Definitie
Lintwormen (cestoden) behoren tot de platwormen (Plathelminthes). Er zijn meer dan 3000 verschillende soorten. Alle soorten lintwormen leven als parasieten in de darmen van hun eindgastheer.
Ze hebben geen spijsverteringskanaal (endoparasieten). De structuur bestaat uit een hoofd (scolex) en de ledematen (proglottiden). Bovendien zijn lintwormen hermafrodiet en kunnen ze zichzelf dus bevruchten.
De eieren worden opgenomen door een tussengastheer en nestelen zich als vinnen - zo worden de larven genoemd - in het spierstelsel. Mensen nemen ze dan met hun voedsel op, bijvoorbeeld in de vorm van varkensvlees. De afgewerkte lintworm ontwikkelt zich vervolgens in de darm. De lintworm haalt zijn voedingsstoffen uit de darmwand.
Oorzaken
De manier waarop mensen een lintworm krijgen, hangt af van de ondersoort van de lintworm. Er is de runderlintworm (Taenia saginata) en de varkenslintworm (Taenia solium). Door half rauw of rauw rundvlees of varkensvlees te eten, kunnen de vinnen de menselijke darm binnendringen en zich ontwikkelen tot lintwormen.
Er zijn ook de goedaardige hondenlintworm (Echinococcus granulosus) en de kwaadaardige vos lintworm (Echinococcus multilocularis). Bij deze lintwormen zijn mensen ten onrechte de drager. Dit wordt ook wel valse host genoemd.
De lintwormeieren worden gevonden in de ontlasting van het betreffende dier. In de vorm van besmette wilde bessen of paddenstoelen komen ze dan in het menselijk lichaam. Ze zijn ook te vinden op ongewassen fruit en groenten die in contact zijn gekomen met geschikte meststoffen.
De eigen huishond is ook een potentiële drager. Als laatste is er de vislintworm (Diphyllobothrium latum). Mensen worden voornamelijk besmet door het eten van rauwe visproducten.
Diagnose
Vaak merken de getroffen personen de lintwormeieren of componenten van de lintworm op in hun eigen ontlasting. Soms bewegen de individuele ledematen nog als kleine draadjes in de ontlasting. De enige manier om zeker te zijn, is om een ontlastingsmonster naar de dokter te brengen.
De arts kan met behulp van een microscoop een betere beoordeling maken. Als de lintworm de mens heeft gekoloniseerd als een valse gastheer en zich door het hele lichaam verspreidt, zijn wellicht verdere diagnostische procedures mogelijk. Directe detectie kan bijvoorbeeld worden gedaan door biopsie of oftalmoscopie.
Neuroradiologie kan ook geraadpleegd worden. Cysten met lintwormcomponenten kunnen dankzij hun goede resolutie gemakkelijk worden gedetecteerd door CT en MRT. Er is ook een specifieke en gevoelige antilichaamtest voor de varkenslintworm, die detectie mogelijk maakt door middel van een bloed monster en immunoblot.
Symptomen
De meeste symptomen die optreden tijdens een lintworminfectie zijn tamelijk niet-specifiek en zeer divers. Vaak klagen de getroffenen over alomtegenwoordig pijn in de buik zonder duidelijke lokalisatie. Daarnaast is er een gevoel van druk en volheid.
dienovereenkomstig verlies van eetlust en gewichtsverlies is heel gebruikelijk. In sommige gevallen hebben patiënten er ook last van misselijkheid Met braken, evenals een afwisseling van diarree en constipatie. Jeuk in het anale gebied verhoogt de druk van het lijden nog verder.
Infectie met de eieren van de vos lintworm is bijzonder gevaarlijk en levensbedreigend. De larven kunnen zich aan alle organen hechten en ze vernietigen. Tussen het eerste contact en het begin van de ziekte zitten vaak meerdere jaren waarin de parasiet zich ongemerkt kan verspreiden.
Vooral de lever wordt getroffen. De gerelateerde hondenlintworm is echter onschadelijker. Het kan zich echter ook nestelen met zijn larven in verschillende organen zoals de longen en zo prikkelbaar veroorzaken hoesten.
Als eitjes van de varkenslintworm per ongeluk worden ingeslikt, bijvoorbeeld via de uitwerpselen van de hond, kan dit een ernstige ziekte, cystiscercose, tot gevolg hebben. De symptomen zijn dan afhankelijk van het aangetaste orgaan en variëren van spier pijn op neurologische gebreken. Soms blijft de infectie met een lintworm volledig onopgemerkt.
De onschadelijke dwerglintworm koloniseert bijvoorbeeld tientallen miljoenen mensen zonder symptomen te veroorzaken. De vislintworm is even asymptomatisch. Bij chronische infecties kan het echter vitamine B12-bloedarmoede veroorzaken.
Zoals reeds beschreven, zijn de symptomen van een lintwormplaag zeer gevarieerd, dus alles kan op een lintworm wijzen. Winderigheid kan een teken zijn van een ontstekingsproces in de darm en kan zeker optreden in de context van een lintwormziekte. Maar winderigheid is geen symptoom dat baanbrekend en specifiek is.
In plaats daarvan moet de algemene context in aanmerking worden genomen: zijn er andere symptomen die de diagnose waarschijnlijk maken? Zijn er terugkerende gebeurtenissen die infectie met een lintworm mogelijk maken? Als het winderigheid bestaat nog maar kort, de oorzaak ligt waarschijnlijk ergens anders.
De meest voorkomende trigger is winderig voedsel. Als u een lintwormziekte vermoedt, is het de moeite waard om met andere moeders te praten die mogelijk dezelfde symptomen bij hun kinderen hebben opgemerkt. Infectie is mogelijk door orale inname van ontlasting.
De symptomen verschillen niet van die van volwassenen. Buikpijn en misselijkheid komen even vaak voor. Bij kinderen wordt anale jeuk meestal veroorzaakt door een infectie met pinworms (Enterobius vermicularis).
Kinderen jeuken vooral 's nachts aan hun billen als de wormen eruit kruipen om hun eitjes te leggen. Er zijn veel verschillende differentiële diagnoses voor pijn in de buik bij kinderen, waarvan de meeste waarschijnlijker zijn dan een lintworm. Een toelichting door de kinderarts is in ieder geval aan te raden.
