Bij tal van evenementen verwijzen mensen herhaaldelijk naar de leren en werksuccessen evenals de ongelooflijke complexiteit van onze "grijze cellen". Deze term verwijst overigens naar de ganglion cellen en mergloze zenuwvezels dat make-up de centrale zenuwstelsel, die niet bedekt zijn met een witte isolatielaag - vandaar hun grijsachtige uiterlijk.
De hersenen als controlecentrum
Het is onmogelijk te zeggen hoeveel windingen het zijn hersenen eigenlijk heeft. Zelfs vandaag de dag zijn er veel details van wat er gebeurt in de windingen van de hersenen zijn nog onduidelijk. Wat echter zeker is, is volgens een studie van de Goethe Universiteit in Frankfurt dat vrouwen meer hebben hersenen windingen dan mannen. Omdat het kleiner is dan zijn mannelijke tegenhanger, worden zijn prestaties verbeterd door een algeheel groter oppervlak en meer verbindingen tussen de zenuwcellen. Maar of het nu mannelijk of vrouwelijk is, in beide gevallen is het menselijk brein het controlecentrum dat ons leven bepaalt. De hersenen coördineren ons vermogen om te bewegen, voelen, zien, geur, woorden en cijfers vormen, communiceren met andere mensen, luisteren naar muziek en zelfs onze eigen muziek componeren - kortom, wat we zijn en wat ons menselijk maakt, wordt gereguleerd door ons brein. In de regel realiseren we ons niet eens wat er allemaal moet gebeuren om de indrukken en informatie van onze omgeving waar te nemen en te implementeren.
Cerebrum en cerebellum
Het brein bestaat uit drie delen:
- Het cerebrum (cerebrum),
- De hersenstam en
- De cerebellum (cerebellum).
De grote hersenen wordt door twee weefselmassa's verdeeld in de linker en rechter hersenhelften. In het midden zijn beide helften verdeeld door zenuwvezels die balken worden genoemd. De twee hersenhelften zijn verder onderverdeeld in de vier hersenkwabben. In de frontale kwab, ook wel de frontale kwab genoemd, wordt het aangeleerde motorische gedrag, waaronder spraak, stemming en denken, gecontroleerd. In de pariëtale kwab worden lichaamsbewegingen gecoördineerd en worden sensorische waarnemingen verwerkt. In de achterhoofdskwab (occipitale lob) worden licht- en perceptuele prikkels die de ogen treffen, samengevoegd tot voor ons herkenbare beelden. De temporale kwab (temporale kwab) wekt herinneringen en gevoelens op. Hier kunnen langdurige opgeslagen herinneringen worden opgehaald en verwerkt, en waar gesprekken en acties kunnen worden geactiveerd. Meer dan 100 miljard zenuwcellen door het hele lichaam zorgen ervoor dat prikkels en informatie naar de hersenen worden gestuurd en dat de "reacties" van de hersenen worden doorgegeven aan de individuele organen en uitgevoerd.
Cerebrum en hersenstam
Aan de voet van de grote hersenen de basale ganglia, thalamus en hypothalamus. De basale ganglia, een soort neuron, maken onze bewegingen vloeiender en soepeler. De thalamus coördineert de overdracht van zintuiglijke waarnemingen naar de hersenschors, en de hypothalamus regelt automatische lichaamsfuncties zoals lichaamstemperatuur of water evenwicht Andere cruciale lichaamsfuncties worden gecontroleerd door de hersenstam. Ademen, slikken, hartslag of metabolisme kunnen alleen functioneren als de hersenstam is intact. Een ernstig letsel aan de hersenstam leidt meestal in korte tijd tot de dood. De cerebellum ligt net boven de hersenstam onder de grote hersenen en is verantwoordelijk voor het coördineren en afstemmen van lichaamsbewegingen. Het hele brein is omgeven door hersenvliezen, die samen met de benige structuur van de schedel en het cerebrospinale vocht wordt verondersteld ons denkapparaat te beschermen tegen schade. Houd er rekening mee dat de buitenste benige schil van de schedel beschermt de gevoelige zenuwcellen en hun neurale netwerken, het is gemakkelijk te begrijpen waarom helmen essentieel zijn voor de bescherming van de schedel en de hersenen tijdens het fietsen, paardrijden, skiën en vele andere sporten.
Ziekten van hersenen en zenuwen
Hoe complex de diensten van ons brein zijn, valt vaak pas op als het faalt. Als u zoekt onder het trefwoord "ziekten van hersenen en zenuwen", vindt u onder andere:
- Pijn, hoofdpijn
- Spierzwakte, toevallen
- Multiple sclerose
- hernia
- Gezichtsverlamming, beroerte
- Hersenvliesontsteking
- Verstoringen van het reukvermogen en de smaak
- paraplegie
En meer. In veel gevallen kunnen mensen herstellen van hersenletsel, dit is onder meer mogelijk doordat andere hersengebieden de taken van het uitgevallen gebied kunnen overnemen. In sommige gevallen kan alleen nauwgezette vooruitgang worden geboekt, zelfs met behulp van intensieve revalidatie maatregelen Hersenonderzoekers over de hele wereld werken eraan om te ontcijferen hoe de hersenen nog nauwkeuriger werken. Hersenonderzoek is in ieder geval nog een relatief jonge wetenschap: het was alleen electroencephalography (EEG) die het mogelijk maakte om in de eerste plaats de elektrische activiteit van groepen zenuwcellen te meten. Dit onthulde echter niet het gebied in de hersenen waar de activiteit plaatsvond. Moderne beeldvormingstechnieken die de energievraag van hersengebieden meten, hebben een resolutie die zich uitstrekt tot in het millimeterbereik, wat de vraag kan verhelderen van de locatie van wat er in de hersenen gebeurt. Hersenonderzoekers worden daarbij ondersteund door de ontwikkeling van informatica en met name supersnelle computers. De vraag of een krachtige computer superieur is aan het menselijk brein, doet zich al lang niet meer voor. De vraag wordt nu eerder andersom gesteld, in hoeverre gedetailleerde modellen met krachtige computers in de buurt kunnen komen van de processen van de menselijke supercomputer.
Genezing en onderzoek
Er zullen talloze jaren voorbijgaan voordat de werking van de hersenen volledig zal worden ontcijferd. Hersenonderzoekers hopen dat ze in het komende decennium sneller de belangrijkste neurobiologische en genetische basis van ziekten zoals Alzheimer of Parkinson en dus uiteindelijk beter in staat zijn om ze te genezen of in ieder geval te verlichten. Ze voorzien ook een nieuwe generatie drugs tegen psychische aandoeningen die direct kunnen werken en, indien mogelijk, volledig zonder bijwerkingen in specifieke hersenregio's. Een ander jong onderzoeksgebied, neuroimmunologie, behandelt ziekten in alle weefsels van de zenuwstelsel (hersenen, spinal cord, zenuwen, spieren) die worden geactiveerd of in stand worden gehouden door immunologische processen. Omdat de afgelopen jaren duidelijk is geworden dat processen in de immuunsysteem zijn ook essentieel voor de progressie van degeneratieve ziekten van de centrale zenuwstelsel zoals Alzheimer ziekte, moeten neuro-immunologische therapeutische benaderingen ook worden nagestreefd. Hersenonderzoekers houden zich echter niet alleen bezig met hersenziekten of de gevolgen daarvan. Alles wat ermee te maken heeft lerenheeft bijvoorbeeld ook te maken met de hersenen. En het gezegde "Je kunt een oude hond geen nieuwe trucjes leren" lijkt te zijn weerlegd. Dit is gebaseerd op de aanname dat de ontwikkeling van de hersenen ergens in de adolescentie is voltooid en dat neuronale netwerken dan het eindpunt hebben bereikt. Het is waar dat het leervermogen van de hersenen afneemt met de leeftijd, maar zeker niet in de mate die eerder werd aangenomen. En zowel Hans als Grete kunnen bij 50+ nog veel leren - dat zullen de komende jaren ongetwijfeld bewijzen.
