Definitie
Een prikkelbaar blaas is een aandoening van het ledigen van de blaas die zich manifesteert door een frequent drang om te plassen en soms ook door het onvermogen om de urine vast te houden. Voor de diagnose is het belangrijk dat geen van de vele andere oorzaken van a blaas mictiestoornis aanwezig zijn.
Synoniemen
- Over- en hyperactieve blaas
- Urethraal syndroom
- Frequenca-urgentiesyndroom
Samengevat
Meestal zijn het vrouwen en mannen tussen de 30 en 50 jaar die last hebben van een prikkelbaar blaas. De drang om vaak naar het toilet te gaan en meestal om in kleine hoeveelheden te plassen, is het belangrijkste symptoom van een prikkelbare blaas. In sommige gevallen wordt een onvermogen om de urine vast te houden tijdens het urineren waargenomen (zogenaamd urge-incontinentie).
A branderig gevoel bij het plassen, wat eerder zou duiden op een infectie van de blaas, is meestal afwezig. Na veelvuldig toiletbezoek en plassen kunnen echter drukpijnen in het blaasgebied optreden. De urine is meestal ongeconcentreerd, dwz helder en vrij van bloed.
Prikkelbare blazen komen vaak voor, maar het aantal niet-gemelde gevallen is erg hoog, aangezien de meeste patiënten helemaal niet naar de dokter gaan of te laat komen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een primaire en een secundaire vorm van de prikkelbare blaas. De primaire prikkelbare blaas is de meest voorkomende vorm en duidt niet op een duidelijke oorzaak van de ziekte.
Als men de blaas onderzoekt door te printen, kan men vaak zien dat bij patiënten met een primair prikkelbare blaas zelfs een kleine hoeveelheid urine vaak voldoende is om de blaasspieren te laten ontspannen. Na veelvuldig cystitis in het verleden kan de blaas ook worden gesensibiliseerd, dwz zelfs hier is een kleine hoeveelheid urine voldoende om de drang om te plassen. De secundaire, zeldzamere vorm van een prikkelbare blaas kan vele oorzaken hebben.
Bijvoorbeeld cystitis kan ook worden genoemd, maar ook steenaandoeningen (blaasstenen) kunnen leiden tot een prikkelbare blaas als ze lang in de blaas blijven en niet worden uitgescheiden. Tumoren van de blaas zijn ook een zeldzame maar zeer ernstige oorzaak van een prikkelbare blaas en zijn vaak het eerste teken van de tumor. Door het verlagen van het oestrogeengehalte bij vrouwen in de menopauze, de voorwaarde van de urethrale slijmvlies kan veranderen en dus leiden tot een prikkelbare blaas.
Elke verdere wijziging of vernauwing van het urinebuis, bijv. verklevingen na bestralingstherapie voor kanker, vaak jaren van tevoren uitgevoerd, kan worden opgemerkt als een prikkelbare blaas. De inname van wash-outmedicijnen (diuretica), die vanwege andere ziekten regelmatig moet worden ingenomen, kan ook een prikkelbare blaas als bijwerking veroorzaken. Een niet te verwaarlozen oorzaak van een prikkelbare blaas, zo niet de meest voorkomende, is een psychologische component.
Veel patiënten geven aan bang te zijn om de hele tijd naar het toilet te moeten, vooral als ze onderweg zijn en geen toilet kunnen vinden. Het resultaat: een toename van de drang om te plassen. Na traumatische gebeurtenissen of tijdens emotionele conflicten moet onderscheid worden gemaakt tussen incontinentie (bijv. plassen tijdens de slaap) en prikkelbare blaas. In tegenstelling tot patiënten met een prikkelbare blaas, merken de getroffenen hun drang om te plassen niet op.
