injecteerden dat in cavia's. Vervolgens dienden ze het knaagdierenserum toe aan de resusapen en zagen dat de erytrocyten van de apen samenklonterden: de knaagdieren hadden in hun bloed antistoffen gevormd tegen de erytrocyten van de aap, die na overdracht in hun lichaam de erytrocyten van de apen aanvielen.
Resusfactor: betekenis voor zwangere vrouwen
Als de moeder opnieuw zwanger wordt van een Rh-positief kind, komen de antistoffen van de moeder in de bloedbaan van de foetus terecht. Daar vernietigen ze de rode bloedcellen van de foetus – artsen noemen dit ‘haemolyticus neonatorum’: bij het ongeboren kind ontwikkelen zich effusies in het hartzakje en het borstvlies, en kan hartfalen het gevolg zijn.
Om dit te voorkomen, dient de arts kort na de geboorte van een Rh-positief kind Rh-factorprofylaxe toe aan een Rh-negatieve moeder. Hierdoor wordt de vorming van de antistoffen voorkomen, waardoor er geen gevaar bestaat voor een tweede zwangerschap bij een Rh-positief kind.