Bevacizumab: effecten, toepassingsgebieden, bijwerkingen

Hoe bevacizumab werkt

Bevacizumab is een monoklonaal antilichaam dat zich richt op VEGF (vasculaire endotheliale groeifactor). Op deze manier wordt de interactie met zijn bindingsplaats (receptor) voorkomen. Als gevolg hiervan wordt de vorming van nieuwe bloedvaten (angiogenese) geremd, waardoor de tumorgroei wordt vertraagd.

Terwijl normale (gezonde) cellen uiteindelijk hun vermogen om te delen verliezen, is dit niet het geval bij kankercellen. De cellen van de tumor zijn ‘onsterfelijk’, wat betekent dat ze zich steeds opnieuw kunnen delen.

Voor groei heeft elke tumor zijn eigen bloedtoevoer nodig, omdat hij een bijzonder grote hoeveelheid voedingsstoffen en zuurstof nodig heeft – getransporteerd door het bloed – voor snelle weefselproliferatie. Daartoe produceert het zelfstandig grote hoeveelheden van de boodschapperstof VEGF, die, na binding aan zijn receptor, de lokale vorming van bloedvaten bevordert.

Absorptie, afbraak en uitscheiding

Bevacizumab wordt via een infuus rechtstreeks in de bloedbaan toegediend. De werkzame stof wordt vervolgens snel door het lichaam verdeeld. Omdat bevacizumab een eiwitstructuur heeft, kan het overal in het lichaam langzaam worden afgebroken. Na ongeveer 18 tot 20 dagen is de hoeveelheid antilichaam met de helft afgenomen.

Wanneer wordt bevacizumab gebruikt?

De toepassingsgebieden (indicaties) voor bevacizumab omvatten een grote verscheidenheid aan soorten kwaadaardige tumoren, waaronder:

  • Borstkanker (borstcarcinoom)
  • Longkanker (bronchiaal carcinoom)
  • Nierkanker (niercelcarcinoom)
  • Baarmoederhalskanker (baarmoederhalscarcinoom)

Buiten de goedgekeurde indicaties – dat wil zeggen bij “off-label gebruik” – wordt bevacizumab gegeven voor leeftijdsgebonden natte maculaire degeneratie. Voor dit doel wordt de werkzame stof intravitreaal (direct in het glaslichaam van het oog) geïnjecteerd.

Hoe wordt bevacizumab gebruikt?

Afhankelijk van de verdraagbaarheid duurt de eerste infusie ongeveer 90 minuten. Indien goed verdragen, kan de infusietijd worden verkort tot slechts 30 minuten.

Bevacizumab wordt meestal gecombineerd met andere kankermedicijnen: Bevacizumab zorgt ervoor dat de tumorgroei wordt geremd. Andere medicijnen helpen de tumor vervolgens af te sterven. Dit zorgt voor een zeer verstandige en effectieve combinatie in de kankertherapie.

Wat zijn de bijwerkingen van bevacizumab?

In tegenstelling tot veel andere geneesmiddelen tegen kanker kan de verdraagbaarheid van bevacizumab als goed worden geclassificeerd.

Vaak, dwz bij één tot tien procent van de behandelde personen, veroorzaakt bevacizumab bijwerkingen in de vorm van pijn op de infusieplaats, vermoeidheid, zwakte, diarree, buikpijn en allergische reacties.

Minder vaak ontwikkelen zich gastro-intestinale bloedingen, bloedstolsels, hypertensie, constipatie en huidveranderingen.

Contra-indicaties

Bevacizumab mag niet worden gebruikt bij:

  • Overgevoeligheid voor het actieve ingrediënt of voor één van de andere bestanddelen van het geneesmiddel.
  • Overgevoeligheid voor CHO-celproducten (Chinese hamsterovariumcellen) (CHO-cellen worden gebruikt om bevacizumab te produceren)
  • Zwangerschap

Interacties met andere geneesmiddelen

Wanneer bevacizumab gelijktijdig wordt toegediend met bepaalde geneesmiddelen tegen kanker (platinaverbindingen, taxanen), komen infecties en bepaalde veranderingen in het bloedbeeld (neutropenieën) vaker voor.

Er is geen bewijs dat bevacizumab de responsiviteit schaadt.

Leeftijdsbeperking

Er zijn beperkte gegevens beschikbaar over het gebruik van bevacizumab bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar. Daarom moet bij patiënten in deze leeftijdsgroep het voordeel van de behandeling in elk geval door de behandelende arts worden afgewogen tegen het individuele risico.

Zwangerschap en borstvoeding

Het actieve ingrediënt kan mogelijk in de moedermelk terechtkomen (net als natuurlijke antilichamen van de moeder). Daarom moeten vrouwen stoppen met het geven van borstvoeding als ze met bevacizumab worden behandeld en tot zes maanden na de behandeling geen borstvoeding geven.

Hoe krijgt u medicijnen met bevacizumab?

Bevacizumab mag alleen worden toegediend door beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. In de regel worden de infusen rechtstreeks bij de arts afgeleverd, zodat patiënten het medicijn niet zelf bij de apotheek hoeven te bestellen of op te halen.

Hoe lang is bevacizumab bekend?

Inmiddels is het patent voor bevacizumab verlopen en zijn de eerste biosimilars (copycat-producten) al op de markt.