Voetliftverlamming is een verlamming van de spieren die verantwoordelijk zijn voor het optillen van de voet. Dit zijn spieren die zich aan de voorkant van de onderpomp bevinden been en trek de enkel gewricht aan de voet. Deze spieren worden de anterieure tibialis-spier, de extensor digitorum longus-spier en de extensor hallucis longus-spier genoemd en worden allemaal geïnnerveerd door dezelfde zenuw, de fibulaire zenuw.
Als deze zenuw beschadigd is, kunnen de spieren niet meer werken en kan de voet tijdens het lopen niet meer goed worden opgetild. De zenuw kan in zijn loop beschadigd raken, in welk geval het een perifere zenuwlaesie wordt genoemd, maar er kan ook centrale schade ontstaan, bijvoorbeeld als gevolg van een beroerte of een doorsnede. De volgende artikelen zijn wellicht ook interessant voor u: Pijn aan de bal van de voet, fysiotherapie hielspoor, fysiotherapie voetafwijkingen
Oefeningen
Kortom, oefeningen voor het parese van de voetheffer moeten consistent en regelmatig worden uitgevoerd, ook al kan het in het begin erg demotiverend zijn om geen beweging en veranderingen direct te zien. Uithoudingsvermogen en uithoudingsvermogen vereist! Regeneratie van zenuwweefsel kost veel tijd en het is belangrijk om regelmatig en consistent de juiste prikkels te geven.
Handige oefeningen, die hieronder worden weergegeven, kunnen zijn:
- Zet de voet in zittende positie
- Stel een tactiele stimulus in
- Stel een thermische stimulus in
- Breng passief de voorvoet omhoog
- Strek het enkelgewricht
- Strek het enkelgewricht, 2e variant
U kunt beginnen in een zittende positie en proberen de voet op de grond op de hiel te laten rusten. Afhankelijk van de omvang van de laesie zal er waarschijnlijk helemaal geen beweging zichtbaar zijn. Desalniettemin wordt de bewegingsimpuls centraal verwerkt in de zenuwstelsel en dient dus de opleiding.
Bij het trainen van zenuwlaesies is het belangrijk om zoveel mogelijk prikkels te gebruiken om de zenuwlaesies te stimuleren zenuwen Bij het oefenen van de beweging moet altijd een blikcontrole worden uitgevoerd. U kunt de oefening het beste voor een spiegel doen en uw gezonde voet erbij bewegen.
De patiënt zit bijvoorbeeld op een krukje voor een spiegel. De benen staan in een hoek van 90 graden en staan ongeveer op heupbreedte uit elkaar. Nu tilt de patiënt de voeten op tot ze op de hielen zitten.
Het is mogelijk dat er helemaal geen beweging is aan de aangedane zijde, maar de patiënt moet toch nadenken over de beweging en deze altijd mentaal uitvoeren. Dit kan erg vermoeiend zijn. De oefening moet ongeveer 10 keer bewust en geconcentreerd worden uitgevoerd.
Daarna is er een pauze van ongeveer 1 minuut en wordt de oefening 3-4 keer herhaald. Deze training kan meerdere keren per dag worden gedaan. Een andere stimulus die kan worden blootgesteld aan de beschadigde zenuwen is de tactiele stimulus.
Hier kan de patiënt de verlamde spieren activeren door er licht op te tikken. Terwijl de patiënt de voet probeert vast te zetten met de voetheffer-parese, geeft hij korte klappende slagen op de spieren. Bij het laten zakken van de voet of tijdens de ontspanningsfase is er geen klappen!
Deze oefening kan ook meerdere keren per dag worden uitgevoerd in 3 sets van 10 herhalingen. Ook hier is concentratie vereist. Een ander hulpmiddel is het gebruik van thermische prikkels.
Bij fysiotherapie worden ijslolly's vaak gebruikt bij de behandeling van parese van de voetheffer. Dit is ook mogelijk om thuis te sporten. In plaats van in de aangetaste spier te klappen, kan deze worden blootgesteld aan een korte, sterke koude stimulus met een ijsblokje of iets dergelijks.
Ook hier geldt: tijdens inspanning dient de koudeprikkel te worden gebruikt, terwijl tijdens ontspanning de stimulus is afwezig. Verder is het nuttig om de beweging van de voet passief te trainen als dit niet actief of voldoende kan worden uitgevoerd om de beweeglijkheid van het gewricht te behouden. Hiervoor kan een riem of een handdoek worden gebruikt.
De getroffen voorvoet wordt in een lus geplaatst en bij het optillen kan de patiënt ook passief de voorvoet optillen door aan de lus te trekken. De hiel moet indien mogelijk op de grond blijven. Er kan een lichte stretching in de kuit.
Als er geen beweging in de voet mogelijk is, is de enkel gewricht moet worden gestrekt om de vorming van een contractuur te voorkomen. Hiervoor kan de patiënt in een uitvalstap voor een muur staan. De aangedane voet staat achteraan, de gezonde voet dicht tegen de muur. Nu kan de patiënt voorover leunen tegen de muur terwijl de hiel van de aangedane voet stevig op de grond blijft staan.
Dit resulteert in een stretching in de kuit. De positie moet ongeveer 20 seconden worden vastgehouden en kan 3 keer achter elkaar worden uitgevoerd met korte pauzes ertussen. Deze oefening kan ook meerdere keren per dag worden uitgevoerd.
Als de patiënt tijdens deze oefening niet kan controleren dat de hiel op de grond blijft, kan hij de aangedane voet ook tegen de muur plaatsen. Indien nodig is deze positie vanuit de zitting gemakkelijker, omdat hij met behulp van zijn handen de verlamde voet beter tegen de muur kan positioneren. Nu probeert de patiënt de knie dichter bij de muur te brengen, zodat hij een rek in de kuit voelt.
Er kunnen ook elektrische apparaten worden gebruikt en er zijn spalken beschikbaar voor dagelijks gebruik, zodat de patiënt veilig en zo fysiologisch mogelijk kan lopen. De therapeut dient resultaatgericht uit te werken opleidingsplan met de patiënt. Verdere oefeningen zijn te vinden in de artikelen:
- Oefeningen voor een enkelfractuur
- Oefent enkelgewricht
- Gescheurde ligament aan de voet - wat te doen?
Alle artikelen in deze serie:
